Dệt zèng A Lưới được trình diễn tại Ngày Văn hóa,Thể thao và Du lịch các DTTS các tỉnh vùng biên giới Việt Nam-Lào khu vực miền Trung và Tây Nguyên năm 2019.

Dệt zèng - di sản văn hóa phi vật thể

Mỗi sản phẩm dệt zèng có giá trị về nhiều mặt, vừa là vật dụng, bảo đảm nhu cầu sinh hoạt vừa là tác phẩm nghệ thuật, thể hiện nét đặc trưng độc đáo trong kho tàng văn hóa dân tộc Tà-ôi. Trải qua hàng trăm năm, nghề dệt zèng được người dân địa phương gìn giữ và lưu truyền cho các thế hệ con cháu.

Ngày 21/11/2016, nghề dệt zèng huyện A Lưới đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Với danh hiệu đó, dệt zèng đang trở thành sản phẩm mang tính thương hiệu của huyện A Lưới.

Bà Mai Thị Hợp, chủ cơ sở dệt zèng ở A Lưới cho biết, những sản phẩm dệt zèng trước đây được dệt ra chỉ để phục vụ nhu cầu mặc của người dân, nay với đủ hoa văn, mẫu mã, kiểu dáng như khăn, túi, khố... đi kèm kỹ thuật gắn hạt cườm tạo nên vẻ đẹp độc đáo, riêng biệt và đã trở thành sản phẩm được ưa chuộng của khách du lịch khi đến A Lưới.

Huyện A Lưới hiện đã hình thành nhiều hợp tác xã sản xuất quy mô lớn ở thị trấn A Lưới, xã Phú Vinh, xã Nhâm, xã A Roàng. Một số bản làng gần như 100% hộ dân đều tham gia dệt zèng. Với giá bán từ 600.000 đến 700.000 đồng/tấm zèng loại thường và từ 1 đến 1,5 triệu đồng loại đính cườm, nên ngày càng có nhiều người theo nghề và sống được với nghề. Bởi, dù chỉ tận dụng thời gian nhàn rỗi, mỗi người cũng có thể thu nhập được từ 1,5 đến 2 triệu đồng/tháng.

Đặc biệt, trong khuôn khổ Dự án du lịch Tiểu vùng sông Mekong triển khai tại A Lưới, việc hình thành một số mô hình du lịch cộng đồng, kết hợp giới thiệu các sản phẩm truyền thống với tour, tuyến du lịch đã góp phần phát triển bền vững nghề dệt zèng.

Mỗi tấm zèng có giá từ 600.000 đến 700.000 nghìn đồng.

Khẳng định thương hiệu

Tại Festival nghề truyền thống Huế 2015, lần đầu sản phẩm zèng A Lưới được trình diễn thời trang qua bộ sưu tập của nhà thiết kế thời trang Minh Hạnh khiến các nhà thiết kế, các chuyên gia của Lễ hội quốc tế dệt may tại TP. Clermont-Ferrand (Pháp) phải trầm trồ. Tiếp đó, zèng A Lưới còn được nhiều người biết đến tại Festival Áo dài diễn ra tại Hà Nội vào cuối năm 2016. Từ đó các sản phẩm dệt zèng A Lưới dần khẳng định được thương hiệu của mình cả thị trường trong nước và quốc tế.

Vừa qua, tại Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch DTTS các tỉnh vùng biên giới Việt Nam-Lào khu vực miền Trung và Tây Nguyên năm 2019 tổ chức tại huyện A Lưới, sản phẩm dệt zèng của đồng bào Tà-ôi được Cục Sở hữu trí tuệ- Bộ Khoa học và Công nghệ chứng nhận nhãn hiệu tập thể.

Theo đó, màu sắc được chứng nhận là đen, trắng, đỏ, màu xanh lá cây và có quy định về danh mục sản phẩm, dịch vụ nhãn hiệu gồm các sản phẩm zèng (túi xách, cặp xách, va li, túi du lịch, ví làm bằng chất liệu giả da), vải zèng (khăn trải bàn, khăn trải giường, khăn phủ gối, rèm, áo chăn, áo gối, áo nệm), các sản phầm của zèng (quần áo, cà vạt, khố, thắt lưng, khăn).

Ông Nguyễn Quốc Thành, Phó Trưởng phòng Kinh tế, Hạ tầng huyện A Lưới cho biết: “Với chứng nhận của Cục Sở hữu trí tuệ sẽ giúp cho các sản phẩm dệt zèng ngày càng có uy tín và được du khách tin tưởng lựa chọn nhiều hơn. Tôi tin rằng, trong thời gian tới các sản phẩm dệt zèng sẽ có nhiều cơ hội trên thị trường trong nước và quốc tế”.

HỒNG MINH