Hát Kiều là một loại hình nghệ thuật dân gian độc đáo gắn bó với đời sống tinh thần của người dân vùng tả ngạn sông Gianh thuộc các huyện Quảng Trạch, Tuyên Hóa và thị xã Ba Đồn. Từ kiệt tác Truyện Kiều của Đại thi hào Nguyễn Du, nhiều loại hình nghệ thuật được hình thành như ngâm Kiều, vịnh Kiều, bói Kiều, lẩy Kiều nhưng nghệ thuật hát Kiều thể hiện tính độc đáo và giàu sức sáng tạo hơn cả. Trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử, những câu hát và diễn xướng Kiều vẫn có sức sống mãnh liệt trong cộng đồng.

Đặc biệt, làng Quảng Kim (huyện Quảng Trạch) được coi là cái nôi của nghệ thuật trình diễn dân gian hát Kiều. Từ năm 1937, làng đã có đoàn hát Kiều, năm 1945 thì phát triển thêm 2 đoàn, đi biểu diễn khắp các địa phương trong và ngoài tỉnh. Trong những năm đất nước chiến tranh cho đến những năm đầu thập kỷ 90 của thế kỷ trước, nghệ thuật trình diễn dân gian hát Kiều có nguy cơ mai một, thất truyền. Năm 1993, loại hình nghệ thuật dân gian này mới được khôi phục và phát triển. Câu lạc bộ hát Kiều Quảng Kim được thành lập từ năm 1993 đến nay với 20 thành viên. Mỗi tháng, Câu lạc bộ sinh hoạt định kỳ 2 lần để tập hát điệu mới, tích hát mới. Trong những ngày Tết, ngày lễ trọng đại của đất nước, chiếu Kiều lại diễn hát cho dân làng xem.

Cùng với hát Kiều, hát ru Cảnh Dương cũng là loại hình văn nghệ dân gian độc đáo ở làng biển Cảnh Dương mà hầu như chỉ đàn ông lĩnh xướng. Hát ru ở Cảnh Dương xuất phát từ thực tế lao động sản xuất của ngư dân, là những lời hát đậm chất văn hóa miền biển, sử dụng nhiều ngôn ngữ địa phương. Hát ru ở đây không chỉ là lời mẹ ru con, bà ru cháu mà còn là ông ru cháu, cha ru con, anh ru em... và như ru chính mình để vơi đi mệt nhọc khi đánh bắt trên biển.

Hiện nay, Cảnh Dương đang được xây dựng thành làng văn hóa - du lịch cộng đồng với nhiều nét văn hóa độc đáo. Việc hát ru Cảnh Dương được ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia sẽ là cơ hội để địa phương có thêm động lực, vừa bảo tồn, phát huy giá trị di sản vừa phát triển thành sản phẩm du lịch.

Để tiếp tục phát huy giá trị di sản nghệ thuật trình diễn dân gian hát Kiều và hát ru làng biển Cảnh Dương, Sở Văn hóa Thể thao tỉnh Quảng Bình tiếp tục phối hợp với các địa phương trong công tác tuyên truyền, quảng bá di sản, nâng cao nhận thức cho cán bộ và nhân dân về vai trò, trách nhiệm trong việc bảo vệ, phát huy các giá trị của di sản. Trước mắt, Sở phối hợp với các địa phương tổ chức đào tạo, bồi dưỡng và thành lập các câu lạc bộ hát Kiều, hát ru làng biển Cảnh Dương, quan tâm ưu tiên đào tạo các học viên trẻ. Chính quyền quan tâm đầu tư kinh phí để hỗ trợ hoạt động của các câu lạc bộ; đồng thời, đẩy mạnh công tác xã hội hóa hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị của các di sản văn hóa phi vật thể gắn với phát triển du lịch.