Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì buổi lễ.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Bí thư Quân ủy Trung ương; Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc; Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã gửi lẵng hoa chúc mừng.

Dự lễ có các Ủy viên Bộ Chính trị: Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng; Đại tướng Lương Cường, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam. Cùng dự có Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành; Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương; Bí thư Thành ủy Hải Phòng Trần Lưu Quang cùng các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành, cơ quan Trung ương.

Diễn văn khai mạc do Thượng tướng Lê Huy Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng trình bày nêu rõ: Trước yêu cầu cấp bách phải kịp thời chi viện nhân lực, vật lực từ hậu phương lớn miền Bắc cho đồng bào, chiến sỹ và chiến trường miền Nam, ngày 19/5/1959, Tổng Quân ủy và Bộ Quốc phòng quyết định thành lập "Đoàn công tác quân sự đặc biệt" (sau đổi tên là Đoàn 559), có nhiệm vụ mở đường vận chuyển hàng hóa, tổ chức đưa, đón bộ đội, cán bộ từ Bắc vào Nam và từ Nam ra Bắc. Sau quá trình nghiên cứu, thử nghiệm, chuẩn bị về mọi mặt, ngày 23/10/1961, Bộ Quốc phòng quyết định thành lập Đoàn 759 vận tải quân sự đường biển.

Sự ra đời của Đoàn 759 cùng với việc khai thông tuyến chi viện chiến lược Bắc - Nam trên biển là sự kiện đánh dấu mốc mở đường vận chuyển chiến lược trên biển chi viện cho miền Nam, mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu; đồng thời là Ngày truyền thống của Đoàn 759, sau này là Đoàn 125 và Lữ đoàn 125 Hải quân anh hùng ngày nay.

Từ khi ra đời và trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, đường Hồ Chí Minh trên biển đã tạo nên một phương thức vận chuyển mới hết sức quan trọng, trực tiếp bảo đảm chi viện cho các chiến trường miền Nam. Vượt mọi hiểm nguy, cán bộ, chiến sỹ "Đoàn tàu không số" với những con tàu thô sơ, nhỏ bé, chở nặng vũ khí đã bí mật, bất ngờ, mưu trí, sáng tạo, dũng cảm vượt qua mọi sóng to, gió lớn, bão táp của biển cả, cùng sự ngăn chặn, bao vây, lùng sục của lực lượng hải quân, không quân với hệ thống quan sát, cảnh giới từ xa và vũ khí hiện đại của địch để đi đến các chiến trường.

Đường Hồ Chí Minh trên dãy Trường Sơn và đường Hồ Chí Minh trên biển đã tạo thành hai tuyến vận tải chiến lược, bổ sung, hỗ trợ cho nhau, đáp ứng nhu cầu của hai hướng chiến lược trên chiến trường Nam Bộ là cánh Đông và cánh Tây, chi viện kịp thời, hiệu quả sức người, sức của cho tiền tuyến, góp phần quan trọng vào sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Trên con đường biển mang tên Bác, gần 2.000 lượt tàu đã được huy động, đi trên 4 triệu hải lý, vận chuyển 8 vạn lượt người, trên 15 vạn tấn vũ khí, đạn dược và hàng vạn tấn hàng hóa, chi viện đắc lực cho nhiều hướng chiến trường, chiến dịch lớn, nhiều địa bàn trọng yếu mà con đường trên bộ chưa vươn tới được, góp phần cùng quân và dân ta đánh thắng mọi chiến lược chiến tranh của kẻ thù, đưa cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vĩ đại đi đến thắng lợi hoàn toàn.

Đường Hồ Chí Minh trên biển mãi là niềm tự hào của Quân đội và nhân dân Việt Nam, là biểu tượng sáng ngời của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, của trí thông minh, lòng dũng cảm, ý chí sắt đá, quyết tâm giành độc lập, tự do, thống nhất đất nước của dân tộc; là một quyết sách đúng đắn, sáng tạo độc đáo, thể hiện tư duy, tầm nhìn chiến lược, tài thao lược của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong nghệ thuật chỉ đạo chiến tranh cách mạng.

Đây cũng là biểu tượng cao đẹp của tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, tình đoàn kết quân - dân thắm thiết; biểu tượng sáng ngời về tinh thần đoàn kết quốc tế cao cả, sự giúp đỡ có hiệu quả của các nước xã hội chủ nghĩa anh em và bạn bè quốc tế.

Sau những năm đổi mới, thế và lực cùng sức mạnh tổng hợp quốc gia, uy tín quốc tế của đất nước ta ngày càng được nâng cao, tạo ra những tiền đề quan trọng để xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Tuy nhiên, đất nước cũng đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức mới. Thượng tướng Lê Huy Vịnh nhấn mạnh, để hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ được giao, các lực lượng làm nhiệm vụ trên biển, đảo, nòng cốt là Hải quân nhân dân Việt Nam cần tập trung nghiên cứu, quán triệt, học tập, tuyên truyền, triển khai thực hiện thắng lợi đường lối, chủ trương của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước về biển, đảo; phấn đấu đưa nước ta trở thành quốc gia mạnh về biển, giàu từ biển, phát triển bền vững kinh tế biển gắn liền với bảo đảm quốc phòng, an ninh, giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ; tăng cường đối ngoại, hợp tác quốc tế về biển, góp phần duy trì môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước.

Bên cạnh đó, các lực lượng làm nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của của Tổ quốc cần được quan tâm xây dựng vững mạnh toàn diện theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; nhất là Hải quân nhân dân Việt Nam, Cảnh sát biển Việt Nam, Bộ đội Biên phòng, Dân quân tự vệ biển và lực lượng Kiểm ngư; qua đó nâng cao vai trò của đội ngũ làm nhiệm vụ trên các vùng biển, đảo của Tổ quốc, tích cực, chủ động phối hợp thực hiện tốt nhiệm vụ giúp dân phòng, chống khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ, dịch bệnh, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, chăm sóc sức khỏe, giúp đỡ nhân dân làm ăn trên các vùng biển và ổn định đời sống nhân dân trên các đảo.

Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch Hội truyền thống đường Hồ Chí Minh trên biển Trần Văn Hữu cho biết: Những năm qua, Hội đã làm tốt công tác từ thiện xã hội, nghĩa tình đồng đội, hỗ trợ giải quyết chế độ chính sách tồn đọng sau chiến tranh... Ông Trần Văn Hữu khẳng định, các cựu chiến binh "Đoàn tàu không số" hôm nay luôn tâm niệm phải sống xứng đáng với danh hiệu "Bộ đội Cụ Hồ" và truyền thống "Quyết chiến, quyết thắng" của Quân đội nhân dân Việt Nam, với những chiến công của "Đoàn tàu không số" năm xưa, xứng đáng với những đồng chí, đồng đội đã anh dũng hy sinh trên các cung đường của đường Hồ Chí Minh trên biển.

Thay mặt thế hệ trẻ Quân đội, Thiếu tá Trần Văn Tiến, Thuyền trưởng Tàu 513, Hải đội 3, Lữ đoàn 125, Quân chủng Hải quân khẳng định, thế hệ trẻ hôm nay sẽ mãi biết ơn, tri ân sâu sắc trước những công lao của các thế hệ cán bộ, chiến sỹ, các anh hùng, liệt sỹ của "Đoàn tàu không số"; đem nhiệt huyết, bản lĩnh, trí tuệ, sức sáng tạo của tuổi trẻ nguyện nỗ lực phấn đấu, cống hiến vì mục tiêu, lý tưởng cách mạng cao đẹp, tô thắm truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam, tỏa sáng hình ảnh "Bộ đội Cụ Hồ - Người chiến sỹ hải quân" trong thời kỳ mới.

Trước đó, trong sáng 22/10, Đoàn đại biểu Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đã tới dâng hương, dâng hoa tưởng niệm tại Khu Di tích lịch sử Bến K15 (quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng).