223.008 ngôi nhà không an toàn trước bão

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), đợt thiên tai mưa lũ, bão lịch sử diễn ra vào tháng 9, 10 khu vực miền Trung và Tây Nguyên đã gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Cùng với việc tổ chức tìm kiếm người mất tích và cứu trợ, thì việc khôi phục, phục hồi sau thiên tai đang được Chính phủ, Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai (PCTT), các Bộ ngành, nhất là chính quyền các địa phương và Nhân dân khẩn trương thực hiện.

Đặc biệt, Bộ NN&PTNT đã tổ chức nhiều hội nghị khẩn cấp phục hồi sản xuất nông nghiệp; cũng như cử nhiều đoàn công tác của các lãnh đạo Bộ, các Tổng cục, các Viện  cùng nhiều chuyên gia để về hướng dẫn trực tiếp cho các địa phương phục hồi, tái thiết sau thiên tai. Bộ cũng đã tiến hành hướng dẫn việc khôi phục lại nhà cửa để đảm bảo an toàn tronng bão, lũ, ngập lụt, đưa ra các giải pháp phòng tránh đảm bảo an toàn.

Mới đây (chiều 11/12), Bộ NN&PTNT đã tổ chức Hội thảo khoa học về “Nhà ở an toàn cho vùng bão, lũ”; “Giải pháp đảm bảo an toàn trong lũ quét, sạt lở đất”; “Phòng chống sạt lở ven biển”. Hội thảo do ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT; ông Trần Quang Hoài, Phó trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTT, Tổng cục trưởng Tổng cục PCTT đồng chủ trì; cùng sự tham dự của đại diện Văn phòng Chính phủ, Bộ Xây dựng, Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam, trường Đại học Khoa học tự nhiên; Quỹ nhà, Quỹ Cộng đồng PCTT; Một số tổ chức quốc tế và các chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực PCTT.

Trao đổi tại Hội thảo, ông Trần Quang Hoài, Phó trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTT,Tổng cục trưởng Tổng cục PCTT, cho biết, hiện nay, ở miền Trung còn 223.008 nhà không an toàn trước bão; 152.820 nhà không an toàn trước lũ. Giải pháp quan trọng nhất là, người dân tích cực xây dựng nhà cửa, chủ động gia cố, chằng chống đảm bảo an toàn nhà ở trước thiên tai và khôi phục nhà cửa sau thiên tai.

“Nhà an toàn trước bão, lũ phải đảm bảo an toàn cho người và tài sản, đủ chỗ ở và sinh hoạt (nghỉ ngơi, ăn ngủ, vệ sinh); Có chuẩn bị thực phẩm, nước uống, bếp ăn, thuốc men; Đảm bảo an toàn công trình trước thiên tai”, ông Hoài nhấn mạnh.

Cần sự hỗ trợ của Nhà nước

Theo ông Trần Quang Hoài, từ chương trình chính sách theo Quyết định số 48/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, lụt khu vực miền Trung (QĐ 48), người dân 14 tỉnh từ Thanh Hóa đến Bình Thuận được hỗ trợ xây dựng nhà ở an toàn với mức hỗ trợ 12 triệu đồng/hộ - 16 triệu đồng/hộ; vay tối đa 15 triệu đồng/hộ trong 10 năm. Nhà ở phải đảm bảo sàn cao hơn mức ngập lụt cao nhất, diện tích tối thiểu 10m2; kết cấu kiên cố, mái bằng bê tông cốt thép hoặc hoặc, vật liệu có chất lượng tốt, đảm bảo khả năng phòng, tránh bão. Tính đến tháng 10/2020, đã có 19.350/21.600 hộ được hỗ trợ theo QĐ 48.

“Nhà an toàn trước bão, lũ phải đảm bảo an toàn cho người và tài sản, đủ chỗ ở và sinh hoạt (nghỉ ngơi, ăn ngủ, vệ sinh); Có chuẩn bị thực phẩm, nước uống, bếp ăn, thuốc men; Đảm bảo an toàn công trình trước thiên tai”.

Ông Trần Quang Hoài - Phó trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTT, Tổng cục trưởng Tổng cục PCTT

Ông Hoài cho rằng, trong đợt bão lũ vừa qua, nhu cầu sửa chữa cấp bách lớn, trong khi các tài liệu chuyển tới dân nhiều nhưng chưa mang tính hệ thống. Trước thực trạng đó, Tổng cục đang xây dựng tài liệu hướng dẫn đồng bào miền Trung sửa chữa nhà đảm bảo an toàn trong bão, lũ, ngập lụt. Đồng thời, biên soạn tài liệu liên quan đến đảm bảo an toàn nhà ở khu vực miền núi, nơi thường xuyên xảy ra lũ quét, sạt lở đất.

“Chúng tôi mong muốn nhanh chóng hoàn thiện tài liệu để ứng dụng trong công tác sửa chữa nhà cửa an toàn trong bão, lũ, ngập lụt, phục vụ phòng chống thiên tai sau này”, ông Hoài chia sẻ.

Liên quan đến việc hỗ trợ nhà ở cho người dân vùng bão, lũ miền Trung, ông Hà Quang Hưng, Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho rằng, cần phân biệt rõ 2 nhóm đối tượng, đó là nhóm đủ điều kiện kinh tế để xây dựng nhà ở an toàn cho gia đình (chỉ cần làm sổ tay hướng dẫn); Nhóm không đủ điều kiện xây dựng nhà ở an toàn cần phải có sự hỗ trợ của Nhà nước, đặc biệt là vấn đề cơ chế, chính sách.

Về mặt chính sách, Bộ Xây dựng đang nghiên cứu sửa đổi QĐ 48 trình Chính phủ ban hành theo hướng: Mở rộng đối tượng cho hộ nghèo và hộ cận nghèo theo chuẩn nghèo giai đoạn mới; Mở rộng phạm vi điều kiện hỗ trợ trên 28 tỉnh ven biển; Nghiên cứu đề xuất tăng mức hỗ trợ trực tiếp từ ngân sách Trung ương cũng như vốn vay từ ngân hàng chính sách; Nâng cao điều kiện tối thiểu về nhà ở phù hợp với sự phát triển, vệ sinh môi trường… bổ sung mô hình nhà tránh bão cộng đồng theo hướng mỗi xã có một nhà ở tránh bão cộng đồng.

Đánh giá cao những ý kiến đóng góp tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp khẳng định, tái thiết nhà cửa sau thiên tai là hết sức cần thiết. Vấn đề chính cần đặt ra là với nhà chống bão, lũ gồm những loại gì, loại nào thì nằm ở đâu; nếu làm chi phí hết bao nhiêu, sức chịu đựng đến đâu…

Với tinh thần “xây lại tốt hơn”, tức là nhà ở an toàn hơn, tiện lợi hơn, rẻ hơn, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp yêu cầu, tiếp tục làm rõ việc xây dựng nhà ở an toàn phòng chống bão, lũ này có đáp ứng khả năng chi trả của người dân hay không; Nhà nước cần điều chỉnh, bổ sung cơ chế chính sách gì để hỗ trợ người dân cải tạo, xây dựng nhà ở đảm bảo an toàn trước bão, lũ… ;và về lâu dài phải xây dựng quy chuẩn, tiêu chuẩn của nhà vùng bão, lũ.