Để hiểu rõ hơn, chúng tôi tìm đến nhà bà Lường Thị Soạn, nhân viên YTTB của bản Pánh, xã Púng Bánh, huyện Sốp Cộp. Ngôi nhà của bà đã trở thành địa chỉ quen thuộc của người dân trong bản mỗi khi ốm đau. Trong căn nhà sàn đơn sơ, tủ thuốc cùng các dụng cụ y tế được đặt ngay ngắn gần cửa ra vào, thuận tiện cho việc khám bệnh. Bà Soạn chia sẻ: “Tôi làm YTTB đã được gần 10 năm. Trước đây, tôi được hỗ trợ 0,5% mức lương cơ sở tiền phụ cấp 1 tháng. Dù số tiền rất ít, nhưng vì trách nhiệm và yêu nghề, tôi vẫn cần mẫn làm việc. Tuy nhiên, theo Nghị định mới, chúng tôi không được nhận hỗ trợ thường xuyên nữa, mà chỉ được nhận mức bồi dưỡng theo buổi, rất thấp. Vì vậy, xã Púng Bánh chỉ còn 8/13 nhân viên YTTB hoạt động…”.

Theo chế độ hỗ trợ cho đội ngũ YTTB được quy định tại Nghị quyết 25/2017/NQ-HĐND của HĐND tỉnh Sơn La, chức danh nhân viên YTTB được hưởng từ 0,3% đến 0,5% mức lương cơ sở/tháng (tương đương khoảng 600 - 700 nghìn đồng). Số tiền trên đã thấp, nhưng đến năm 2020 mức hỗ trợ này còn thấp hơn nữa và thay vì được trả theo tháng, thì bây giờ lại tính theo buổi hoạt động.

Cụ thể, theo Nghị quyết 120/2019/NQ-HĐND của HĐND tỉnh Sơn La (thay thế Nghị quyết 25), từ ngày 01/01/2020, chức danh nhân viên YTTB không còn được hưởng phụ cấp hằng tháng, mà sẽ nhận bồi dưỡng với mức trả không quá 30.000 đồng/người/buổi. Mức bồi dưỡng này sẽ được cân đối, thảo luận, chi trả sao cho không vượt quá kinh phí hoạt động trong năm của mỗi bản, và buổi hoạt động sẽ do Trưởng bản, Bí thư Chi bộ và trưởng các tổ chức đoàn thể chấm công. 

Theo thống kê, toàn huyện Sốp Cộp có 106 nhân viên YTTB hoạt động tại 8 xã trên địa bàn, nhưng đến nay đã có gần 1 nửa xin thôi đảm nhiệm công việc. Nếu tình trạng này kéo dài, sẽ không còn lực lượng tuyên truyền, giáo dục sức khỏe, mang các thông tin, chính sách y tế đến bà con; người dân địa phương sẽ gặp khó khăn khi tiếp cận với quyền lợi được chăm sóc y tế. 

Ông Thào A Só, Ủy viên Thường trực, Trưởng ban Pháp chế HĐND tỉnh Sơn La cho biết: “Để giải quyết những khó khăn về phụ cấp cho đội ngũ YTTB, tỉnh Sơn La đã ban hành Quyết định số 691/QĐ-UBND về việc bổ sung có mục tiêu từ ngân sách tỉnh cho ngân sách huyện, thành phố năm 2020 số tiền 40 tỷ đồng để chi trả chế độ, chính sách cho các chức danh: Công an viên, bản đội trưởng, nhân viên y tế bản. Tỉnh áp dụng mức chi trả cũ (600 - 700 nghìn đồng) cho các chức danh đến hết tháng 6/2020 và tiến hành kiện toàn, bố trí lại các vị trí nói trên, trên tinh thần tinh gọn, giảm số người làm việc và tăng thu nhập cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, bản”.