Sự kiện do Bộ Giao thông vận tải chủ trì, phối hợp với các tỉnh Nghệ An, Khánh Hòa, Ninh Thuận và Bình Thuận tổ chức theo hình thức kết nối trực tuyến từ điểm cầu chính tại tỉnh Ninh Thuận với điểm cầu tại tỉnh Nghệ An.

Cùng tham dự Lễ khánh thành tại các điểm cầu có các Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Nguyễn Đình Khang, Thượng tướng Võ Minh Lương - Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An Thái Thanh Quý, Bí thư Tỉnh ủy Ninh Thuận Nguyễn Đức Thanh, Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa Nguyễn Hải Ninh; lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương.

Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 có tổng chiều dài 654 km được chia thành 11 dự án thành phần (3 dự án đầu tư PPP và 8 dự án đầu tư công).

Đến nay, cả nước đã hoàn thành đưa vào khai thác 9 dự án thành phần với tổng chiều dài 525 km, gồm: Đoạn Cao Bồ - Mai Sơn (15 km); Mai Sơn - Quốc lộ 45 (63 km); Quốc lộ 45 - Nghi Sơn (43 km); Nghi Sơn - Diễn Châu (50 km); Cam Lộ - La Sơn (98 km); Nha Trang - Cam Lâm (dự án PPP 49 km); Vĩnh Hảo - Phan Thiết (101 km); Phan Thiết - Dầu Giây (99 km) và cầu Mỹ Thuận 2 và đường dẫn hai đầu (7 km).

Với hai dự án PPP Diễn Châu - Bãi Vọt và Cam Lâm - Vĩnh Hảo được khánh thành, tổng số chiều dài tuyến đường đưa vào khai thác đến nay là 634 km.

Dự án Cam Lâm - Vĩnh Hảo dài 79 km, tổng mức đầu tư 8.925 tỷ đồng; trong đó, nguồn vốn nhà đầu tư khoảng 3.786 tỷ đồng; nguồn vốn Nhà nước tham gia trong dự án khoảng 5.139 tỷ đồng. Dự án do liên danh Tập đoàn Đèo Cả, Công ty Xây dựng Đèo Cả và Tổng công ty Đầu tư xây dựng 194 thực hiện.

Giai đoạn phân kỳ, dự án được đầu tư quy mô mặt cắt ngang 4 làn xe, bề rộng nền đường 17 m, vận tốc khai thác 90 km/h. Giai đoạn hoàn chỉnh, dự án được thiết kế đạt tiêu chuẩn đường cao tốc, vận tốc thiết kế 100 - 120 km/h.

Cam Lâm - Vĩnh Hảo là đoạn cao tốc cuối nối TP. Hồ Chí Minh với Nha Trang, cùng với 4 đoạn đã hoàn thành trước đó, giúp rút ngắn thời gian chặng này chỉ còn 4 - 5 giờ, giảm một nửa so với đi Quốc lộ 1.

Còn dự án Diễn Châu - Bãi Vọt dài 49,3 km, tổng mức đầu tư toàn dự án hơn11.157 tỷ đồng, nguồn vốn nhà đầu tư khoảng 5.090 tỷ đồng; nguồn vốn nhà nước tham gia trong dự án khoảng 6.067 tỷ đồng.

Giai đoạn phân kỳ, dự án được đầu tư với quy mô 4 làn xe, bề rộng nền đường 17 m. Giai đoạn hoàn chỉnh, dự án được thiết kế vận tốc thiết kế 100 - 120 km/h, riêng hầm Thần Vũ vận tốc thiết kế 80 km/h.

Thời điểm này, tuyến Diễn Châu - Bãi Vọt sẽ được thông trước gần 30 km từ Diễn Châu vào đến nút giao Quốc lộ 46B, xã Hưng Tây, huyện Hưng Nguyên. Đoạn còn lại dài khoảng 19 km sẽ thông xe muộn hơn do quá trình xử lý nền đất yếu bị kéo dài thời gian chờ lún.

Tuyến đường cùng với Quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu tạo trục dọc xuyên suốt từ cao tốc Pháp Vân (Hà Nội) đến Tp. Vinh (Nghệ An) với tổng chiều dài 280 km. Công trình góp phần rút ngắn thời gian từ Hà Nội về Tp. Vinh (Nghệ An) từ hơn 5 tiếng nếu đi Quốc lộ 1 xuống còn 4 tiếng.

Bộ Giao thông vận tải cho hay giai đoạn khởi công năm 2020 - 2021, dự án thành phần Diễn Châu - Bãi Vọt và Cam Lâm - Vĩnh Hảo gặp nhiều khó khăn khi cả nước trải qua dịch COVID-19. Nhiều thời điểm phải thực hiện giãn cách xã hội nên nhà thầu không thể di chuyển nhân sự, máy móc vào công trường.

Dự án trải dài qua nhiều khu vực, địa hình, địa chất phức tạp, đòi hỏi phải có những giải pháp thiết kế kỹ thuật đảm bảo chất lượng. Giá nhiên liệu, vật liệu xây dựng đầu năm 2022 tăng, vật liệu đắp nền đường khan hiếm ảnh hưởng tiến độ thi công. Cùng với đó là khó khăn do thời tiết không thuận lợi, các vướng mắc về huy động vốn…

Dù vậy, với sự chỉ đạo thường xuyên của Chính phủ, nhiều giải pháp đã được đưa ra để tháo gỡ khó khăn, điểm nghẽn cho các dự án.

Việc đưa vào khai thác 2 dự án Cam Lâm - Vĩnh Hảo và Diễn Châu - Bãi Vọt (đoạn từ Diễn Châu đến Quốc lộ 46B) sẽ rút ngắn hành trình di chuyển và thời gian kết nối, nâng cao an toàn khai thác, tạo điều kiện thuận lợi trong lưu thông giữa TP. Hồ Chí Minh đến Tp. Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa và Thủ đô Hà Nội đến Tp. Vinh, tỉnh Nghệ An, giảm tải áp lực giao thông, tình trạng ùn tắc và tai nạn giao thông cho tuyến Quốc lộ 1A, đáp ứng nhu cầu đi lại, vận tải, du lịch, giao lưu văn hóa, xã hội, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, khai thác tiềm năng du lịch các tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Nghệ An và các tỉnh Bắc Trung Bộ, Nam Trung Bộ.

Bộ Giao thông vận tải đang chỉ đạo quyết liệt để trong quý III/2024 khánh thành 20 km còn lại của dự án thành phần Diễn Châu - Bãi Vọt và đến cuối năm 2025, sẽ cơ bản hoàn thành 12 dự án thành phần thuộc cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021 - 2025 và một số đoạn khác để thông toàn tuyến.

Cả nước đã có hơn 2.000 km cao tốc

Tuyên bố khánh thành 2 dự án, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ vui mừng dự sự kiện trong không khí kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu", 49 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, kỷ niệm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, Ngày Quốc tế Lao động.

Nhân dịp này, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao, cảm ơn các nhà thầu tư vấn, thi công, giám sát, các cán bộ, kỹ sư, công nhân đã và đang làm việc trên tất cả các công trình cao tốc trên cả nước với tinh thần "vượt nắng, thắng mưa", "tăng ca, tăng kíp", "ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương", "làm việc 3 ca, 4 kíp, xuyên lễ, xuyên Tết"; các chủ thể liên quan "chỉ bàn làm, không bàn lùi" với tinh thần yêu nước nồng nàn, tất cả vì lợi ích quốc gia, dân tộc, nhân dân; để hoàn thành các dự án bảo đảm tiến độ, nâng cao chất lượng, kỹ thuật, mỹ thuật, an toàn, vệ sinh môi trường, phòng chống tham nhũng, tiêu cực.

Thủ tướng nhấn mạnh phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại là một trong 3 đột phá chiến lược, được Đảng, Nhà nước xác định và đặc biệt quan tâm chỉ đạo thực hiện.

Thực tiễn cho thấy, giao thông phát triển đến đâu sẽ tạo ra giá trị mới, mở ra không gian phát triển mới đến đó, nhất là tạo điều kiện hình thành các khu đô thị, khu công nghiệp, dịch vụ, du lịch, nâng cao hiệu quả khai thác quỹ đất, giảm chi phí Logistics, giảm chi phí đầu vào, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi để nhân dân đi lại dễ dàng, thuận lợi, góp phần đẩy mạnh giao lưu, sinh hoạt, nâng cao chất lượng đời sống. "Giao thông tới đâu, người dân hưởng lợi tới đó", Thủ tướng nói.

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, cả nước sẽ có khoảng 3.000 km đường bộ cao tốc và hoàn thành tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía đông; phấn đấu đến năm 2030, cả nước sẽ có khoảng 5.000 km đường bộ cao tốc.

Cả nước đã và đang triển khai xây dựng hàng loạt tuyến cao tốc huyết mạch theo hướng Bắc – Nam và Đông – Tây. Trong đó, tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía đông từ Cửa khẩu Hữu Nghị, Lạng Sơn đến Cà Mau đi qua 32 tỉnh, thành phố, nối liền những trung tâm kinh tế lớn nhất của cả nước.

Hai dự án này đưa tổng số chiều dài khai thác trên trục cao tốc Bắc - Nam lên 1.187 km; đồng thời đưa tổng chiều dài các tuyến cao tốc trên cả nước đưa vào khai thác đến nay đạt hơn 2.000 km. Trong khi đó, đến tháng 6/2021, cả nước mới có hơn 900 km cao tốc (đạt được trong hơn 20 năm trước đó).

Đây là thành tích rất đáng trân trọng, đạt được dưới sự lãnh đạo của Đảng, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng, ủng hộ của người dân và doanh nghiệp. Theo Thủ tướng, với đà này, chúng ta có thể đạt mục tiêu xây dựng cao tốc tới năm 2025, 2030 đã đề ra.

Thủ tướng đánh giá cao và biểu dương sự quyết tâm, cố gắng lớn của Bộ Giao thông vận tải, các ban quản lý dự án, các doanh nghiệp, nhà thầu, đơn vị tư vấn; sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành Trung ương và các địa phương; sự nỗ lực, trách nhiệm cao của các cấp ủy đảng, chính quyền các địa phương; đặc biệt trân trọng cảm ơn bà con nhân dân trong vùng ảnh hưởng đã sẵn sàng nhường đất, dời nhà, "bờ xôi ruộng mật", nơi sinh kế để triển khai các dự án.

Từ 2 dự án, Thủ tướng đúc rút 5 bài học kinh nghiệm.

Tinh thần biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể, càng áp lực lại càng nỗ lực, để ngày càng có kinh nghiệm hơn, bản lĩnh hơn, dám nghĩ dám làm hơn.

Thứ hai, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động phải quyết liệt, làm việc có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt điểm việc đó.

Thứ ba, tôn trọng thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, bám sát thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo; giải quyết ngay tại công trường những khó khăn, vướng mắc, vượt qua những thách thức về vốn, thủ tục, công nghệ, mặt bằng, nguyên vật liệu… Thủ tướng cho biết, ông đã có mặt tại điểm cầu hôm nay (cửa Bắc hầm Núi Vung) 3 lần.

Thứ tư, huy động, đa dạng hóa các nguồn vốn và hết sức linh hoạt trong vận dụng các công cụ luật pháp đã có.

Thứ năm, tranh thủ sự ủng hộ, chia sẻ của người dân, đặt mình vào địa vị của người dân trong công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư.

Thời gian tới, Thủ tướng đề nghị Bộ Giao thông vận tải và các bộ, ngành liên quan tiếp tục triển khai các công việc còn lại, đầu tư, hoàn thiện đồng bộ các hạng mục, trong đó có đường hầm thứ hai hầm Núi Vung, vận hành các dự án an toàn, hiệu quả, kiểm tra, duy tu, bảo dưỡng thường xuyên, triển khai xây dựng đầy đủ các công trình tiện ích đi kèm như trạm dừng nghỉ, trạm cung cấp nhiên liệu...

UBND các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Khánh Hoà, Ninh Thuận, Bình Thuận chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan tiếp tục chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của người dân, nhất là những gia đình nhường mặt bằng cho dự án, bảo đảm người dân có điều kiện sống tốt hơn hoặc bằng nơi ở cũ; tận dụng tối đa lợi thế của tuyến đường cao tốc, quy hoạch, mở các nút giao phù hợp để tạo không gian phát triển mới, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Các nhà đầu tư, nhà thầu, nhà tư vấn cũng như các bộ, ngành, địa phương rà soát, đúc rút, vận dụng hiệu quả các kinh nghiệm từ dự án này và các dự án đã thực hiện để nâng cao hiệu quả, làm tốt hơn nữa việc triển khai các công trình, dự án tiếp theo.

Bộ Giao thông vận tải tập trung chỉ đạo hoàn thành các hạng mục còn lại của dự án Diễn Châu - Bãi Vọt, đủ điều kiện để tổ chức khánh thành vào dịp kỷ niệm ngày sinh nhật Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/2024).

* Trước đó chiều cùng ngày, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đến thăm Anh hùng Lao động Hồ Thị Lượm (sinh năm 1932) ở phường Phước Mỹ, thành phố Phan Rang -Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận.

Anh hùng Hồ Thị Lượm đã kiên cường, sáng tạo, giúp tổ sản xuất muối ở Xí nghiệp Muối Vĩnh Ngọc (Nghệ An) luôn vượt sản lượng, năng suất cao nhất toàn ngành muối; bà vinh dự được Chủ tịch Hồ Chí Minh ký quyết định tặng danh hiệu Anh hùng Lao động.

Bày tỏ mến mộ nghị lực phi thường, lòng yêu nước và tinh thần thi đua ái quốc, những đóng góp trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của Anh hùng Hồ Thị Lượm, Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc bà Hồ Thị Lượm sức khỏe, tiếp tục động viên con cháu, cộng đồng tích cực học tập, lao động, sản xuất, tham gia các phong trào thi đua yêu nước; khẳng định các thế hệ sau sẽ luôn nỗ lực để kế thừa, phát huy truyền thống tốt đẹp, noi gương các thế hệ đi trước, đóng góp xây dựng quê hương, đất nước hùng cường, thịnh vượng, Nhân dân ngày càng ấm no, hạnh phúc.