Theo tờ Financial Times (FT), khuyến nghị của ban cố vấn trực thuộc WHO đánh dấu bước chuyển dịch quan điểm của cơ quan này trong tiêm chủng ngừa COVID-19. Việc dùng vaccine đặc trị Omicron cho mũi tiêm thứ ba nhằm tăng phản ứng miễn dịch trước nguy cơ virus nhiều khả năng sẽ tiếp tục có đột biến.

Financial Times dẫn hai nguồn thạo tin cùng với tài liệu tiếp cận được cho biết khuyến nghị này do một nhóm kỹ thuật thuộc WHO đưa ra và đây là lần đầu tiên có khuyến nghị về sử dụng vaccine đặc trị biến thể COVID-19 kể từ thời điểm Omicron xuất hiện và lây lan mạnh trên toàn cầu từ cuối năm ngoái.

Khuyến nghị tạm thời có thể được công bố sớm nhất trong ngày 17/6. Đại diện WHO không trả lời các câu hỏi cụ thể của báo chí, chỉ nói rằng cơ quan này có biết việc nhóm kỹ thuật sẽ sớm đưa ra tuyên bố. Người đại diện cho biết về nguyên tắc, WHO sẽ chỉ đưa ra khuyến nghị chính sách thực tế một khi các loại vaccine đặc trị biến chủng COVID-19 được chứng minh an toàn, có đầy đủ dữ liệu.

Hiện chưa có loại vaccine đặc trị biến chủng Omicron nào xuất hiện trên thị trường. Các loại vaccine hiện hành đều được phát triển, sản xuất nhằm vào chủng virus gốc xuất hiện lần đầu tiên ở Vũ Hán, Trung Quốc hơn hai năm trước. Những vaccine này duy trì được hiệu lực bảo vệ cao, chống chuyển bệnh nặng và tình trạng nhập viện, nhưng độ hữu hiệu về chống lây nhiễm lại suy giảm nhanh theo thời gian, nhất là khi gặp phải biến chủng Omicron.

Ngay sau khi Omicron xuất hiện và lây lan mạnh trên toàn cầu, giới chức y tế đã đề ra câu hỏi mở: Liệu có nên phát triển vaccine theo hướng đặc trị biến chủng để có được khả năng bảo vệ người dân tốt hơn? Giới y học và các công ty trong ngành dược phẩm từng cảnh báo việc dịch chuyển nghiên cứu sang vaccine đặc hiệu chống Omicron sẽ gặp phải một số rào cản trong giai đoạn đầu.

Liên danh BioNTech/Pfizer và Moderna là hai hãng đi đầu trong phát triển vaccine đặc trị Omicron. Đại diện Moderna ngày 8/6 cho biết vaccine phiên bản tích hợp đột biến protein gai Omicron của hãng giúp tăng khả năng miễn dịch, an toàn. Moderna bắt đầu thử nghiệm lâm sàng vaccine mũi tăng cường ngừa COVID-19 được bào chế để chống lại biến thể Omicron từ tháng 1/2022.

Kết quả bước đầu cho thấy, mũi vaccine tăng cường đặc hiệu giúp gia tăng lượng kháng thể trung hòa với virus lên gấp 8 lần. Loại vaccine này nhìn chung được dung nạp tốt, với các tác dụng phụ tương đương với mũi vaccine tăng cường công nghệ mRNA-1273 liều 50 microgam. Giám đốc điều hành Moderna Stephane Bancel hy vọng vaccine đặc hiệu này sẽ có mặt trên thị trường vào cuối mùa Hè.

Cơ quan dược phẩm châu Âu (EMA) trong tuần này cũng đã bắt đầu rà soát, đánh giá vaccine đặc trị Omicron của BioNTech/Pfizer. Các vaccine ngừa COVID-19 do Moderna và Pfizer/BioNTech sản xuất đều dựa trên công nghệ mRNA, khiến vaccine có thể nhanh chóng bắt kịp với sự phát triển của các biến thể mới của virus SARS-CoV-2.

Dựa trên những dữ liệu hiện có, WHO nhìn nhận mũi tăng cường bằng vaccine đặc trị Omicron giúp tăng biên độ phản ứng miễn dịch. Khuyến nghị này chỉ áp dụng với mũi tiêm tăng cường và không liên quan đến liệu trình tiêm vaccine cơ bản, gồm tiêm mũi một và mũi hai.