Văn Lãng là huyện biên giới, dân số tàn huyện 50.245 người, có 4 dân tộc chính cùng sinh sống là Tày, Nùng, Kinh, Hoa và một số ít dân tộc khác sống xen kẽ. Tỷ lệ hộ DTTS chiếm 96,54%. Trong đó, dân tộc Nùng chiếm tỷ lệ cao nhất, chiếm 62,6% dân số; dân tộc Tày chiếm 29,2%; dân tộc Kinh chiếm 7,5%; dân tộc khác 368 người (Hoa, sán chỉ...) Dân số toàn huyện có 12.534 hộ, với 50.245 nhân khẩu; toàn huyện có 1.334 hộ nghèo, chiếm 10,64%; hộ cận nghèo 958 hộ, chiếm 7,64%.

Do trình độ dân trí của đồng bào dân tộc còn hạn chế nên việc tiếp thu, nhận thức về Luật Hôn nhân và Gia đình cũng như hậu quả của TH-HNCHT vẫn còn hạn chế. Các phong tục tập quán của đồng bào đã ăn sâu vào tiềm thức, công tác tuyên truyền ít phát huy tác dụng do tuyên truyền viên còn hạn chế trong vận dụng các kiến thức, hình thức tuyên truyền... 

Đối với những thôn nằm cách xa trung tâm, giao thông còn nhiều khó khăn, thì việc đi đến tận nơi để tuyên truyền, phổ cập những kiến thức cơ bản về Luật Hôn nhân và Gia đình còn gặp khó khăn...

Do đó, huyện Văn Lãng đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tăng cường vai trò quản lý của chính quyền các cấp trong việc tổ chức thực hiện về tuyên truyền giảm thiểu tình trạng TH-HNCHT. Phổ biến sâu rộng các chương trình, kế hoạch liên quan đến giảm thiểu tình trạng TH-HNCHT đến vùng dân tộc và miền núi nhằm thay đổi nhận thức của các nhóm đối tượng vị thành niên, thanh niên vùng DTTS; mở các lớp tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ tuyên truyền trong lĩnh vực hôn nhân - gia đình; phát huy vai trò các tổ chức đoàn thể; nâng cao vai trò của Người uy tín, già làng, trưởng bản trong việc giữ gìn giá trị văn hóa truyền thống; cũng như hạn chế những phong tục, tập quán lạc hậu và giảm tình trạngTH-HNCHT.

Theo báo cáo của UBND huyện Văn Lãng, tổng kinh phí phân bổ thực hiện Tiểu Dự án 2 về Giảm thiểu tình trạng TH-HNCHT trong vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn huyện Văn Lãng giai đoạn 2021-2023 là 322 triệu đồng. Cụ thể, năm 2022 là 69 triệu đồng, giải ngân đạt 100%; năm 2023 là 473 triệu đồng, đến nay đã triển khai thực hiện được 203,975 triệu đồng đạt 43,12%.

Với nguồn kinh phí trên, năm 2022, huyện Văn Lãng đã xây dựng 30 pano, 14.000 tờ rơi tuyên truyền nâng cao nhận thức về Luật hôn nhân và Gia đình, Luật bình đẳng giới và những nội dung có liên quan đến tình trạng TH-HNCHT gắn tại các điểm có nguy cơ tảo hôn cao, các thôn trên địa bàn các xã.

Năm 2023, huyện Văn Lãng tổ chức 4 hội nghị tuyên truyền cho 1.105 người tham dự tại trường THPT Văn Lãng, Trường THPT Hội Hoan, Trường PTDT nội trú THCSTHPT, Trung tâm GDNN-GDTX huyện. 

Tại các buổi tuyên truyền, các em học sinh đã được báo cáo viên tuyên truyền khái niệm thế nào là tảo hôn; Thực trạng và nguyên nhân của việc tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; Tác hại của việc tảo hôn; Khái niệm hôn nhân cận huyết thống; Hệ lụy của hôn nhân cận huyết thống; Một số bệnh di truyền mắc phải do hôn nhân cận huyết thống và các giải pháp can thiệp,.. Nguyên nhân và hậu quả của mất cân bằng giới tính khi sinh; Cách chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên.

Tổ chức 05 lớp tập huấn nâng cao năng lực với 557 người tham dự Bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác dân tộc các cấp; đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật tại các xã, thị trấn. 

Qua đó, giúp các học viên nâng cao kỹ năng tuyên truyền, phổ biến các quy định về phòng chống TH-HNCHT; tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; tư vấn, chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em, dân số kế hoạch hóa gia đình; dinh dưỡng, phát triển thể chất có lĩnh vực hôn nhân nhằm giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS. Cùng với đó, là tuyên truyền luật phòng chống bạo lực gia đình, Luật hôn nhân gia đình…

Đánh giá những kết quả đã đạt được trong quá trình triển khai thực hiện Dự án, Bà Hoàng Thị Hà, Trưởng phòng Lao động, Thương binh, Xã hội - Dân tộc huyện Văn Lãng nhận định, thời gian qua, huyện Văn Lãng tập trung triển khai thực hiện Tiểu Dự án 2 về Giảm thiểu tình trạng TH-HNCHT trong vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn huyện Văn Lãng.

 Việc triển khai Dự án đã có chuyển biến tích cực, nhận thức của người dân ngày một nâng cao, tỷ lệ tảo hôn có có xu hướng giảm, tính từ năm 2021 đến 30/9/2023 trên địa bàn huyện còn 8 cặp tảo hôn vợ hoặc chồng, trong đó năm 2022 có 6 cặp; năm 2023 có 2 cặp, không có trường hợp nào kết hôn cận huyết thống trên địa bàn.