Hòa thượng Thích Gia Quang, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Thông tin truyền thông trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam

Khi được nhìn lại những kỷ vật, hiện vật gắn bó với lịch sử dân tộc, chúng ta không khỏi bồi hồi xúc động. Những di sản thiêng liêng ấy gợi nhắc rằng, từ buổi đầu các triều đại Đinh, Lê, Lý, Trần cho đến hôm nay, Phật giáo luôn đồng hành cùng dân tộc, cùng Nhân dân viết nên những trang sử vẻ vang. 

Trải qua bao biến động thăng trầm, tinh thần hộ quốc an dân của Phật giáo Việt Nam đã trở thành sợi chỉ đỏ xuyên suốt, hun đúc nên sức mạnh gắn bó máu thịt giữa đạo pháp và dân tộc. Trong những năm tháng đấu tranh giành độc lập, Phật giáo cũng đã hòa mình vào dòng chảy cách mạng, góp phần quan trọng vào sự nghiệp giải phóng, thống nhất đất nước.

Ngày nay, bước vào kỷ nguyên mới, tinh thần ấy càng cần được phát huy sâu rộng hơn. Phật giáo đồng hành trong kỷ nguyên mới không chỉ là việc duy trì truyền thống tu học, hoằng dương chính pháp, mà còn thể hiện ở sự tích cực tham gia các hoạt động an sinh xã hội, bảo vệ môi trường, chăm lo cho những mảnh đời khó khăn, góp phần xây dựng cộng đồng nhân ái, văn minh.

Đồng hành trong kỷ nguyên mới, còn có nghĩa là Phật giáo biết thích ứng với sự phát triển của thời đại, phát huy giá trị đạo đức, nhân văn trong bối cảnh hội nhập, từ đó giúp con người sống an lạc hơn giữa nhịp sống hiện đại.

Với tinh thần đó, Phật giáo Việt Nam tiếp tục khẳng định vai trò của mình: vừa tự cường, phát triển Giáo hội vững mạnh, vừa đồng hành cùng dân tộc trong công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, để đất nước ngày càng hưng thịnh, Nhân dân ngày càng ấm no, hạnh phúc.

Ông Phạm văn Duyên, Chủ tịch Hội đồng Tinh thần Tôn giáo Baha’i Việt Nam:

Đức Baha’u’llah đã từng phán: “Trái đất là một quốc gia và nhân loại là công dân của quốc gia đó”. Khi tham dự triển lãm với sự hiện diện của nhiều dân tộc và tôn giáo cùng đồng hành trong công cuộc xây dựng đất nước, tôi càng thấm thía giá trị sâu xa của lời dạy này. Khoảnh khắc ấy nhắc nhở tôi rằng, bản thân không chỉ là một thành viên của cộng đồng Baha’i, mà còn là công dân của Việt Nam thân yêu - quê hương đã nuôi dưỡng bản sắc, nền tảng và niềm tin của chúng ta.

Niềm tin Baha’i khẳng định, nhân loại là một gia đình duy nhất. Tinh thần ấy hòa hợp trọn vẹn với ý nghĩa của những ngày lễ trọng đại hôm nay: Khẳng định sự thống nhất, sự hòa hợp vì tương lai chung và niềm tin vào một xã hội tốt đẹp hơn. Để một đất nước tiến lên, chúng ta cần chung tay kiến tạo một nền văn minh toàn cầu, nơi công bằng, hòa bình và thịnh vượng được chia sẻ cho mọi người.

Tuy nhiên, để nền văn minh ấy phát triển bền vững, Đức Baha’u’llah đã nhấn mạnh đến sự hòa hợp tất yếu giữa khoa học và tôn giáo. Nếu thiếu khoa học, tôn giáo dễ rơi vào mê tín, giáo điều; ngược lại, nếu chỉ có khoa học mà vắng bóng tôn giáo, nhân loại sẽ đánh mất la bàn đạo đức, biến tri thức thành công cụ hủy diệt. Khoa học và tôn giáo chính là đôi cánh của một con chim - chỉ khi cùng sải rộng, nhân loại mới có thể bay cao trên con đường tiến bộ.

Đức Abdu’l-Baha cũng từng khẳng định: "Tôn giáo là biểu hiện bên ngoài của thực tại thiêng liêng. Do đó, nó phải sống động, tràn đầy sức sống, chuyển động và tiến bộ”. Với tinh thần ấy, cộng đồng Baha’i toàn cầu hằng ngày thực hiện các hoạt động cốt lõi mà Tòa Công lý Quốc tế đã chỉ dẫn: Giáo dục thiếu nhi để nuôi dưỡng tâm hồn và trí tuệ non trẻ; đồng hành cùng thanh thiếu niên trong giai đoạn phát triển tiềm năng; tổ chức các nhóm học tập giúp mọi người tìm ra phương thức ứng dụng giáo lý vào đời sống cá nhân và tập thể; duy trì các nhóm cầu nguyện nhằm nuôi dưỡng tinh thần đoàn kết.

Mục đích căn bản của tôn giáo, như Đức Baha’u’llah đã khẳng định, là kiến tạo sự thống nhất và hòa hợp giữa nhân loại - không bao giờ được để tôn giáo trở thành nguyên nhân của bất hòa và xung đột. Trong kỷ nguyên mới, khi đất nước bước vào giai đoạn phát triển toàn diện và hội nhập quốc tế, vai trò của tôn giáo càng được khẳng định rõ rệt: không chỉ nuôi dưỡng đời sống tâm linh cá nhân, mà còn góp phần xây dựng một xã hội đoàn kết, nhân ái và văn minh. 

Tôn giáo phải trở thành chiếc cầu nối, khơi dậy tình thương yêu, lòng bao dung, tinh thần hy sinh vì lợi ích chung; đồng thời định hướng đạo đức, thúc đẩy sự đồng cảm và hợp tác giữa con người, giữa các cộng đồng khác biệt.

Giáo sư Thượng Mai Thanh, Ủy viên Ban Thường trực Hội thánh Cao Đài Ban Chỉnh đạo, Trưởng ban Ban Cai quản Thánh thất Cao Đài Thủ đô Hà Nội

Trong 80 năm qua, cùng với những bước thăng trầm của lịch sử dân tộc, các tôn giáo ở Việt Nam đã không ngừng đồng hành, gắn bó máu thịt với Nhân dân. Tôi tin rằng, niềm tự hào lớn nhất của mỗi tín đồ chính là khi thấy tôn giáo mình không chỉ nuôi dưỡng đời sống tâm linh, mà còn góp phần thiết thực vào sự nghiệp dựng xây đất nước. 

Nhìn lại chặng đường đã qua, chúng ta càng thấy rõ giá trị của sự đoàn kết và sẻ chia mà các tôn giáo đã bền bỉ vun đắp. Đó là nền tảng tinh thần quý báu giúp dân tộc ta vượt qua gian khó, vững vàng hội nhập và phát triển.

Bước vào kỷ nguyên mới, tôi kỳ vọng các tôn giáo tiếp tục phát huy tinh thần nhập thế, không chỉ giới hạn trong việc duy trì nghi lễ và giáo lý, mà còn chủ động đổi mới phương thức hoạt động, đáp ứng nhu cầu của xã hội hiện đại. Điều đó đồng nghĩa với việc mỗi tôn giáo, bên cạnh việc gìn giữ căn tính và truyền thống thiêng liêng, cần tham gia sâu rộng hơn vào các lĩnh vực chung: giáo dục, y tế, bảo vệ môi trường, chăm lo cho người nghèo, nâng cao đời sống tinh thần và vật chất của Nhân dân.

Tôi cũng mong rằng, trong bối cảnh hội nhập quốc tế, các tôn giáo ở Việt Nam sẽ trở thành những chiếc cầu nối văn hóa, khơi dậy tình thương yêu, lòng bao dung, tinh thần hy sinh vì lợi ích chung, qua đó góp phần quảng bá hình ảnh một đất nước giàu truyền thống nhân văn. 

Khi mọi tôn giáo đều hướng về mục tiêu phụng sự cộng đồng, chung tay xây dựng một xã hội văn minh, hòa hợp, thì chắc chắn đất nước ta sẽ ngày càng phồn vinh, Nhân dân ngày càng hạnh phúc. Đó cũng là minh chứng sinh động cho chân lý: tôn giáo không chỉ là chỗ dựa tâm linh, mà còn là động lực mạnh mẽ để kiến tạo tương lai tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.