Vùng DTTS chuyển mình mạnh mẽ

Ở xóm An Hỷ, xã Ngọc Khê, huyện Trùng Khánh, gia đình anh Hoàng Văn Đắc là một trong những hộ nghèo có hoàn cảnh khó khăn. Nhiều năm trước, cả gia đình 5 người phải sống trong căn nhà sàn tạm bợ, dột nát. Có một ngôi nhà được xây khang trang là điều mà anh Đắc chưa bao giờ dám nghĩ tới.

Thế rồi, mong mỏi của gia đình anh Đắc đã sớm trở thành hiện thực. Năm 2021, được hỗ trợ nguồn kinh phí 40 triệu đồng từ Quỹ Vì người nghèo của Ủy ban MTTQ tỉnh, vợ chồng anh quyết định vay thêm từ Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Trùng Khánh và anh em bạn bè, xây mới được căn nhà cấp 4 kiên cố, lợp mái tôn trên tổng diện tích hơn 100 m2.

“An cư lạc nghiệp.Có nhà mới, vợ chồng tôi yên tâm làm ăn, phát triển kinh tế và có nhiều điều kiện để quan tâm đến việc học tập của các con”, anh Đắc chia sẻ.

Gia đình anh Đắc là 1 trong số 36 hộ đồng bào DTTS trên địa bàn huyện Trùng Khánh được hỗ trợ xây mới nhà theo Đề án xóa nhà tạm, dột nát của tỉnh Cao Bằng. Trong năm 2021, bằng các nguồn lực huy động được, huyện Trùng Khánh đã hỗ trợ cho 36 gia đình xây nhà mới với kinh phí hơn 1,4 tỷ đồng; huy động gần 1.500 ngày công hỗ trợ các gia đình xóa nhà tạm, dột nát. Đến nay, toàn huyện đã triển khai thực hiện hoàn thành xây mới 201 nhà và sửa chữa được 204 nhà.

“Nhờ được hỗ trợ nhà ở, nhiều hộ nghèo đã có điều kiện đầu tư phát triển sản xuất để vươn lên thoát nghèo, qua đó góp phần vào công tác giảm nghèo của huyện”, bà Chu Thị Vinh - Phó Chủ tịch UBND huyện Trùng Khánh cho biết.

Có dịp về với xã Cách Linh, huyện Quảng Hòa, không khó để nhận thấy bước phát triển trong đời sống kinh tế - xã hội của địa phương này. Bên ruộng mía chuẩn bị cho thu hoạch, chị Hoàng Thị An, xóm Trường An ước tính năm nay gia đình sẽ thu về khoảng 150 tấn mía nguyên liệu. Với giá thu mua từ 1.000 - 1.050 đồng/kg, 1 ha mía có thể mang về cho gia đình chị trên 85 triệu đồng. Đây là thành quả từ sự hỗ trợ của Nhà nước về giống, phân bón và đầu ra cho sản phẩm mía.

Chị An chia sẻ: Tôi và các hộ dân trong xóm được tham gia mô hình liên kết trồng mía KK3 do Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện phối hợp với Công ty Cổ phần Mía đường Cao Bằng triển khai. Các hộ tham gia mô hình được hỗ trợ giống, phân bón và hướng dẫn quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc. Nhờ chăm sóc đúng kỹ thuật, nên khi thu hoạch, năng suất bình quân đạt 850 tạ/ha.

Từ sự hỗ trợ của Nhà nước, sự quyết tâm của địa phương và đồng bào các DTTS, các chương trình, chính sách dân tộc đã đến được các xóm, bản đặc biệt khó khăn của tỉnh Cao Bằng. Diện mạo vùng đồng bào DTTS của tỉnh có nhiều chuyển biến đáng kể. Hộ nghèo giảm 4%/năm (5.196 hộ), đào tạo nghề cho 3.500 người DTTS, trên 98% dân số tham gia bảo hiểm y tế. 100% đường liên xã được thông tuyến, 100% trẻ em trong độ tuổi được đến trường, 91% dân cư nông thôn được dùng nước hợp vệ sinh, gần 91% hộ sử dụng điện, trên 93% hộ được xem truyền hình, 2.600 hộ di dời chuồng trại gia súc ra khỏi gầm sàn nhà ở.

Bên cạnh đó, các đơn vị, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh luôn đồng hành cùng các địa phương trong tỉnh, thực hiện tốt chương trình an sinh xã hội vùng đồng bào DTTS trên địa bàn, nhờ đó đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào các DTTS được nâng lên.

Chính sách đặc thù phát triển đồng bào dân tộc rất ít người

Tỉnh Cao Bằng có hai huyện là Bảo Lâm, Bảo Lạc, nơi tập trung đông đồng bào Lô Lô sinh sống, từ khi được Nhà nước hỗ trợ theo Quyết định số 2086/QĐ-TTg ngày 31/10/2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Đề án hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội các DTTS rất ít người giai đoạn 2016 - 2025”, đời sống của đồng bào Lô Lô có nhiều khởi sắc. Cùng với việc đầu tư trang thiết bị bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, như dệt thổ cẩm, hạ tầng cơ sở thiết yếu cũng được quan tâm.

Trong năm 2020 - 2021, tỉnh Cao Bằng đã đầu tư gần 7 tỷ đồng triển khai 5 công trình đầu tư hạ tầng thiết yếu. Đầu tư 3 dự án ổn định dân cư biên giới xóm Lũng Mần và cụm dân cư Lũng Pịa; ổn định dân cư biên giới xóm Nà Chào được thực hiện từ nguồn vốn ngân sách Trung ương 25 tỷ đồng. Đầu tư 30 tỷ đồng thực hiện 3 dự án: Bố trí dân cư vùng thiên tai xóm Bản Riềng, xã Sơn Lộ; xóm Cốc Ngòa, Riềng Thượng, xã Hưng Đạo; xóm Nặm Dạng, Pò Làng, xã Quang Trọng.

Từ nguồn vốn do Trung ương cấp, Ban Dân tộc tỉnh Cao Bằng đã thực hiện đầu tư phát triển sản xuất tại 11 xóm, trọng điểm là 3 xóm: Khau Cà, Khuổi Khon, Cà Đổng thuộc hai huyện Bảo Lâm, Bảo Lạc. Theo đó, mỗi xóm được hỗ trợ 500 triệu đồng đầu tư trồng cây hồi, cây sở lấy tinh dầu-những loại cây phù hợp điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng của địa phương.

 Từ việc thực hiện hiệu quả Quyết định số 2086/QĐ-TTg, hàng trăm hộ đồng bào dân tộc Lô Lô ở các huyện Bảo Lâm, Bảo Lạc đã được hỗ trợ sản xuất, cấp các thiết bị phục vụ bảo tồn văn hóa truyền thống dân tộc.

Theo ông Bế Văn Hùng, Trưởng ban Dân tộc tỉnh Cao Bằng, từ việc thực hiện các Chương trình, dự án, chính sách dân tộc, đời sống kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi của tỉnh Cao Bằng đã có nhiều chuyển biến đáng kể. Trong giai đoạn 2016 - 2020, UBND tỉnh đã tập trung bố trí kinh phí cho các đơn vị, địa phương để thực hiện đầu tư các dự án trong vùng đồng bào DTTS, vùng có điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn trên địa bàn. Đồng thời, huy động các nguồn vốn từ các doanh nghiệp, cộng đồng dân cư và người dân hỗ trợ thực hiện đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu, triển khai các hoạt động hỗ trợ phát triển sản xuất tại các vùng có điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn, các huyện nghèo, xã nghèo.

Đẩy mạnh hỗ trợ đồng bào DTTS từ nguồn lực Chương trình MTQG

Để đẩy nhanh tiến độ hỗ trợ đồng bào DTTS, đặc biệt là xóa nhà tạm, nhà dột nát, mới đây, HĐND tỉnh Cao Bằng đã tiến hành Kỳ họp thứ 9 (kỳ họp chuyên đề), thông qua các nghị quyết quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh địa phương. Trong đó, có nghị quyết ban hành chính sách hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn giai đoạn 2021 - 2025, với dự kiến tổng kinh phí hỗ trợ hơn 663 tỷ đồng. Giai đoạn 2022 - 2023, sẽ hỗ trợ xóa xong 6.110 nhà tạm, nhà dột nát. Mức hỗ trợ, nhà sửa chữa 30 triệu đồng/nhà; nhà làm mới từ 44 - 55 triệu đồng/nhà.

Trong giai đoạn 2021 - 2025, triển khai giai đoạn 1 của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG) theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Cao Bằng xác định, đây là một nguồn lực hết sức sức quan trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Trong quá trình triển khai thực hiện Chương trình MTQG, tỉnh Cao Bằng đã bám sát các văn bản của Trung ương để chỉ đạo kịp thời việc tổ chức thực hiện. Đặc biệt, là sự phối hợp chặt chẽ giữa các sở, ban, ngành; phân công nhiệm vụ rõ ràng trong triển khai thực các nội dung Chương trình. Qua đó, đẩy mạnh phát triển kinh tế, bảo đảm sinh kế bền vững, ổn định đời sống Nhân dân trên cơ sở tập trung khai thác hiệu quả lợi thế, tiềm năng của từng địa phương.

Đến nay, Tỉnh ủy Cao Bằng đã ban hành Nghị quyết số 12-NQ/TU ngày 9/6/2022 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về lãnh đạo thực hiện các chương trình MTQG giai đoạn 2021 - 2025; Nghị quyết số 01/2022/NQ-HĐND ngày 25/5/2022 của HĐND tỉnh Ban hành Quy định nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn ngân sách Trung ương và tỷ lệ vốn đối ứng của ngân sách địa phương thực hiện Chương trình MTQG trên địa bàn tỉnh Cao Bằng; Nghị quyết số 29/2022/NQ-HĐND ngày 15/7/2022 về việc phân bổ vốn ngân sách nhà nước năm 2022 thực hiện các chương trình MTQG trên địa bàn tỉnh Cao Bằng; Quyết định số 2626/QĐ-UBND ngày 31/12/2021 của UBND tỉnh Cao Bằng thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện các chương trình MTQG tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2021 - 2025. Ngân sách Trung ương giao cho tỉnh để thực hiện Chương trình MTQG là 814.085 triệu đồng; dự kiến nguồn ngân sách đối ứng 5% là 40.704 triệu đồng.

“Từ việc nhận diện đúng, đầu tư hiệu quả và thực hiện các chính sách dân tộc trên cơ sở lồng ghép các dự án, chương trình hỗ trợ vùng đồng bào DTTS mà đời sống của người dân đã được nâng cao. Nhiều chương trình, chính sách đã được triển khai phù hợp với điều kiện thực tế, đáp ứng nhu cầu nguyện vọng của người dân, được người dân nhiệt tình tham gia hưởng ứng. Nhờ vậy, bước đầu đã tạo sự chuyển biến tích cực về nhận thức của người dân, từ đó thay đổi tập quán sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, từng bước cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của người dân góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội”, ông Bế Văn Hùng khẳng định.