Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể về cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho người dân như tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em đã giảm nhanh và bền vững (tỷ lệ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân giảm từ 33,8% năm 2000 xuống còn 14,1% năm 2015 và tỷ lệ này chỉ còn 11,6% năm 2020) chúng ta đã thanh toán được tình trạng mù lòa do thiếu vitamin A; bên cạnh đó, tình trạng thiếu vitamin A huyết thanh, thiếu máu do thiếu sắt và thiếu các vi chất dinh dưỡng khác ngày càng được cải thiện; kiến thức và thực hành dinh dưỡng của người dân ngày càng được nâng cao…

Tuy nhiên, hiện nay Việt Nam đang phải đối mặt với ba gánh nặng về dinh dưỡng, đó là tình trạng suy dinh dưỡng đồng thời cùng tồn tại với thiếu vi chất dinh dưỡng và thừa cân béo phì. Kèm theo xu hướng gia tăng của bệnh không lây nhiễm.

Theo báo cáo của Viện Dinh dưỡng quốc gia (Bộ Y tế), tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi (chiều cao theo tuổi) ở trẻ em dưới 5 tuổi còn ở mức cao, theo số liệu Tổng điều tra dinh dưỡng quốc gia năm 2020 là 19,6% và có sự chênh lệch giữa các vùng nhất là vùng miền núi so với thành thị và nông thôn.

Trong khi đó, tỷ lệ thừa cân, béo phì ở trẻ em tuổi học đường (5 đến 19 tuổi) tăng từ 8,5% (năm 2010) lên thành 19,0% (năm 2020). Hiện tỷ lệ thiếu máu ở trẻ em dưới 5 tuổi là 19,6%; phụ nữ có thai là 25,6%; tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi thiếu vitamin A tiền lâm sàng là 9,5% và vẫn còn 58% trẻ em dưới 5 tuổi bị thiếu kẽm.

PGs.Ts. Trương Tuyết Mai - Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia cho biết: Vi chất dinh dưỡng có vai trò rất quan trọng. Trong giai đoạn trẻ dưới 5 tuổi, vi chất dinh dưỡng góp phần giúp trẻ phát triển toàn diện cũng như tầm vóc, trí tuệ. Do vậy, việc phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng cần được thực hiện một cách bền vững. Với mỗi người, việc bổ sung vi chất cần được thực hiện trong suốt vòng đời.

Ts. Trần Khánh Vân - Trưởng khoa Vi chất dinh dưỡng (Viện Dinh dưỡng quốc gia), nêu rõ suy dinh dưỡng thấp còi và thiếu vi chất dinh dưỡng là những nguyên nhân chính dẫn tới chiều cao thấp ở thanh niên Việt Nam. Ngoài ra, thiếu vi chất dinh dưỡng còn ảnh hưởng xấu tới sức khỏe, tới sự phát triển thể lực, tầm vóc, trí tuệ, cản trở sự tăng trưởng và phát triển toàn diện của trẻ em, khả năng sinh sản cũng như năng suất lao động khi trưởng thành.

Việc thực hiện chăm sóc dinh dưỡng cần theo cả vòng đời từ giai đoạn trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, trẻ lứa tuổi học đường, trẻ vị thành niên, người trưởng thành và người cao tuổi là đặc biệt quan trọng trong phòng chống suy dinh dưỡng, thiếu vi chất dinh dưỡng và nâng cao tầm vóc của người Việt Nam.

Xác định việc bổ sung Vitamin A là rất cần thiết đối với sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ, từ nhiều năm nay, Viện Dinh dưỡng quốc gia là đầu mối thông qua hai đợt chiến dịch bổ sung Vitamin A cho trẻ em trong độ tuổi trên toàn quốc vào tháng 6 và tháng 12 hằng năm.

Tỷ lệ trẻ em được uống Vitamin A thường xuyên được duy trì trên 98% (tương đương với hơn 6 triệu trẻ từ 6 tháng đến 59 tháng tuổi). Hoạt động bổ sung vitamin A liều cao cho trẻ em đã trở thành hoạt động thường niên của hơn 11 nghìn xã, phường trong toàn quốc. Đợt 2 của chiến dịch bổ sung vitamin A năm 2023 sẽ được triển khai vào ngày 1 và 2/12. Hiện, công tác chuẩn bị đã cơ bản hoàn thành.

Để phòng, chống thiếu vi chất dinh dưỡng, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, mọi người, mọi gia đình hãy thực hiện: đa dạng hóa bữa ăn hằng ngày, phối hợp nhiều loại thực phẩm; lựa chọn và sử dụng thực phẩm có tăng cường vi chất dinh dưỡng.

Sử dụng các thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng sẵn có ở địa phương cho bữa ăn bổ sung hằng ngày của trẻ; thêm mỡ hoặc dầu ăn để tăng cường hấp thu vitamin A, vitamin D; cho trẻ trong độ tuổi uống vitamin A 2 lần/năm, trẻ từ 24 đến 59 tháng tuổi cần được uống thuốc tẩy giun 2 lần/năm. Thực hiện vệ sinh ăn uống, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường để phòng chống nhiễm giun, sán. Đối với phụ nữ tuổi sinh đẻ, phụ nữ có thai cần uống viên sắt/axit folic hoặc viên đa vi chất.