Phẩm chất người lính Cụ Hồ năm xưa

Đến thăm ngôi nhà nhỏ của già làng Hồ Văn Hơn, ngước nhìn trên bức tường treo kín những Bằng khen, Giấy khen các cấp trao tặng. Già Hồ Văn Hơn cho biết, cha mẹ ông vốn là người Bru-Vân Kiều ở tỉnh Quảng Trị, do chiến tranh cho nên di cư đến Quảng Bình sinh sống. Tuổi trẻ của ông là những tháng ngày được chiến đấu, cống hiến cho cách mạng. Ông làm nhiệm vụ giao liên ở Binh trạm 17 của Bộ đội Trường Sơn, rồi A trưởng du kích, tiếp đó được điều động theo đơn vị, làm nhiệm vụ trực tiếp chiến đấu tại tọa độ lửa phà Quán Hàu. Khi đất nước hòa bình, bố con ông lại lên phía tây khai hoang, lập nghiệp. Năm 1984, xã Trường Xuân được thành lập, bố con ông cùng sáu hộ khác về tại bản Lâm Ninh sinh sống theo sự vận động của huyện Quảng Ninh.

Già làng Hơn nhớ lại, những năm đầu đến khai hoang vào năm 1980, thời gian đầu, ở đây chỉ có 7 hộ người Bru-Vân Kiều rủ nhau lên khai hoang ở vùng đất mới bên bờ sông Long Đại (nay thuộc xã Trường Xuân, H.Quảng Ninh, Quảng Bình), khi mới đến đây, mọi thứ còn rất hoang sơ. Tuy nhiên, với kinh nghiệm làm nông, cùng với khí chất của người lính Cụ Hồ, già Hơn nhận thấy vùng đất này thích hợp để phát triển kinh tế. Những năm đầu, già Hơn hướng dẫn trồng mỳ, ngô, lúa và kết quả bước đầu thành công, nhưng để phát triển được lâu dài thì chắc chắn phải nghĩ cách để "trồng người” để trẻ em sinh ra không bị mù chữ. Nhưng để có đủ điều kiện thì đôi chân gìa Hơn lại tiếp tục đi vận động người dân đến nơi đây cùng sinh sống với mong ước thành lập thôn bản, trẻ em có ngôi trường để học hành được thuận lợi.

Nghĩ được là làm được, lúc đầu, già Hơn huy động 7 hộ dân dựng lán làm phòng học rồi mời giáo viên từ đồng bằng đến dạy. Lúc đó, chỉ có một giáo viên đồng ý lên bản dạy 2 lần/tuần, vì còn phải vượt qua quãng đường nguy hiểm… Sau này, khi số hộ dân tăng lên, có đủ điều kiện. Năm 1991, bản Lâm Ninh được huyện chính thức công nhận, người dân tín nhiệm bầu ông Hơn làm trưởng bản từ đó đến nay.

Nghĩa cử cao đẹp của già làng Hồ Hơn

Ở bản Lâm Ninh, xã Trường Xuân, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình có trên 50 hộ dân sinh sống với gần 200 nhân khẩu chủ yếu là đồng bào Bru Vân Kiều. Trong đó, có trên 61 em đang trong độ tuổi mầm non và tiểu học. Việc học hành của các em nhỏ ở đây không được thuận lợi vì điểm trường đặt ở vị trí trũng, nằm sát khu vực ven sông Long Đại, đến mùa mưa, ngôi trường thường xuyên bị ngập lụt dẫn tới việc dạy và học ở ngôi trường này bị ảnh hưởng rất lớn. Đỉnh điểm là trong đợt mưa lũ tháng 10/2020, điểm trường bản Lâm Ninh bị ngập sâu, làm ngôi trường bị hư hỏng nặng nề, toàn bộ trang thiết bị đồ dùng học tập của các em bị chìm sâu trong bùn đất.

Tuy nhiên, trong thời buổi "tấc đất, tấc vàng" việc tìm địa điểm xây trường học giống như "bài toán không có lời giải", mọi phương án được chính quyền đưa ra bàn bạc rồi lại cất vào tủ khóa kỹ vì không có mặt bằng để xây trường mới, thực tế để tìm được điểm xây mới phải vừa thuận lợi cho việc học của con em trong bản, vừa cao ráo, không bị ngập mỗi mùa mưa lũ đến lại là vấn đề hết sức nan giải.

Trước tình hình đó, già làng Hồ Hơn về bàn bạc với vợ, tự nguyện xin hiến phần đất sản xuất mà mình đã khai hoang hơn 30 năm trước để làm trường cho trẻ nhỏ và không một chút chần chừ, vợ già làng Hơn cũng vui vẻ chấp thuận hiến đất để xây trường cho các cháu. "được lời như cởi tấm lòng, già làng Hơn lập tức đến Ủy ban nhân dân xã Trường Xuân xin tình nguyện hiến 1.000m2 đất để xây trường Mầm non cho các cháu. Việc chưa dừng lại ở đó, ngôi trường sau khi xây dựng xong lại thiếu phần sân và khu vực bếp ăn. Một lần nữa già làng lại hiến thêm gần 500m2, vị chi là già Hơn đã hiến 1.500m đất để xây dựng trường Mầm non.

Khi chúng tôi hỏi về việc hiến đất để xây trường học, già làng Hồ Hơn chia sẻ: Với suy nghĩ, đầu tư cho việc học của con em là để xây dựng cuộc sống mới của bản, đất sản xuất cũng cần nhưng nếu để trẻ em trong bản không được đi học vì không có đất xây trường sẽ đáng lo lắng hơn. Tôi là trưởng bản, hiến đất cho bản để làm đường, xây trường giúp dân bản thì không nề hà gì. Tôi làm thì bà con mới tin tưởng và làm theo".

Được biết, trước đó gia đình già làng Hồ Hơn cũng đã hiến hàng ngàn mét vuông để mở rộng con đường liên thôn/xóm, hiến đất xây Nhà văn hóa thôn... "Tôi nghĩ, việc hiến đất không phải là trách nhiệm phải thực hiện. Tuy nhiên, thấy sự hiến đất của mình mang lại lợi ích cho mọi người trong bản thì tôi không cảm thấy nuối tiếc, tôi mong muốn cuộc sống của người dân ở bản Lâm Ninh ngày càng phát triển, được đi trên những con đường mới rộng lớn hơn, trẻ em được học tập ở một ngôi trường khang trang, sạch đẹp mà không bị ngập trong mưa lũ nữa...", già Hơn chia sẻ.

Ông Nguyễn Văn Hậu, Bí thư Ðảng ủy xã Trường Xuân cho biết, trên diện tích hơn 1.000m2 đất bằng phẳng ở trung tâm bản mà gia đình già Hồ Văn Hơn hiến tặng, xã đã lập dự án đầu tư ba tỷ đồng xây dựng điểm trường hai tầng khang trang. Ðến giữa tháng 11/2022, điểm trường đã hoàn thành song vẫn chưa đưa vào sử dụng được do còn thiếu diện tích mặt bằng để làm bếp ăn. Thấy vậy, vợ chồng già Hơn hiến luôn khoảng 100m2 còn lại tiếp giáp với khu đất đã hiến làm trường trước đó. Ủy ban nhân dân xã Trường Xuân tiếp tục đầu tư để hoàn thiện công trình và đưa vào sử dụng đầu năm 2023. "Già làng Hồ Văn Hơn không chỉ là đảng viên lão thành, với 30 năm làm trưởng bản, có nhiều đóng góp với các phong trào thi đua ở địa phương, già làng Hồ Hơn là tấm gương mẫu mực trong sinh hoạt và đời sống, được dân bản tin tưởng, quý trọng"./