Nhiều tình tiết mập mờ

Trong các ngày: 27/5 và 30/5/2022, Tòa án Nhân dân (TAND) tỉnh Tuyên Quang đã tiến hành xét xử phúc thẩm công khai vụ án hình sự tội “Đánh bạc” đối với bị cáo Mai Thanh Tùng, sinh năm 1994; đăng ký thường trú tại khu phố Thanh Bình, phường Tân Bình, Tp. Đồng Xoài (tỉnh Bình Phước); cư trú tại phường Phan Thiết, Tp. Tuyên Quang (tỉnh Tuyên Quang). Phiên Tòa phúc thẩm được tổ chức do bị cáo Mai Thanh Tùng kháng cáo toàn bộ bản án hình sự sơ thẩm của TAND Tp. Tuyên Quang.

Trước đó, ngày 17/1/2022, TAND Tp. Tuyên Quang đã đưa ra xét xử công khai vụ án hình sự sơ thẩm đối với bị cáo Mai Thanh Tùng (lý lịch đã nêu trên) và bị cáo Bùi Minh Đức; sinh năm 1991, đăng ký thường trú và cư trú tại phường Phan Thiết, Tp. Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. Tùng và Đức bị Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) - Công an Tp. Tuyên Quang, truy tố về tội “Đánh bạc” thông qua trang mạng “Bongda88.com”.

Căn cứ vào chứng cứ thu thập được, trên cơ sở luận tội của đại diện Viện Kiểm sát, dù các luật sư bào chữa đã đưa ra các chứng cứ chứng minh có nhiều vi phạm trong tố tụng, TAND Tp. Tuyên Quang đã tuyên Đức và Tùng phạm tội “Đánh bạc”; tuyên phạt Đức và Tùng mỗi bị cáo 3 năm tù giam. Không đồng tình, bị cáo Mai Thanh Tùng đã kháng cáo toàn bộ bản án của TAND Tp. Tuyên Quang; bị cáo Bùi Minh Đức không kháng cáo.

Tại phiên phúc thẩm ngày 27/5/2022, bị cáo Mai Thanh Tùng một lần nữa khẳng định, bị cáo không phạm tội “Đánh bạc”; việc quy kết cho bị cáo tội danh này là vì mục đích khác. Các luật sư bào chữa cho bị cáo Tùng cũng đã đưa ra những chứng cứ và lập luận chứng minh, các cơ quan tố tụng Tp. Tuyên Quang đã có nhiều vi phạm trong quá trình điều tra, xét xử.

Luật sư Nguyễn Văn Hưng - Văn phòng Luật sư Thái Hưng (Đoàn Luật sư tỉnh Vĩnh Phúc) cho rằng, trong qúa trình điều tra, các cơ quan tố tụng Tp. Tuyên Quang khẳng định Tùng và Đức tham gia cá cược bóng đá từ ngày 14/8/2020 đến ngày 15/9/2020, qua trang mạng “Bongda88.com”. Nhưng trong cáo trạng lại không xác định Tùng và Đức cá cược như thế nào (cá trận nào, đội bóng nào, giải đấu nào…). Trong quá trình cá cược, Mai Thanh Tùng bị thua 11.998 điểm. Nhưng tại sao trong cáo trạng lại không làm rõ được Tùng đặt đội bóng nào, giải đấu nào và Tùng thua ai?

Đồng quan điểm, luật sư Phan Ngọc Quang (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội), cho rằng, việc không làm rõ những tình tiết này là vi phạm nghiêm trọng trong quá trình điều tra, xét xử. Ngoài ra, luật sư Quang khẳng định, thời điểm cơ quan tố tụng cáo buộc Tùng và Đức thực hiện hành vi cá cược bóng đá là không hợp lý.

“Cơ quan tố tụng xác định, bị cáo cá cược bóng đá từ ngày 14/8/2020 đến ngày 15/9/2020. Nhưng thời điểm này, cả thế giới đang quay cuồng vì đại dịch Covid-19, các giải bóng đá đều đóng”, luật sư Quang lập luận.

Theo các luật sư, một tình tiết rất quan trọng không được các cơ quan tố tụng Tp. Tuyên Quang xem xét, là chiếc USB do ông Mai Quang Huy - bố đẻ Mai Thanh Tùng, nộp tại phiên sơ thẩm có các tài liệu chứng minh bị cáo Tùng không phạm tội đánh bạc. Đây là tài liệu liên quan đến ghi âm, ghi hình giữa gia đình bị cáo Mai Thanh Tùng với bị cáo Bùi Minh Đức và điều tra viên - Cơ quan CSĐT, Công an Tp. Tuyên Quang. Các tài liệu có thể chứng minh Tùng vô tội, đồng thời mở ra hướng điều tra mới liên quan đến vụ án này. Tuy nhiên, TAND Tp. Tuyên Quang không xem xét chứng cứ này.

Trong bản án sơ thẩm ngày 17/1/2022, TAND Tp. Tuyên Quang nêu: Tại phiên tòa, ông Mai Quang Huy (bố đẻ của bị cáo Mai Thanh Tùng) giao nộp 01 USB màu trắng đã được niêm phong trong phong bì dán kín các mép, có các chữ kỹ của các thành viên tham gia niêm phong. Hội đồng xét xử đã tiến hành mở công khai dữ liệu lưu trong USB trên tại phiên tòa, sau đó tiến hành niêm phong USB theo quy định.

“Xét thấy nội dung các dữ liệu trong USB do ông Huy giao nộp tại phiên tòa không liên quan đến vụ án, nên Hội đồng xét xử lưu trong hồ sơ vụ án”, bản án nêu.

Không đồng tình với lập luận này, luật sư Phan Ngọc Quang cho rằng, việc TAND Tp. Tuyên Quang lưu chiếc USB này là chưa đúng quy định. Vì đây là vật chứng của vụ án, nhưng chưa được thẩm tra, đánh giá và xác minh nguồn gốc; Tòa mới chỉ “mở công khai dữ liệu tại phiên tòa” đã vội vàng kết luận “nội dung dữ liệu trong USB không liên quan đến vụ án” là khó chấp nhận.

Có hay không việc ngụy tạo chứng cứ?

Cũng như phiên sơ thẩm ngày 17/1/2022, tại phiên phúc thẩm ngày 27/5/2022, rất nhiều vi phạm trong quá trình điều tra, xét xử của các cơ quan tố tụng Tp. Tuyên Quang đã được chỉ ra. Trong đó có việc, cơ quan điều tra xác định Tùng và Đức sử dụng điện thoại di động để đánh bạc, nhưng lại cho thực nghiệm trên máy tính xách tay (trái quy định tại Điều 24 - Bộ luật Hình sự 2015); hướng điều tra, xét xử chủ yếu theo lời khai của bị cáo Bùi Minh Đức, trong khi lời khai của Đức lại “không bình thường”.

Một điểm rất vô lý trong lời khai của Đức trong cáo trạng sơ thẩm, cũng như tại phiên phúc thẩm ngày 27/5, là việc sử dụng tài khoản để cá cược trên trên trang "Bongda88.com". Theo đó, Đức lên mạng và được một người không quen biết tên là Tú lập cho một tài khoản có sẵn 20.000 điểm; sau đó, Đức lập cho Tùng tài khoản nhánh để Tùng cá cược.

Theo lời khai đã được xác lập trong cáo trạng, 1 điểm trong tài khoản là 50.000 đồng. Vị chi, 20.000 điểm tương đương 1 tỷ đồng. Tại phiên phúc thẩm, Đức (là người có nghĩa vụ liên quan, do Đức không kháng cáo sơ thẩm) khẳng định có thể rút tiền từ tài khoản cá cược.

Tú là người tạo lập tài khoản cho Đức, vốn không quen biết (như lời khai của Đức) vì sao lại “hào phóng” như vậy? Liệu rằng đằng sau vấn đề này có sự hiện diện của một đường dây cá độ bóng đá mà Đức là một “chân rết” hay không?

Một tình tiết cần được TAND tỉnh Tuyên Quang đặc biệt lưu ý, là việc xác định phương tiện được Mai Thanh Tùng và Bùi Minh Đức tiến hành đánh bạc. Theo cáo trạng sơ thẩm, Đức khai Đức và Tùng dùng điện thoại Iphone X làm phương tiện phạm tội. Trong đó, Tùng sử dụng Iphone màu trắng; Đức sử dụng Iphone màu đen; Đức sử dụng tài khoản mạng xã hội “Đức Kon”, Tùng sử dụng tài khoản “Bi Ken” để trao đổi, nhắn tin trong quá trình đánh bạc.

Để cá cược tại “Bongda88.com” thì Tùng và Đức phải dùng điện thoại truy cập website. Tuy nhiên, theo Kết luận giám định số 65/KL-KTHS ngày 12/1/2021 của Phòng Kỹ thuật Hình sự - Công an tỉnh Tuyên Quang, theo đề nghị giám định chiếc điện thoại Iphone màu đen của Công an Tp. Tuyên Quang (mẫu vật chuyển đến Phòng Kỹ thuật hình sự trong phong bì dán kín, có 10 hình dấu của Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an Tp. Tuyên Quang và chữ ký của Bùi Minh Đức) thì chiếc điện thoại Iphone màu đen (Đức sử dụng) “không tìm thấy lịch sử duyệt Web”.

Rõ ràng, chiếc điện thoại Iphone là vật chứng chứng minh Đức và Tùng đánh bạc qua mạng. Nhưng điện thoại của Đức, bằng việc sử dụng các kỹ thuật hiện có để trích xuất dữ liệu nhưng không tìm thấy lịch sử duyệt Web, đồng nghĩa lời khai của Đức hoàn toàn không đúng.

Liên quan đến phương tiện phạm tội, Cơ quan CSĐT- Công an Tp. Tuyên Quang, xác định, Tùng sử dụng Iphone màu trắng để đánh bạc, dùng tài khoản Facebook có tên “Bi Ken” để liên lạc với Đức (tài khoản “Đức Kon”). Nhưng trước khi bị bắt giữ (ngày 23/7/2020), Tùng đã vứt chiếc điện thoại này (theo lời khai của Tùng tại các phiên tòa là do điện thoại bị hỏng, không sử dụng được nữa).

Không còn vật chứng, nên Cơ quan CSĐT đã đề nghị truy tố Tùng tội “hủy hoại chứng cứ”. Nhưng lạ là, Cơ quan CSĐT lại tiến hành thu giữ 01 chiếc điện thoại (cũng là Iphone X màu trắng, cũ) của ông Mai Quang Huy, bố đẻ của Tùng, với lý do: Tùng dùng điện thoại của bố để đánh bạc?!.

Chiếc điện thoại của ông Huy bỗng dưng trở thành vật chứng của vụ án, được TAND Tp. Tuyên Quang lưu trong hồ sơ. Trong khi đó, theo Kết luận giám định số 686/KL-KTHS ngày 30/7/2020 của Phòng Kỹ thuật hình sự - Công an tỉnh Tuyên Quang, sau khi giám định thì chiếc điện thoại của ông Huy “không tìm thấy dữ liệu tin nhắn, cuộc gọi qua ứng dụng Facebook (Messenger) giữa tài khoản có tên đăng nhập Bi Ken với tên đăng nhập Đức Kon”.

Theo luật sư Nguyễn Văn Hưng, điều này cho thấy, hành vi đánh bạc của bị cáo Mai Thanh Tùng hoàn toàn không tồn tại. Đồng thời, việc Cơ quan CSĐT - Công an Tp. Tuyên Quang tịch thu điện thoại của ông Huy, xem là vật chứng vụ án, nhưng cáo trạng lại đưa ông Huy vào vai “Người làm chứng” chứ không phải “Người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan” đến vụ án là trái quy định.

“Vì là người làm chứng, nên ông Huy không có quyền kháng cáo, đòi lại tài sản cá nhân của mình bị tịch thu trái luật. Đây là vi phạm nghiêm trọng pháp luật tố tụng hình sự”, luật sư Hưng nói.

Tại phiên tòa phúc thẩm ngày 27/5, bị cáo Mai Thanh Tùng và luật sư bào chữa đề nghị tòa làm rõ hành vi ép cung, mớm cung, dùng nhục hình của điều tra viên - Cơ quan CSĐT, Công an Tp. Tuyên Quang; trong khi bị cáo Tùng đang mắc bệnh nặng (có hồ sơ bệnh án). Bị cáo Tùng chứng minh tại tòa về ảnh hưởng của việc bị đánh đập trong quá trình lấy lời khai, khiến chân trái của bị cáo bị teo đi, hiện nhỏ hơn chân phải... Trong tập hồ sơ hơn 800 trang tài liệu của luật sư thu thập diễn biến vụ án cũng có nhiều chứng cứ để chứng minh lập luận này.

Tuy nhiên, Hội đồng xét xử TAND tỉnh Tuyên Quang trong ngày 27/5/2022 chỉ “nghe” bị cáo và luật sư trình bày; sau đó quyết định hoãn phiên tòa đến sáng 30/5. Đến ngày hẹn, sau 1 tiếng rưỡi đồng hồ trễ lịch xét xử (hẹn 8h mở lại phiên tòa, nhưng 9h30 phút, Hội đồng xét xử mới vào phòng xử án), Chủ tọa phiên tòa - Thẩm phán Trung cấp Ma Văn Thắng, chỉ thông báo ngắn gọn: Hoãn xử phúc thẩm đến ngày 28/6/2022, vì lý do người có quyền và nghĩa vụ liên quan đến vụ án là Bùi Minh Đức có đơn xin hoãn?!.

Theo xác minh của phóng viên, không chỉ có những dấu hiệu vi phạm tố tụng trong quá trình xét xử, mà trong quá trình điều tra vụ án, cơ quan hành pháp đã không tuân thủ nguyên tắc “thượng tôn pháp luật”.

Báo Dân tộc và Phát triển sẽ tiếp tục thông tin để làm rõ vấn đề này.