Nhân dịp Kỉ niệm 64 năm Ngày truyền thống BĐBP (3/3/1959 - 3/3/2023), Hướng tới  Kỷ niệm 133 năm Ngày sinh nhật Bác (19/5/1890-19/5/2023), Báo Dân tộc và Phát triển khởi đăng loạt bài “Xứng danh Bộ đội Cụ Hồ thời kỳ mới”.

Từ lời căn dặn của Bác

Biên giới, biển đảo có vị trí chiến lược hết sức quan trọng về kinh tế, chính trị, quốc phòng - an ninh và đối ngoại trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hiện nay, vùng biên giới, biển đảo có 943 xã, phường thuộc các huyện, thị xã của 43 tỉnh, thành, với gần 8.000 bản, thôn, xóm, gồm 94 vạn hộ, hơn 5 triệu nhân khẩu của 54 dân tộc anh em. Đây là vùng có đông đồng bào DTTS sinh sống, còn khó khăn về nhiều mặt, nhất là kinh tế - xã hội, nhưng lại là địa bàn xung yếu về quốc phòng - an ninh, nơi mà các thế lực thù địch hết sức coi trọng, giành giật để làm chỗ đứng chân, tổ chức xây dựng lực lượng, đẩy mạnh các hoạt động chống phá trong chiến lược “Diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ.

Tại buổi lễ thành lập lực lượng Công an Nhân dân vũ trang, nay là BĐBP ngày 3/3/1959, Bác Hồ đến dự và giao nhiệm vụ: “Thành lập được lực lượng Công an Nhân dân vũ trang là một thành công về đoàn kết và giúp đỡ lẫn nhau giữa Bộ đội và Công an. Công an và Quân đội là hai cánh tay của Nhân dân, của Đảng, của Chính phủ, phải đoàn kết chặt chẽ với nhau, giúp đỡ lẫn nhau, ra sức phát huy ưu điểm, khắc phục những tư tưởng không đúng. Công an Nhân dân vũ trang hay Quân đội cũng thế, phải phục tùng sự lãnh đạo của Đảng từ trên xuống dưới. Nhất định phải như thế”.

Người còn căn dặn, Công an và Quân đội phải cảnh giác, phải kiên quyết trấn áp kẻ địch bên trong và kẻ địch bên ngoài. Phải dựa vào Nhân dân mới hoàn thành được tốt nhiệm vụ; khi tổ chức được dân, đoàn kết được dân thì việc gì cũng làm được. Công an Nhân dân vũ trang phải luôn giúp đỡ, tổ chức, giáo dục Nhân dân, làm cho mọi người dân đều là người giúp việc của mình, như thế mới có kết quả, nhất là ở nơi đồng bào DTTS sinh sống, phải chú ý đến phong tục, tập quán của đồng bào, luôn giúp đỡ, giáo dục đồng bào, làm cho đồng bào tin yêu, mến phục cán bộ thì đồng bào sẽ hết sức giúp đỡ, có khi hy sinh tất cả cho ta. Đối với những đơn vị ở biên thùy hay ở các hải đảo, việc ấy phải hết sức chú ý, phải giúp đỡ dân, ngày thường tìm mọi cách giáo dục họ, giúp đỡ, tổ chức họ. Muốn làm như thế phải nắm vững chính sách đối với đồng bào DTTS, điều đó rất cần thiết.

Ngày 2/3/1962, Bác Hồ đã đến dự, động viên Đại hội liên hoan Chiến sĩ thi đua Công an Nhân dân vũ trang lần thứ nhất. Bác nói: “Đại bộ phận các chú công tác ngoài đảo, ở biên giới, xa đồng bằng, xa thành phố nên Trung ương Đảng, Chính phủ và Bác rất quan tâm đến các chú. Bác không được báo cáo tường tận, Bác chỉ nêu những ưu điểm của các chú và nêu mấy điểm các chú phải chú ý cố gắng hơn nữa”.

Bác căn dặn: “Trước hết, phải luôn luôn nâng cao tinh thần cảnh giác và sẵn sàng chiến đấu, các chú cảnh giác thôi chưa đủ mà phải làm cho Nhân dân cùng cảnh giác và giúp đỡ mình, đơn vị mình trong công việc. Thứ hai, tổ chức và kế hoạch công tác phải tăng cường hơn nữa, các chú cũng đã làm khá trong công tác bảo vệ biên giới nhưng nghe nói cũng còn non. Mà còn non thì các chú cán bộ phụ trách phải có phần trách nhiệm khá lớn đấy. Thứ ba, phải đoàn kết, đoàn kết chặt chẽ, đoàn kết nội bộ, đoàn kết quân dân. Các chú đóng quân ở nhiều nơi là vùng đồng bào thiểu số cho nên phải làm đầy đủ chính sách dân tộc, phải làm cho khéo. Thứ tư, phải cố gắng học tập chính trị, học tập nghiệp vụ, quân sự, học văn hóa và thời sự. Thứ năm, phong trào thi đua phải bền bỉ liên tục. Các chú có thi đua và có thành tích đấy, nhưng Bác dặn phải bền bỉ và liên tục”.

Phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân

Sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và đặc biệt, sự có mặt của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong ngày thành lập lực lượng Công an Nhân dân vũ trang cũng như những lời huấn thị, căn dặn của Người là nguồn cổ vũ, động viên to lớn, là định hướng về tư tưởng và phương châm hành động cho toàn lực lượng Công an Nhân dân vũ trang. Làm theo lời Bác dạy, cán bộ, chiến sĩ Công an Nhân dân vũ trang - nay là BĐBP luôn nêu cao tinh thần chịu đựng gian khổ, khắc phục khó khăn, dựa vào Nhân dân để hoàn thành tốt nhiệm vụ quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia.

Từ năm 2000, Bộ Tư lệnh BĐBP đã ra Chỉ thị số 332/CT-BTL phát động Cuộc vận động “Học tập và làm theo lời Bác Hồ dạy đối với Bộ đội Biên phòng” trong toàn lực lượng. Năm 2011, khi cả nước triển khai quán triệt, thực hiện Chỉ thị số 03-CT/TW ngày 14/5/2011 của Bộ Chính trị khóa XI về “Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” (sau đó là Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”), Đảng ủy BĐBP đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị theo hướng trọng tâm là xây dựng phẩm chất, đạo đức, lối sống của cán bộ, chiến sĩ, tăng cường kỷ cương, kỷ luật công vụ và tác phong công tác; phát huy truyền thống đoàn kết, gắn bó máu thịt với Nhân dân, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới.

Đảng ủy BĐBP đã ban hành Kế hoạch số 308-KH/ĐU ngày 11/10/2016 về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong Đảng bộ BĐBP và toàn lực lượng. Gắn với việc thực hiện Chỉ thị số 788-CT/QUTW ngày 26/12/2013 về Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” (Chỉ thị số 788) và Chỉ thị số 855-CT/QUTW của Thường vụ Quân ủy Trung ương ngày 12/8/2019 về đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới (Chỉ thị số 855), đặc biệt đã triển khai cho các cơ quan, đơn vị cụ thể hóa 5 chuẩn mực “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới, để cán bộ, đảng viên, quần chúng phấn đấu, tu dưỡng, rèn luyện hàng ngày, vừa thể hiện tình cảm sâu sắc của cán bộ, chiến sĩ BĐBP với Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, vừa tạo thành phong trào sôi nổi, sâu rộng về học tập và theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Người trong toàn lực lượng.

BĐBP tham mưu cho Đảng, Nhà nước ban hành Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 28/9/2018 của Bộ Chính trị về Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia và Luật Biên phòng Việt Nam (được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIV, Kỳ họp thứ 10 thông qua ngày 11/11/2020, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2022) trong đó xác định: “Quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, của cả hệ thống chính trị và cả nước; dựa vào dân, lấy dân làm gốc, Nhân dân là chủ thể, "mỗi người dân biên giới là một cột mốc sống”.

BĐBP đã có nhiều cách làm hay, sáng tạo vì dân, góp phần phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh; củng cố, tăng cường khối Đại đoàn kết toàn dân tộc. Tính đến tháng 1/2021, BĐBP đã giới thiệu 2.096 đảng viên tham gia sinh hoạt tại 1.877 chi bộ thôn, bản biên giới; phân công 9.661 đảng viên tham gia sinh hoạt tại 1.877 chi bộ thôn, bản biên giới và phụ trách 42.247 hộ gia đình, tăng cường 321 đồng chí cán bộ cho các xã, giúp dân 391.577 ngày công, ủng hộ các quỹ gần 100 tỷ đồng, hiện đang phụng dưỡng 118 Mẹ Việt Nam Anh hùng, Mẹ Liệt sĩ.

Thực hiện chương trình “Nâng bước em tới trường”, hằng năm BĐBP nhận hỗ trợ cho gần 3.000 học sinh ở khu vực biên giới (trong đó, có 82 cháu người Lào và 102 cháu người Campuchia) với mức hỗ trợ 500.000 đồng/cháu/tháng. Mô hình “Con nuôi Đồn Biên phòng” đã nhận nuôi 355 cháu học sinh tại các Đồn Biên phòng có hoàn cảnh khó khăn) BĐBP các tỉnh, thành biên giới đất liền tổ chức kết nghĩa lực lượng bảo vệ biên giới hai nước láng giềng và “Kết nghĩa Cụm dân cư hai bên biên giới”. Các hoạt động trên là điểm sáng trong công tác đối ngoại quốc phòng, đối ngoại Nhân dân được Đảng, Nhà nước, Quân đội đánh giá cao. Đến nay, có 21/25 tỉnh biên giới đất liền tổ chức kết nghĩa được 207 cặp, cụm dân cư; trên các tuyến biên giới đã có 180/265 cặp kết nghĩa đồn, trạm (tuyến biên giới Việt Nam - Trung Quốc kết nghĩa được 82 cặp; tuyến Việt Nam - Lào kết nghĩa được 66 cặp và tuyến Việt Nam - Campuchia kết nghĩa được 32 cặp).

Kết quả của các phong trào này đã tạo bước chuyển biến mạnh mẽ về ý thức tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống, chuyên môn nghiệp vụ, lề lối làm việc trong cán bộ, đảng viên, quần chúng; đưa cuộc vận động trở thành việc làm nền nếp, thường xuyên, thành phong trào thi đua sôi nổi, sâu rộng về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong toàn lực lượng.

Quá trình triển khai, thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị, đã xuất hiện ngày càng nhiều gương tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, với nhiều mô hình mới, cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả, có sức lan tỏa mạnh mẽ. Nhiều tập thể, cá nhân được tôn vinh, biểu dương, khen thưởng, trở thành những tấm gương sáng về đạo đức, lối sống; ý chí, trách nhiệm, tinh thần vượt khó,vươn lên trong học tập, công tác, chiến đấu; xây dựng tinh thần đoàn kết, thúc đẩy phong trào thi đua Quyết thắng trong các cơ quan, đơn vị. Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đã trở thành nếp sống, cách nghĩ, cách làm của các chiến sĩ Biên phòng. Trong thời kỳ mới, truyền thống và phẩm chất của người chiến sĩ Biên phòng năm xưa vẫn luôn được phát huy, xứng đáng với tên gọi “Bộ đội Cụ Hồ” mà Nhân dân yêu mến gọi tên.