"Nàng công chúa vừa thức giấc"

Mênh mang se lạnh, chùng chình sương mù sớm tối, miên man hoa anh đào, róc rách thác và âm ba tiếng trống chiêng..., Măng Đen dịu dàng đón khách suốt cả bốn mùa như thế. Mấy năm trở lại đây, Măng Đen nổi lên trên bản đồ du lịch Việt Nam và được nhiều người tìm tới bởi sự vẹn nguyên về khí hậu, văn hóa địa phương cũng như ẩm thực và nhiều nét độc đáo của thiên nhiên.

Ở độ cao 1.200m so với mực nước biển, đêm Măng Đen ngọt dịu với cái lạnh khoảng 15 độ. Không mang trong mình sự sầm uất, nhộn nhịp của các khu du lịch lớn, Măng Đen nổi bật với vẻ đẹp nguyên sơ, khí hậu mát lạnh và bình yên đến lạ. Ở nơi đây có những bức tranh thiên nhiên thơ mộng với những cánh rừng nguyên sinh phủ tới 83% diện tích, hồ nước trong vắt.... Và loài thông 5 lá đặc trưng của miền cao nguyên vẫn phủ dầy trên những cánh rừng nên mọi người ví Măng Đen là Đà Lạt thứ 2 của Tây Nguyên.

Nhiều người đã vô cùng bất ngờ bởi vẻ đẹp của Măng Đen như được tái hiện lại Đà Lạt vài chục năm về trước: không quá xô bồ, không quá ồn ào, những cánh rừng thông xanh ngắt tuyệt đẹp cùng với Thác Pa Sỹ, Khu 36 hộ, hồ Đăk Ke, Khu vườn tượng gỗ, chợ phiên Măng Đen, vườn Nghệ thuật Măng Đen, làng du lịch cộng đồng Kon Pring... tất cả như được dựng lên để mọi người phải ngẩn ngơ.

Giữ lại vẻ đẹp hoang sơ cho Măng Đen

Được thiên nhiên ban cho cảnh quan thiên nhiên, văn hóa bản địa cũng như ẩm thực và những nét văn hóa độc đáo hiếm nơi nào có được, Măng Đen như “nàng công chúa vừa thức giấc” để trở thành động lực phát triển ngành kinh tế “không khói” của tỉnh Kon Tum. Du khách đến Măng Đen không chỉ tìm thấy sự yên bình giữa thiên nhiên mà còn có cơ hội hòa mình vào đời sống của người dân nơi đây. Đây là lợi thế mà ít nơi nào tại Việt Nam có thể sánh được, một nơi còn giữ được nét hoang sơ của tự nhiên mà vẫn đủ gần để kết nối với các thành phố lớn.

Năm 2022, điểm đến này đón được 600.000 nghìn lượt khách, thu về gần 250 tỷ đồng từ du lịch. Năm 2023, Khu du lịch Măng Đen đón hơn 1 triệu lượt khách. Trong 9 tháng đầu năm 2024, có khoảng 1.162.450 lượt du khách đến Kon Tum, đạt 89,42% kế hoạch và tăng 20,21% so với cùng kỳ năm trước. Tổng doanh thu đạt khoảng 479 tỷ đồng, đạt 149,53% kế hoạch và tăng 86,91% so với cùng kỳ năm trước. Mục tiêu đến năm 2025, ngành Du lịch Kon Tum sẽ thu hút 2,5 triệu lượt khách du lịch, số ngày lưu trú trung bình đạt từ 2 ngày trở lên. Huyện Kon Plông hiện có 130 cơ sở lưu trú, đáp ứng 5.000 - 6.000 khách/đêm. Tỷ trọng gia tăng các ngành dịch vụ du lịch chiếm khoảng 10% GRDP của tỉnh.

Nhưng làm sao để giữ cho Măng Đen tươi trẻ như “nàng công chúa đang tuổi xuân thì” đang là bài toán mà các ngành, các cấp phải tính toán để tránh đi vào vết xe đổ của du lịch Đà Lạt những năm gần đây. Điều này, như chia sẻ của ông Đặng Quang Hà, Chủ tịch UBND huyện Kon Plông trong buổi khai trương Khu kinh tế đêm Măng Đen hồi đầu tháng 10/2024 thì, UBND tỉnh Kon Tum xác định, du lịch là thế mạnh của địa phương, nơi đây phải có bản sắc riêng. Bởi vậy, giữ rừng là vấn đề tiên quyết để phát triển du lịch. Bên cạnh đó, địa phương cũng bảo tồn văn hóa, đưa người dân đi học tập cách làm du lịch ở các làng bản nổi tiếng trên cả nước.

Lãnh đạo các cấp ở Kon Tum nhận thức rằng, để phát triển bền vững thì việc bảo tồn giá trị thiên nhiên quý báu và bảo tồn văn hóa bản địa đặc trưng của địa phương là điều tiên quyết. Vì vậy, Nghị quyết số 15/NQ-HĐND của Hội đồng nhân dân tỉnh Kon Tum đã thông qua nhiệm vụ quy hoạch chung xây dựng Khu du lịch Măng Đen, huyện Kon Plông đến năm 2045. Đồng thời Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cũng đã ký Quyết định số 1492/QĐ-TTg ngày 29/11/2023 phê duyệt Nhiệm vụ Quy hoạch chung xây dựng Khu du lịch Măng Đen đến năm 2045.

Quan điểm của Chính phủ là phát triển khu du lịch Măng Đen đạt các tiêu chí của Khu du lịch sinh thái mang tầm cỡ quốc gia và là điểm đến hấp dẫn, có thương hiệu của khu vực Tây Nguyên, trong nước và quốc tế. Phát triển ngành du lịch trở thành ngành kinh tế chuyên nghiệp, giàu bản sắc, có sức cạnh tranh cao, kết nối và thúc đẩy các ngành, lĩnh vực khác cùng phát triển, có đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của huyện Kon Plông nói riêng và của tỉnh Kon Tum nói chung.

Ông Bùi Viết Hà, Chủ tịch Hội Du lịch Măng Đen cho biết: “Để du lịch sinh thái Măng Đen phát triển bền vững, cả chính quyền, doanh nghiệp cùng người dân đều mong muốn bảo tồn hệ sinh thái rừng nguyên sinh nơi đây. Đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ, bảo tồn hệ sinh thái rừng, hạn chế xây nhà ở, khách sạn cao tầng thì du lịch Măng Đen mới có thể phát triển lâu dài, mang bản sắc văn hóa, đặc trưng riêng”.

Hiện nay, huyện Kon Plông định hướng khai thác tối đa các lợi thế độc đáo về điều kiện khí hậu, cảnh quan tự nhiên và nét đẹp văn hóa truyền thống mang đậm bản sắc của địa phương. Cùng với đó, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển thêm các tour du lịch thể thao, tận dụng sự sẵn có của địa hình. Mục tiêu đến năm 2025, tập trung hình thành các chuỗi sản phẩm du lịch đa dạng và có tính hệ thống; định vị rõ nét hình ảnh các dòng sản phẩm du lịch của tỉnh, trong đó chú trọng phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp và du lịch văn hóa - lịch sử. Tập trung đầu tư phát triển Khu du lịch Măng Đen và Vườn Quốc gia Chư Mom Ray, tạo điểm nhấn quan trọng làm nền tảng phát triển các sản phẩm du lịch của tỉnh.

Phát triển du lịch nhưng vẫn phải bảo vệ rừng, bảo vệ nét đẹp hoang sơ chứ không phá hủy rừng để phục vụ lợi ích cá nhân và doanh nghiệp. Bởi vậy, chính quyền địa phương đang khuyến khích doanh nghiệp, người dân tiếp tục trồng hoa anh đào và thông 5 lá trên các tuyến đường, công viên, đất trống đồi trọc. Huyện Kon Plông phấn đấu trồng được 1 triệu cây hoa anh đào, đưa Măng Đen thành nơi nhiều hoa anh đào nhất cả nước.

Giữ cho Măng Đen vẹn nguyên rừng, hoa, sương và văn hóa bản địa cùng nhiều dịch vụ du lịch hấp dẫn khác, giữ gìn môi trường trong sạch, khí hậu mát mẻ để Măng Đen phát triển bền vững, lâu dài sẽ là niềm tự hào của người dân Kon Tum và cả khu vực Tây Nguyên.