Từ câu chuyện "ba cái khó" của chàng trai Giàng A Đông

Giàng A Đông (dân tộc Mông, sinh năm 2004) tại bản Xa Vua, tỉnh Điện Biên, là một hình mẫu cho khát vọng lập thân lập nghiệp. Dù đang là sinh viên, Đông đã quyết định khởi nghiệp tại quê với hai mảng kinh doanh nhiều tiềm năng: Du lịch cộng đồng và Kinh doanh Online.

Đông tổ chức Homestay, cho khách du lịch trải nghiệm văn hóa Mông, cùng làm ruộng, dệt thổ cẩm và thưởng thức ẩm thực bản địa. Song song đó, anh tận dụng mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử để bán đặc sản quê mình, như mật ong rừng, gạo Điện Biên, mắc khén, chẩm chéo...

Mô hình là vậy, nhưng khi bắt tay vào làm, Đông "vấp" ngay phải "ba cái khó" quan trọng. "Thứ nhất, là thiếu vốn. Thủ tục vay vốn ưu đãi hiện tại còn quá rườm rà, yêu cầu nhiều giấy tờ và đặc biệt là tài sản thế chấp mà thanh niên mới khởi nghiệp như em không thể có", A Đông chia sẻ. 

Khó thứ hai, cũng chính là điểm yếu trong thời đại kinh tế số là thiếu kỹ năng số. "Ở vùng cao, mạng Internet chưa ổn định và chúng em thiếu các lớp học về Livestream, về Marketing hay quản lý trang bán hàng Online một cách chuyên nghiệp", A Đông kể.

Và cuối cùng "rào cản" nan giải nhất, là đất đai. "Homestay em đang xây dựng trên đất của gia đình, nhưng chưa có sổ đỏ riêng, nên rất khó để đăng ký kinh doanh chính thức, hay dùng nó làm tài sản thế chấp vay vốn ngân hàng", A Đông nói.

Ba khó khăn của A Đông cũng là tình trạng chung của rất nhiều người trẻ DTTS đang muốn khởi nghiệp. Chính vì vậy, "đơn đặt hàng" của chàng trai Mông gửi đến Quốc hội trong kỳ họp thứ 10 này rất thẳng thắn: "Em mong Quốc hội giải quyết những nút thắt để tạo điều kiện cho thanh niên DTTS khởi nghiệp".

A Đông đề xuất một giải pháp táo bạo hơn: "Em mong có một quỹ hỗ trợ khởi nghiệp cho thanh niên DTTS, để những ý tưởng như du lịch, nông sản sạch, sáng tạo số... có cơ hội phát triển".

 Đồng thời, A Đông kiến nghị, cần đơn giản hóa thủ tục vay vốn và tổ chức thêm các lớp đào tạo kỹ năng kinh doanh online ngay tại địa phương. "Nếu được hỗ trợ tốt, em tin thanh niên vùng cao có thể làm giàu bằng chính bản sắc và văn hóa của dân tộc mình. Quê hương chính là nơi tốt nhất để khởi nghiệp".

Cần cơ chế "cầm tay chỉ việc", gỡ vướng pháp lý

Không chỉ Giàng A Đông, nỗi lo về thủ tục đất đai và pháp lý đang làm chùn bước nhiều dự án khởi nghiệp tâm huyết khác của người trẻ.

Tại thôn Pang Cáng, xã Văn Chấn, tỉnh Lào Cai, em Hà Thị Hoài Ngọc (dân tộc Mường), đang làm việc tại Homestay Chulienhome Suối Giàng (HTX Du lịch Nông trại chè hữu cơ LienShan) cho biết, khó khăn lớn nhất của HTX hiện tại, là chưa được chuyển nhượng mục đích sử dụng đất. Điều này khiến HTX không thể hoàn thiện các thủ tục pháp lý liên quan đến hoạt động của mình.

Mong mỏi của Hoài Ngọc rất cụ thể: "Em mong muốn Quốc hội ban hành quyết sách làm đường hướng để "gỡ" và cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất cho HTX, đồng thời, đơn giản hóa thủ tục". Em cũng mong muốn, các thành viên HTX được tham gia thêm các lớp đào tạo về kỹ năng số.

Trong khi đó, tại Huế, Hồ Văn Đôi (dân tộc Tà Ôi) lại ấp ủ một khát vọng lớn hơn, là phát triển lĩnh vực khoa học công nghệ để tạo việc làm tại quê hương. Nhưng anh hoàn toàn bối rối trước "ma trận" thủ tục.

"Em vướng mắc lớn ở các thủ tục phức tạp. Từ việc đăng ký và bảo vệ bản quyền công nghệ đến thủ tục liên quan đến đất đai để xây dựng...", Hồ Văn Đôi chia sẻ.

Từ chính vướng mắc của mình, Hồ Văn Đôi mong muốn, Quốc hội quan tâm hơn nữa để giải quyết được các vấn đề khó khăn lớn mà thanh niên DTTS khởi nghiệp đang gặp phải.

Tương tự, có rất nhiều thanh niên DTTS trên mọi miền Tổ quốc, như Điện Biên, Yên Bái, TP. Huế... khát vọng khởi nghiệp, làm giàu trên quê hương  vô cùng mãnh liệt. 

Họ không thiếu ý tưởng, không thiếu sự sáng tạo, nhưng đang mắc phải những "rào cản" về vốn, thủ tục đất đai và pháp lý... Họ mong muốn những "đơn đặt hàng" này được các cấp, các ngành quan tâm, được các Đại biểu Quốc hội tại nghị trường chú ý.