Tỷ lệ nghèo giảm xuống còn 1 con số

Giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Sơn La được phân bổ hơn 5.650 tỷ đồng (ngân sách Trung ương chiếm trên 96%) để triển khai 10 dự án thành phần của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719). Tỉnh đã hỗ trợ đất ở và đất sản xuất cho 640 hộ, xây dựng 85 công trình cấp nước tập trung; bố trí ổn định dân cư cho gần 1.000 hộ tại 17 điểm, gần 1.000 hộ được hưởng lợi; nâng cấp, xây mới hơn 160 công trình giao thông, 190 nhà sinh hoạt cộng đồng và trên 140 công trình hạ tầng thiết yếu khác.

Cùng với đầu tư cơ sở hạ tầng, các chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất cũng đã góp phần quan trọng nâng thu nhập bình quân của người DTTS của tỉnh, dự kiến cuối năm 2025 đạt 39,2 triệu đồng/người, gấp đôi so với năm 2020. Các dịch vụ xã hội cơ bản được tăng cường đã giảm sâu tỷ lệ nghèo người DTTS, để Sơn La đạt được kết quả ấn tượng trong giảm nghèo.

Theo báo cáo của UBND tỉnh Sơn La, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm từ 21,66% (2021) xuống còn 10,89% (2024), bình quân giảm trên 3,5%/năm. Dự kiến đến hết năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm còn 7,89%. Trước khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, Sơn La có 4 huyện thoát nghèo, gồm: Mường La, Bắc Yên, Vân Hồ, Thuận Châu.

Theo ông Nguyễn Viết Hưng, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Sơn La, Chương trình MTQG 1719 là chính sách nhân văn, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước đối với đồng bào DTTS. Từ vốn Chương trình, vùng đồng bào DTTS của tỉnh không những khởi sắc về kinh tế, quốc phòng - an ninh được giữ vững mà bản sắc văn hóa của đồng bào các dân tộc cũng được bảo tồn, phát huy.

“Những kết quả đạt được từ thực hiện Chương trình MTQG 1719 cho thấy, khi cả hệ thống chính trị đồng lòng, phát huy vai trò chủ thể của người dân, huy động tối đa các nguồn lực và triển khai sát thực tiễn, vùng đồng bào DTTS, miền núi hoàn toàn có thể bứt phá”, ông Hưng khẳng định.

Không bỏ sót địa bàn khó khăn

Nhấn mạnh ý nghĩa của Chương trình MTQG 1719 trong giảm nghèo bền vững vùng đồng bào DTTS của tỉnh, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo Nguyễn Viết Hưng cũng cho rằng, để phát huy hiệu quả, giai đoạn tới, các chính sách cần thiết kế linh hoạt, sát thực tiễn, nhất là trong bối cảnh phân cấp, phân quyền mạnh mẽ theo chính quyền địa phương 2 cấp.

“Các chính sách dân tộc giai đoạn tới không chỉ tập trung hỗ trợ vùng đặc biệt khó khăn mà nên mở rộng ra các địa bàn khác để thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS ổn định và toàn diện”, ông Hưng kiến nghị.

Lấy thực tế từ địa phương, ông Hưng cho biết, sau sáp nhập, số lượng xã khu vực III của tỉnh đã giảm mạnh. Tại thời điểm tháng 6/2025, tỉnh Sơn La có 177 xã thì có 104 xã đặc biệt khó khăn; từ ngày 1/7, toàn tỉnh còn 54 xã khu vực III.

Theo ông Hưng, việc xã khu vực III sáp nhập với các xã khu vực II, khu vực I, đồng nghĩa sẽ có không ít xã thôi hưởng chính sách đầu tư, hỗ trợ từ Chương trình MTQG 1719. Trong khi ở nhiều địa bàn, đời sống người dân còn nhiều khó khăn, tỉnh vẫn còn nhiều thôn bản thiếu điều kiện cần thiết để thoát nghèo bền vững.

“Sau sáp nhập, toàn tỉnh có 2.233 bản, trong đó có 1.278 bản đặc biệt khó khăn, chiếm tỷ lệ 57,2%. Toàn tỉnh mới có 1.748 bản có đường ô tô đến trung tâm được cứng hóa, chiếm tỷ lệ 78,3%”, ông Hưng cho biết.

Trước thực tế đó, giai đoạn 2026 - 2030, tỉnh Sơn La đề xuất triển khai thực hiện Chương trình MTQG 1719 tại toàn bộ 75 xã, phường trên địa bàn toàn tỉnh, với tổng nguồn vốn dự kiến trên 5.450 tỷ đồng. Đồng thời, tỉnh kiến nghị Trung ương giao tổng vốn theo cơ chế, mục đích sử dụng; cấp tỉnh và cấp xã chịu trách nhiệm trong sử dụng vốn để phù hợp với thực tiễn tình hình và phát huy tiềm năng, thế mạnh, điều kiện riêng của từng địa phương.