Chủ trương nhất quán, chính sách thiết thực

Việt Nam là quốc gia đa dân tộc, đa tôn giáo với 54 dân tộc anh em, trong đó có 53 DTTS với dân số trên 14,4 triệu người; 43 tổ chức thuộc 16 tôn giáo được Nhà nước công nhận, gần 28 triệu tín đồ.

Trong các giai đoạn lịch sử xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng, Nhà nước ta luôn nhất quán chủ trương, đường lối các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp đỡ nhau cùng phát triển.

Trong lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo, Đảng và Nhà nước ta luôn tôn trọng và bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của Nhân dân. Điều đó thể hiện rõ tại Hiến pháp năm 2013 hiến định quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo. Tiếp đến là Luật Tín ngưỡng, tôn giáo được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ ngày 01/01/2018. Đó là những bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện pháp luật, khẳng định chính sách nhất quán của Việt Nam trong lĩnh vực này.

Hiện thực hóa chủ trương, đường lối của Đảng, hàng loạt chính sách dành riêng cho vùng đồng bào DTTS và miền núi ra đời. Đến hết năm 2018, có 118 chương trình, chính sách được ban hành, triển khai thực hiện ở vùng đồng bào DTTS và miền núi. Tiếp tục quan tâm vùng đồng bào DTTS và miền núi, Bộ Chính trị cũng đã ban hành Kết luận số 65-KL/TW ngày 30/10/2019 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về CTDT trong tình hình mới. Cụ thể hóa Nghị quyết 24-NQ/TW, một chương trình mục tiêu quốc gia dành riêng cho vùng đồng bào DTTS và miền núi ra đời - Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719), khẳng định chủ trương nhất quán và quyết tâm của Đảng, Nhà nước cho sự phát triển toàn diện vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Động lực vùng đồng bào DTTS và miền núi phát triển vượt bậc

Chương trình MTQG 1719 đã góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi. Kết thúc giai đoạn I, Chương trình MTQG 1719 đã hỗ trợ xóa 42.567 căn nhà tạm, nhà dột nát ở địa bàn xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn; hỗ trợ đất ở cho 10.549 hộ; nhà ở cho 42.567 hộ; đất sản xuất cho 13.387 hộ; chuyển đổi nghề cho 54.899 hộ…; huy động 383 dự án mô hình chăn nuôi, trồng trọt với 36.654 hộ tham gia…

Theo đó, tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân mỗi năm 3,4%; thu nhập bình quân đầu người đạt 43,4 triệu đồng, tăng 3,1 lần so với năm 2020; các giá trị, bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc được bảo tồn và phát huy; quốc phòng an ninh giữ vững, thắt chặt khối đại đoàn kết toàn dân tộc, niềm tin của đồng bào các dân tộc đối với Đảng và Nhà nước ngày càng được củng cố sâu sắc.

Ghi nhận tại tỉnh Đắk Lắk, nơi tập trung nhiều thành phần dân tộc với 49 dân tộc cùng sinh sống, trong đó đồng bào DTTS chiếm 25,06% dân số toàn tỉnh. Sau 5 năm triển khai thực hiện Chương trình MTQG 1719, tỷ lệ hộ nghèo trong vùng đồng bào DTTS và miền núi giảm bình quân 4,47%/năm. Từ 27,49% cuối năm 2021 xuống còn 14,06% cuối năm 2024; có 1 xã khu vực III; 4 xã khu vực II; 52 xã khu vực I đạt chuẩn nông thôn mới; 1 xã, 65 thôn ra khỏi địa bàn đặc biệt khó khăn.

Nhìn rộng hơn, nhờ chính sách ưu tiên của Đảng và Nhà nước, vùng đồng bào DTTS và miền núi đã cơ bản hòa nhập vào nền kinh tế hàng hóa, vượt xa tình trạng tự cung tự cấp như 70 năm trước. Tốc độ tăng trưởng kinh tế các khu vực đều cao: Tây Bắc 8,0%/năm, Tây Nguyên 7,5%/năm, Tây Nam Bộ 7,0%/năm, nhiều nơi vượt mức bình quân chung cả nước.

Vững bước trong kỷ nguyên mới

Trong không khí cả nước tưng bừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, nhìn lại chặng đường phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi càng thấy rõ sự đổi thay to lớn. Từ chỗ bị coi là vùng trũng về kinh tế - xã hội, nay nhiều địa phương đã vươn lên trở thành điểm sáng phát triển, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Tuy vậy, Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung cũng thẳng thắn nhìn nhận: công tác dân tộc và tôn giáo trong giai đoạn mới vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức. Với đặc thù đa dân tộc, đa tôn giáo, việc thực hiện chính sách phát triển bền vững, đảm bảo sinh kế, gìn giữ bản sắc văn hóa, đồng thời giữ vững an ninh - quốc phòng đặt ra yêu cầu ngày càng cao.

Theo Bộ trưởng, công tác dân tộc, tôn giáo là vấn đề chính trị xã hội của cả hệ thống chính trị, cần sự vào cuộc của các cấp, các ngành. Phải thay đổi tư duy của những người làm quản lý nhà nước, đó là “nghĩ sâu, làm lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả”.

Sự thay đổi to lớn ở vùng đồng bào DTTS và miền núi sau 80 năm độc lập chính là minh chứng cho đường lối đúng đắn của Đảng và Nhà nước. Đó cũng là niềm tin, động lực để Việt Nam vững bước trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển nhanh và bền vững.