Dự Lễ khai mạc có Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng; đại diện lãnh đạo một số bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo tỉnh Yên Bái; cùng đông đảo Nhân dân và du khách.

Mở đầu chương trình khai mạc Lễ hội Văn hóa, Du lịch Mường Lò năm 2023 là màn diễu diễn đường phố của 350 diễn viên đến từ các dân tộc của 9 huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh. Các phần trình diễn 7 nét văn hóa đặc trưng của các dân tộc Kinh,Thái, Mường, Mông, Tày, Dao và Khơ Mú. Các màn diễu diễn mang đầy sắc màu và độc đáo, thể hiện những giá trị tinh hoa, đặc sắc nhất trong văn hóa bản địa của bà con dân tộc, như lời chào đón, mời gọi những du khách đến khám phá, trải nghiệm vùng đất Yên Bái huyền thoại.

Phát biểu chỉ đạo tại Lễ khai mạc, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đề nghị tỉnh Yên Bái cần tiếp tục quan tâm, phát triển văn hoá ngang tầm với kinh tế chính trị xã hội, bám sát quan điểm “nguồn lực bắt đầu từ tư duy, động lực bắt đầu từ sự đổi mới, sức mạnh bắt đầu từ Nhân dân” theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại cuộc làm việc với tỉnh Yên Bái và thị xã Nghĩa Lộ.

“Cùng với đó, tỉnh Yên Bái cần tiếp tục quan tâm triển khai hiệu quả Chương trình hành động Quốc gia bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể "Nghệ thuật Xòe Thái" đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; khơi dậy lòng tự hào, ý thức trách nhiệm của mọi người tham gia bảo vệ và phát huy di sản bằng những việc làm thiết thực; tiếp tục nhân rộng các mô hình, tạo điều kiện cho việc thực hành, sáng tạo và truyền dạy Di sản Nghệ thuật Xòe Thái trong cộng đồng nhằm nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của cộng đồng và Nhân dân địa phương”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, các cấp ủy, chính quyền cần quan tâm bố trí đủ nguồn lực cho các chương trình, dự án, đề án, nghiên cứu khoa học về bảo tồn văn hóa và nâng cao hiệu quả công tác quản lý văn hóa vùng dân tộc thiểu số gắn với các chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số.

Đối với bà con Nhân dân dân tộc Thái nói riêng và các dân tộc trong tỉnh Yên Bái nói chung, chúng ta có quyền tự hào về những di sản văn hóa của dân tộc mình. Di sản văn hóa chỉ có thể tồn tại và phát triển khi được đặt trong môi trường sinh hoạt văn hóa cộng đồng mà ở đó người góp phần gìn giữ, bảo vệ, phát huy văn hóa chính là mỗi người dân trong cộng đồng. Tôi mong rằng, mỗi người dân ở Mường Lò - Nghĩa Lộ nói riêng và người dân Yên Bái nói chung sẽ là một sứ giả văn hóa, mang văn hóa của dân tộc mình đi khắp muôn nơi, giới thiệu, quảng bá để bạn bè trong nước và quốc tế biết đến và yêu mến bản sắc văn hóa dân tộc mình, thúc đẩy phát triển các hoạt động dịch vụ du lịch, góp phần xây dựng quê hương Yên Bái ngày càng giàu mạnh, phồn vinh, hạnh phúc.

Với triết lý phát triển nhanh, bền vững theo hướng “Xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng tin tưởng rằng trong thời gian tới, tỉnh Yên Bái sẽ làm tốt việc gìn giữ, phát huy các giá trị của Nghệ thuật xòe Thái nói riêng và văn hóa các dân tộc trên địa bàn tỉnh nói chung; tạo sức sống mới cho di sản, để di sản mãi mãi trường tồn, ngày càng lan tỏa, làm phong phú thêm kho tàng di sản hôm nay và mai sau, góp phần quan trọng xây dựng, phát triển tỉnh Yên Bái trở thành tỉnh khá vào năm 2025 và là một trong 5 tỉnh phát triển hàng đầu trong vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ vào năm 2030.

Tại lễ khai mạc, Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái Trần Huy Tuấn cho biết: Mường Lò được biết đến là một trong những nôi phát tích của người Thái cổ; nơi có cánh đồng lúa lớn thứ 2 vùng Tây Bắc. Dòng chảy lịch sử đã sản sinh, bồi tụ, lưu truyền, hòa quyện bản sắc riêng có của người Thái, người Khơ Mú, người Tày, người Dao và các dân tộc anh em khác, cùng nhau làm nên một vùng văn hóa Mường Lò đậm đà bản sắc văn hóa các dân tộc, vừa lung linh, đa sắc màu, vừa có những nét độc đáo, khác biệt với nhiều di sản văn hóa đã và đang làm phong phú thêm kho tàng di sản của Việt Nam và nhân loại.

Từ nhiều năm nay, Lễ hội Văn hóa, Du lịch Mường Lò được tổ chức thường niên tại thị xã Nghĩa Lộ đã thu hút đông đảo Nhân dân, du khách trong và ngoài nước không chỉ bởi không khí lễ hội vui tươi, rộn ràng mang thương hiệu riêng của Mường Lò - Nghĩa Lộ trong những ngày mùa Thu đẹp nhất của đất trời Tây Bắc, mà còn cuốn hút bởi cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, thú vị bởi những nét độc đáo của văn hóa ẩm thực, hào hứng với những lễ hội dân gian truyền thống, ngỡ ngàng trước vẻ đẹp của những cô gái Thái với những chiếc khăn piêu yêu kiều, duyên dáng, ngất ngây trong những điệu xòe cổ làm đắm say lòng người, thỏa lòng đam mê muốn khám phá nét đẹp tiềm ẩn của đất và người nơi đây.

Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái kỳ vọng, với tình cảm yêu mến của Nhân dân, du khách gần xa đối với Mường Lò sẽ tạo động lực tinh thần, là nguồn lực quan trọng để Yên Bái tiếp tục cụ thể hóa, hiện thực hóa mục tiêu, nhiệm vụ phấn đấu xây dựng Nghĩa Lộ là thị xã văn hóa, du lịch, trung tâm kinh tế, văn hóa, thương mại, dịch vụ, du lịch của vùng phía Tây tỉnh Yên Bái và trở thành đô thị văn hóa di sản trong tương lai như Quy hoạch tỉnh Yên Bái thời kỳ 2021 - 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tháng 9/2023 vừa qua. Cùng với đó, Mường Lò sẽ là một “điểm đến an toàn, thân thiện, bản sắc, hấp dẫn, ấn tượng” trong lòng du khách và bè bạn gần xa trên hành trình khám phá văn hóa, du lịch vùng Tây Bắc.

Với sự đầu tư công phu, lễ khai mạc đã mang đến một chương trình nghệ thuật đặc sắc với chủ đề “Mường Lò - Miền di sản”, gồm 3 chương: “Về miền di sản”; “Vũ điệu Mường Lò”; “Đại xòe nối những vòng tay”, ca ngợi vẻ đẹp của vùng đất Nghĩa Lộ - Mường Lò, miền đất giàu truyền thống văn hóa, xứ sở của nhiều lễ hội, mà ở đó, lễ hội nào cũng chứa đựng một tâm tưởng vừa kín đáo, vừa lan tỏa, vừa ý nhị và sâu sắc, độc đáo như chính mảnh đất và chiều sâu văn hóa trong tâm hồn mỗi con người nơi đây. Vùng đất của những sắc hoa ban nở trắng trời mỗi độ Xuân về, một loài hoa đặc trưng của núi rừng Tây Bắc, từ bao đời nay đã trở thành biểu tượng gắn liền với đời sống văn hóa của đồng bào dân tộc Thái Mường Lò…

Ấn tượng nhất là chương 3 với chủ đề “Đại xòe nối những vòng tay”. Đây là màn trình diễn nghệ thuật Xòe Thái - một biểu tượng tinh thần mang giá trị văn hóa dân gian đặc sắc, thể hiện sức sống mãnh liệt và sức mạnh đoàn kết của cộng đồng các dân tộc Tây Bắc, thu hút sự tham gia của trên 2.000 nghệ nhân, diễn viên quần chúng, tạo hình các hình tượng: vòng xòe thuở sơ khai, hoa văn hình nóng nan (tượng trưng cho nghề đan lát truyền thống của đồng bào), hoa văn thổ cẩm, nhà sàn truyền thống, hoa ban.

Trong khuôn khổ lễ hội, Nhân dân và du khách đã được tham quan, thưởng lãm không gian văn hóa rực rỡ sắc màu của Ngày hội Văn hóa các dân tộc Yên Bái; được trải nghiệm trò chơi dân gian; được bay trên dù lượn, thả hồn trong hương sắc mùa thu ngắm thung lũng Mường Lò cùng nhiều hoạt động hấp dẫn, đặc sắc trong khuôn khổ Lễ hội; được hòa mình trong vòng xòe bất tận để cảm nhận những giá trị nhân văn sâu sắc, sức sống mãnh liệt và sự lan tỏa mạnh mẽ của Nghệ thuật xòe Thái, di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại đã được UNESCO ghi danh.

Cùng với đó, Nhân dân và du khách được tham quan không gian quảng bá, giới thiệu các di tích lịch sử, di sản văn hóa của thành phố Hà Nội nghìn năm văn hiến - như một món quà ý nghĩa gửi tặng Nhân dân và du khách gần xa trong những ngày trải nghiệm trên mảnh đất Mường Lò, tạo cầu nối văn hóa, để thêm hiểu, thêm yêu quê hương, đất nước.