Những năm gần đây, các nhà vườn ở Lai Vung đã đưa cây quýt hồng trồng vô chậu như cây cảnh để trang trí. Quýt cảnh được bán với giá 5 - 10 triệu đồng/chậu tùy kích cỡ, lượng trái, đem lại lợi nhuận cao hơn so với quýt bán trái.

Năm nay, có hơn 50% quýt hồng trồng trong chậu cảnh trên địa bàn huyện, cho trái rất thưa và muộn không đúng mùa vụ để phục vụ người tiêu dùng. Theo thống kê của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNN) huyện Lai Vung, từ đầu năm đến nay, có trên 230/830ha quýt hồng bị chết. Diễn biến này diễn ra đột ngột và dự báo diện tích quýt hồng chết sẽ tiếp tục tăng, bởi hiện không có thuốc trị cho cây.

Ông Nguyễn Phước Thiện, Phó Giám đốc Phụ trách Sở NN&PTNN Đồng Tháp cho biết, qua khảo sát thực trạng, hiện toàn huyện Lai Vung có 4.838,7ha cây có múi bị nhiễm bệnh vàng lá thối rễ và chết xanh, gồm cây quýt hồng, quýt đường, cam xoàn, cam dây... Trong đó, có 1.520ha bị chết, phải đốn bỏ và 3.723,1ha bị nhiễm bệnh. Đặc biệt, cây quýt hồng có tỷ lệ nhiễm bệnh vàng lá, thối rễ và chết xanh lên đến 97,58% diện tích (782,6/802ha).

“Tình trạng cây có múi nhiễm bệnh xuất hiện từ năm 2016, nhưng gây hại mạnh từ năm 2018 đến nay và rất khó điều trị. Kết quả nghiên cứu của một số viện, trường chuyên ngành cho thấy, nguyên nhân gây ra bệnh chủ yếu do ảnh hưởng từ tập quán canh tác. Cụ thể, nông dân lạm dụng phân bón hóa học, không bón phân hữu cơ đã làm đất bị bạc màu, cộng với tập quán lấy đất từ ruộng lúa đắp nền lên gốc cây có múi (lợp đất) đã tạo ra lớp nén cơ học”, ông Thiện phân tích.

Hiện tại, nhiều nhà vườn ở huyện Lai Vung mong muốn được công bố dịch, hy vọng có chính sách hỗ trợ giúp họ bớt khó khăn, có thêm điều kiện để tái canh. Bởi theo quy định, trong trường hợp được công bố dịch, các nhà vườn được hỗ trợ khôi phục sau dịch bệnh theo Quyết định số 11/2018/QĐ-UBND ngày 14/5/2018 của UBND tỉnh với mức hỗ trợ 2 - 4 triệu đồng/ha. Còn trường hợp không công bố dịch, phải chờ Sở NN&PTNN đề xuất UBND tỉnh ban hành chính sách hỗ trợ.

Theo Sở NN&PTNN Đồng Tháp, căn cứ các quy định hiện hành, chưa đủ cơ sở để công bố dịch.

Trao đổi thực tế này, ông Nguyễn Văn Dương, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp cho hay, ông đã yêu cầu Sở NN&PTNN tỉnh khẩn trương hoàn tất việc rà soát lại các kết quả nghiên cứu, đồng thời xin ý kiến cơ quan chức năng để tỉnh có thông tin, cơ sở đưa ra quyết định về việc có nên công bố dịch trên cây có múi ở Lai Vung hay không để các địa phương lân cận chủ động phòng ngừa khả năng lây lan.