Lạng Sơn là tỉnh miền núi biên giới có đông đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) sinh sống, chiếm khoảng 83,16% dân số toàn tỉnh; phần lớn dân số sống ở khu vực nông thôn, với khoảng 76,96%. Giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Lạng Sơn được phê duyệt 199/200 xã thuộc vùng đồng bào DTTS và miền núi, trong đó có 88 xã khu vực III, 08 xã khu vực II, 103 xã khu vực I và 644 thôn đặc biệt khó khăn. 

Những năm qua, tỉnh Lạng Sơn đã đặc biệt quan tâm triển khai thực hiện tốt chính sách cho Người uy tín trong đồng bào DTTS nhằm khuyến khích, phát huy vai trò Người có uy tín trong cộng đồng. Năm 2022, Ban Dân tộc tỉnh Lạng Sơn đã tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Quyết định số 406 ngày 10/3/2022 phê duyệt 1.650 Người có uy tín trong đồng bào DTTSố trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.

Được biết, để Người có uy tín phát huy tốt vai trò trong các lĩnh vực của đời sống xã hội, hằng năm, các cấp, ngành liên quan của tỉnh, các huyện, thành phố đều tổ chức hội nghị tập huấn, cung cấp thông tin cho Người có uy tín. Cùng đó, thực hiện đầy đủ các chế độ, chính sách cho đội ngũ này như thăm, tặng quà vào dịp Tết Nguyên đán; thăm hỏi ốm đau; cấp sách, báo theo quy định. 

Chỉ tính riêng trong năm 2021 và năm 2022, UBND các huyện, thành phố đã thăm hỏi được 423 lượt Người có uy tín ốm đau, gia đình gặp khó khăn, hoạn nạn; tổ chức thăm viếng được 44 lượt Người có uy tín và thân nhân Người có uy tín (cha, mẹ, vợ, chồng, con). Nhìn chung việc thăm hỏi Người có uy tín ốm đau và thăm viếng khi Người có uy tín hoặc thân nhân gia đình Người có uy tín qua đời đã được các cấp quan tâm thực hiện đảm bảo kịp thời, đúng quy định.

Ông Lý Văn Khi, Phó Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Lạng Sơn cho biết: Những năm qua, chúng tôi đã phối hợp với UBND các huyện và các cơ quan liên quan như Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, MTTQ tỉnh, Công an tỉnh… mở các hội nghị tuyên truyền, tập huấn, bồi dưỡng, cung cấp kiến thức cho Người có uy tín. Tổ chức các đoàn đi thăm quan, nghiên cứu, học tập các tỉnh bạn, thực hiện tôn vinh, biểu dương Người có uy tín có thành tích trong cộng đồng… Qua đó, giúp họ phát huy vai trò, nâng cao hiệu quả hoạt động, góp phần giữ vững ANTT, phát triển kinh tế – xã hội tại địa phương.

Hiện nay, toàn tỉnh Lạng Sơn có 1.649 Người có uy tín, gồm 1.428 nam và 221 nữ, trong đó có 26 già làng, trưởng bản; 11 trưởng dòng họ, trưởng tộc; 343 cán bộ nghỉ hưu; 126 trưởng thôn, bản, khối phố; 108 bí thư chi bộ; 36 thầy cúng, thầy mo… Những năm qua, bằng uy tín và trách nhiệm của mình, những Người có uy tín trong đồng bào DTTS của tỉnh đã và đang thể hiện là nhân tố tích cực trong công tác tuyên truyền, vận động đồng bào chấp hành tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tham gia giữ gìn ANTT, thi đua lao động sản xuất, phát triển kinh tế – xã hội, hưởng ứng các phong trào, hoạt động tại địa phương…

Được người dân tín nhiệm bầu là Người có uy tín, ông Dương Lâm Tới, Trưởng Ban Công tác Mặt trận thôn Rạ Lá, xã Long Đống, huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn luôn trăn trở làm thế nào để thôn ngày càng phát triển. Ông Tới cho biết: Tôi luôn xác định bản thân và gia đình phải tiên phong, gương mẫu trong mọi việc, sau đó là tuyên truyền, vận động người dân trong thôn thực hiện theo. 

Là Người uy tín trong thôn, tôi thường xuyên vận động bà con quét dọn vệ sinh đường làng ngõ xóm, hiến đất làm đường giao thông… bà con thấy tôi nói có lý, có tình thì đều nhiệt tình tham gia. Tính từ đầu năm 2023 đến nay, xã có gần 150 hộ dân hiến đất để làm đường giao thông với tổng diện tích gần 28.000m². Đây cũng là xã có diện tích hiến đất nhiều nhất trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn từ đầu năm đến nay. Tôi rất mừng vì bản thân cũng đã đóng góp được công sức để giúp xã có được kết quả này.

Theo thống kê, bình quân mỗi năm Người có uy tín cung cấp khoảng 1.000 nguồn tin có giá trị giúp lực lượng chức năng ngăn chặn, đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật tại cơ sở; tham gia vận động người dân hiến khoảng 15.000m² đất xây dựng các công trình công cộng, xây dựng nông thôn mới. Cùng đó, trong 3 năm trở lại đây, Người có uy tín đã tham gia hoà giải thành công hơn 70% số vụ mâu thuẫn trong cộng đồng dân cư, tăng gần 10% so với giai đoạn 2015 – 2018.

Hiện nay 100% số xã trên địa bàn tỉnh có điện lưới quốc gia; tỷ lệ xã có đường ô tô đến trung tâm xã được rải nhựa hoặc bê tông hóa đạt gần 95%; có 1.648/1.658 thôn, khối phố có nhà văn hóa, chiếm 99,4%. tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh năm 2022 giảm 3,28% so với năm 2021; tình hình an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được đảm bảo, chủ quyền biên giới quốc gia được giữ vững.

 Đồng bào các dân tộc chung sống đoàn kết, tin tưởng và chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Những thành quả này đều có sự đóng góp không nhỏ của đội ngũ những Người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.

Ghi nhận những thành tích đạt được, từ năm 2022 đến nay, Ban Dân tộc tỉnh đã tặng Giấy khen cho 60 Người có uy tín, UBND một số huyện đã tặng Giấy khen cho 40 Người có uy tín tiêu biểu trên địa bàn. 

Thời gian tới, Ban Dân tộc tỉnh tiếp tục phối hợp với các cấp, các ngành, tăng cường đẩy mạnh hoạt động tập huấn, bồi dưỡng cho Người uy tín, giúp Người uy tín phát huy vai trò, trách nhiệm của mình tại cộng đồng, tích cực tham gia tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện tốt chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, các quy định của địa phương.