Từng là vùng đất nghèo khó, huyện Như Xuân đã bứt phá lên, góp phần trong chiến lược phát triển kinh tế khu vực miền núi Thanh Hoá. Trong đó, có nhiều xã từ khó khăn trở thành điểm sáng đầy tiềm năng, như xã Bình Lương là một ví dụ. 

Từ một xã khó khăn, tranh thủ nguồn lực đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước, những năm qua Đảng ủy, chính quyền xã, người dân đã đoàn kết đồng lòng nỗ lực phát huy nội lực, vươn lên thực hiện công cuộc thoát nghèo. 

Từ sự phấn đấu phát triển của các xã, mà trên những bản làng ra xã, từ xã ra trung tâm huyện những con đường đất gập ghềnh khó đi trước đây, nay đã được “cứng hóa”, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương, đi lại. Những vạt đồi trọc đã được phủ bởi màu xanh trù phú của keo, cam, bưởi… Những nếp nhà tranh, nhà lá đơn sơ đã được thay bằng những ngôi nhà mái ngói kiên cố, nằm nép mình trên những sườn đồi xanh mướt.

Hiện nay, huyện Như Xuân đã ra khỏi danh sách huyện nghèo, do vậy các xã, người dân cũng không thụ hưởng nguồn hỗ trợ từ chương trình 30a bị cắt. Song, về cơ bản nhận thức của người dân đã có nhiều thay đổi, không còn nhiều tâm lý trông chờ, ỷ lại vào chính sách.

Người dân cũng đã thay đổi phương thức canh tác, tập quán và dịch chuyển, sản xuất hàng hóa để thoát nghèo. Việc giảm nghèo giờ đây đã chuyển từ “cho không” sang “cho vay”. Nhiều hộ dân đã nhận thức được rằng, chỉ có tự mình cố gắng thì mới có thể thoát nghèo. Người dân đã chủ động tập trung vào phát triển các loại cây, con giống thế mạnh, phù hợp thổ nhưỡng và khí hậu. Nhiều trang trại, gia trại ra đời và giải quyết được bài toán đất đai, giảm nghèo của địa phương.

Ông Lê Phúc Hải, Chủ tịch UBND xã Hóa Quỳ, chia sẻ: “Trước đây, cán bộ không nhận định và không xác định được dân nghèo đi, hay giàu lên là vì cái gì, nhưng khi không còn sự đầu tư của Nhà nước, thì dân tự phát triển và ngày một mạnh hơn lên. Điều đó cho thấy, để thoát nghèo, hơn hết phải là nguồn lực tự có của địa phương, sự tự thân vận động của người dân”. Cán bộ thay vì cầm tay chỉ việc, làm hết cho dân thì cần nhất là tuyên truyền cho họ hiểu, xác định được lợi thế của từng địa phương, thậm chí từng thôn, từng hoàn cảnh gia đình để tập trung sản xuất. 

Khi thôn Đồng Xuân xây dựng thôn nông thôn mới kiểu mẫu cũng là khi xã không còn được thụ hưởng chương trình Nghị quyết 30a, lúc đầu lãnh đạo xã xuống họp từ cấp ủy, Chi bộ, tổ chức hội nghị Nhân dân và các tổ chức đoàn thể cùng phân tích, tuyên truyền việc hiến đất thì nhận sự phản đối gay gắt.

 Nhưng sau khi hiểu ra, mình chính là chủ thể trong xây dựng nông thôn mới, nhiều hộ gia đình đã hiến đất, 100% số hộ tự nguyện đóng góp xây dựng nông thôn mới với số tiền 800 nghìn đồng/khẩu. Vì thế, sau 2 tháng đã thu được 300 triệu đồng. 

“Quá sức tưởng tượng. Trước đây, cán bộ cũng chưa bao giờ tưởng tượng bộ mặt nông thôn thay đổi được thế này. Làm giàu là trong tầm tay của người dân”, Chủ tịch Lê Phúc Hải, phấn khởi bày tỏ.

Tại xã Bình Lương, ông Lê Đức Tuấn, Chủ tịch UBND xã cũng thông tin, trên cơ sở xác định rõ những lợi thế, xã Bình Lương khuyến khích, vận động người dân mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tích tụ ruộng đất và ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất. Nhờ phát huy tốt tiềm năng, thế mạnh, tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, đến nay, thu nhập bình quân đầu người của xã đạt hơn 46 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 35,2% năm 2016, xuống còn 3,5% năm 2021.

Ông Lê Văn Thuận, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Như Xuân cho biết: Chương trình giảm nghèo nhanh bền vững, đảm bảo an sinh luôn được sự quan tâm của Đảng bộ huyện, coi là nhiệm vụ chính trị hàng đầu, cấp bách và thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả. Giai đoạn 2016-2021, chương trình giảm nghèo nhanh và bền vững của huyện đã đạt được những kết quả toàn diện. Năm 2018, Như Xuân là huyện 30a đầu tiên của tỉnh được công nhận ra khỏi huyện nghèo, hoàn thành mục tiêu Đại hội Đảng bộ nhiệm kỳ trước 3 năm.

 Đến nay, theo kết quả rà soát giai đoạn 2021-2025, tỷ lệ hộ nghèo của huyện Như Xuân là 16,94%, hộ cận nghèo 19,58%. Giai đoạn 2021-2025, huyện đặt mục tiêu tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân hằng năm 3%. Để đạt được mục tiêu, sự quyết định không chỉ nằm ở công tác chỉ đạo, lãnh đạo, mà cần sự nỗ lực, chủ động của Nhân dân trong phong trào thi đua lao động sản xuất, xóa đói giảm nghèo.