Tích cực huy động nguồn vốn

Thực hiện Khoản 4, Điều 2 của Nghị quyết số 120/2020/QH14 ngày 19/6/2020 của Quốc hội khóa XIV phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình MTQG 1719, Quốc hội giao Chính phủ: “Trong quá trình điều hành, Chính phủ tiếp tục rà soát, cân đối, bố trí ngân sách trung ương bổ sung cho Chương trình theo hướng tăng chi đầu tư phát triển, hỗ trợ để tăng vốn tín dụng chính sách và có giải pháp huy động hợp lý các nguồn vốn ODA, vốn đầu tư của các thành phần kinh tế, vốn xã hội hóa cho Chương trình”.

Theo Nghị quyết 120 của Quốc hội, tổng vốn thực hiện Chương trình MTGQ 1719 giai đoạn 2021 - 2025, tối thiểu là 137.664 tỷ đồng; trong đó ngân sách trung ương 104.954 tỷ; ngân sách địa phương 10.016 tỷ; vốn tín dụng chính sách 19.727 tỷ; vốn huy động hợp pháp khác 2.967 tỷ.

Để cụ thể hóa các mục tiêu về nguồn vốn, Ủy ban Dân tộc (UBDT) đã thực hiện giải pháp đa dạng hóa nguồn vốn ODA để thực hiện. UBDT đã phối hợp cùng Ngân hàng Thế giới, Liên Hợp Quốc tại Việt Nam tổ chức Hội thảo với các tổ chức quốc tế, đối tác phát triển để thông tin chia sẻ kinh nghiệm và xây dựng kế hoạch hợp tác, huy động nguồn lực, thu hút đầu tư trong thực hiện Chương trình MTQG…

Song song với đó, UBDTđã phối hợp với một số bộ, ngành, địa phương liên quan thực hiện Kế hoạch, rà soát tiến độ thực hiện khung chính sách, tiến độ chuẩn bị từ phía Chính phủ, lịch trình phê duyệt Chương trình DPO (Chương trình chính sách phát triển cho Chương trình MTQG 1719 giai đoạn 2021 - 2030 sử dụng khoản viện trợ không hoàn lại 17,5 triệu USD từ Quỹ Đối tác Giáo dục toàn cầu (GPE) và khoản vay tối thiểu 150 triệu USD từ vốn vay ưu đãi của Ngân hàng Thế giới).

Triển khai ký kết Thoả thuận tài trợ với Đại sứ Ai Len tại Việt Nam về việc Chính phủ Ai Len cam kết hỗ trợ 3 triệu Euro là khoản viện trợ không hoàn lại đầu tiên, để các xã thuộc Chương trình MTQG triển khai thực hiện ngay trong năm 2021.

Đặc biệt, UBDT cũng đã chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch Đầu tư, Bộ Tài Chính, Bộ Giáo dục và Đào tạo và các địa phương tổ chức xác định nhu cầu đầu tư, hoàn thành việc khảo sát, đánh giá và tổng hợp danh mục công trình của 10 địa phương có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất, tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ đề xuất thực hiện Dự án vay vốn từ Ngân hàng Thế giới cho hoạt động đầu tư phát triển hạ tầng thiết yếu liên xã; phát triển nhân lực vùng đồng bào DTTS và miền núi... trị giá 175 triệu USD (gồm 17,5 triệu USD viện trợ không hoàn lại từ Quỹ Đối tác Giáo dục toàn cầu - GPE và khoản vay tối thiểu 150 triệu USD từ vốn vay ưu đãi của Ngân hàng Thế giới).

Nâng cao hiệu quả hỗ trợ cho người dân

Để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn ODA, đặc biệt là đối với khoản viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Ai Len, UBDT đã phối hợp với các bộ, ngành..., xây dựng phương án phân bổ vốn và hướng dẫn các địa phương lựa chọn danh sách xã nhận viện trợ, danh mục công trình đầu tư từ nguồn vốn viện trợ không hoàn.

UBDT đã tích cực tổ chức triển khai Dự án “Hỗ trợ các xã ĐBKK thuộc Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030” sử dụng ODA viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Ai Len năm tài khóa 2020 (thực hiện năm 2021, 2022). UBDT đã ban hành Văn bản số 2104/UBDT-VPCTMTQG, đề nghị UBND các tỉnh nhận viện trợ bổ sung từ nguồn vốn Ai Len tập trung chỉ đạo nhiều nội dung quan trọng như: phân bổ kế hoạch đầu tư vốn viện trợ đúng quy định, đúng mục đích, bảo đảm  hiệu quả đầu tư…

Theo Báo cáo từ Văn phòng Chương trình MTQG 1719, tổng nguồn vốn đã phân bổ từ nguồn vốn Ai Len là 82,788 tỷ đồng. Trong đó, phân bổ cho 5 tỉnh: Hà Giang 22 tỷ đồng; Hòa Bình 20,5 tỷ đồng; Quảng Trị 10,288 tỷ đồng; Kon Tum 19,7 tỷ đồng; Trà Vinh 10,3 tỷ đồng

Đánh giá về vai trò của bảo trong việc huy động các nguồn lực quốc tế để triển khai Chương trình MTQG 1719, ông John McCullagh - Đại sứ Nước Cộng hòa Ai Len tại Việt Nam nhận định: Đối với Chính phủ Ai Len, hỗ trợ cho vùng đồng bào DTTS của Việt Nam, chính là trọng tâm của sự phát triển; trong đó, UBDT là đối tác quan trọng. UBDT đã có sự phối hợp hiệu quả với Đại sứ Ai Len tại Việt Nam, với Chính phủ Ai Len; đặc biệt là những nỗ lực trong việc xây dựng Chương trình MTQG và triển khai Chương trình MTQG.

Theo ông John McCullagh, Chương trình MTQG chính là điều kiện, là phương tiện để hai bên thực hiện các mục tiêu tốt hơn và nhanh hơn. Chính phủ Ai Len sẵn sàng đồng hành, giúp đỡ UBDT và Chính phủ Việt Nam trong thời gian tới.

Bên cạnh những kết quả tích cực, việc triển khai huy động vốn ODA vẫn còn vướng mắc. Trả lời tại phiên chất vấn tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, ngày 6/6 Bộ trưởng Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh cho biết: Riêng về vốn ODA, UBDT đã có một dự án để cùng với một số bộ ngành làm việc với Ngân hàng Thế giới nhằm huy động một khoản vốn khoảng gần 9.000 tỷ đồng. Dự án đã làm xong thủ tục là xây dựng các khung chính sách và tiến hành khảo sát các địa phương để tập trung đầu tư cho 75 tuyến đường cho các xã ĐBKK. Khung chính sách này đã được Ngân hàng Thế giới chấp thuận".

Tuy nhiên, năm 2022, việc đàm phán gặp nhiều vướng mắc do vốn chưa được giải ngân, áp lực về trần nợ công nên các bộ ngành có ý kiến cân nhắc dự án này vào thời điểm thích hợp. Vì vậy, dự án này đang tạm dừng. Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh cho biết, tới đây UBDT sẽ nghiên cứu, đàm phán lại và cố gắng thực hiện dự án này từ nay đến 2025.

Có thể thấy rằng, với vai trò là cơ quan chủ trì, UBDT đã tích cực trong việc tìm kiếm, huy động các nguồn vốn trong đó có các dự án ODA, bổ sung thêm nguồn lực để thực hiện hiệu quả Chương trình MTQG 1719, góp phần cải thiện đời sống của Nhân dân, tạo được niềm tin của đồng bào các DTTS, vùng đặc biệt khó khăn đối với sự quan tâm của Đảng và Nhà nước.

Thông tin thêm về các giải pháp huy động nguồn lực bổ sung cho Chương trình, ông Hà Việt Quân - Chánh Văn Phòng điều phối Chương trình MTQG 1719 cho hay, hiện nay, UBDT vẫn đang tích cực phối hợp với một số nhà tài trợ như Đại sứ quán Úc, ADB, JICA, Ai Len, UNDP... nhằm xúc tiến huy động các khoản hỗ trợ ngân sách và kỹ thuật cho triển khai thực hiện Chương trình, đặc biệt tích cực đẩy mạnh hợp tác với các đối tác quốc tế trong lĩnh vực công tác dân tộc.

Báo Dân tộc và Phát triển sẽ tiếp tục thông tin trong những bài báo tiếp theo.