Thưa các đồng chí và quý vị đại biểu,

Thưa các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và các em học sinh, sinh viên, thanh niên thân mến!

Trong không khí cả nước thi đua lập thành tích chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và đón chào năm mới 2021, hôm nay, tôi rất vui mừng, phấn khởi đến dự Lễ Tuyên dương học sinh, sinh viên, thanh niên dân tộc thiểu số xuất sắc, tiêu biểu năm 2020. Hoạt động thường niên này nhiều năm qua đã tạo ra sức lan tỏa sâu rộng, động viên, khích lệ thế hệ trẻ cả nước, đặc biệt là thế hệ trẻ dân tộc thiểu số nỗ lực vươn lên trong học tập, rèn luyện, sáng tạo trong lao động, sản xuất, tạo dựng hành trang cần thiết để trở thành chủ nhân tương lai của đất nước.

Lễ Tuyên dương học sinh, sinh viên, thanh niên dân tộc thiểu số xuất sắc, tiêu biểu năm 2020 càng thêm phần ý nghĩa khi vừa qua, chúng ta đã tổ chức thành công Đại hội đại biểu toàn quốc các dân tộc thiểu số Việt Nam lần thứ II năm 2020, sự kiện có ý nghĩa chính trị - xã hội sâu sắc, một biểu tượng đặc biệt sinh động nhất về sự đoàn kết các dân tộc; như cây một cội, như con một nhà của các dân tộc trong cả nước.

Nhân dịp này, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, tôi thân ái gửi tới các đồng chí, quý vị đại biểu, các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh, cùng toàn thể các em học sinh, sinh viên, thanh niên lời thăm hỏi thân thiết và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Thưa quý vị đại biểu và các em thân mến!

Với sự quan tâm đầu tư của Nhà nước, sự chăm lo của gia đình, cộng đồng, xã hội, tâm huyết, trách nhiệm của các thầy, cô giáo và sự nỗ lực của chính bản thân các em, giáo dục đào tạo vùng dân tộc thiểu số đã đạt được những thành tựu quan trọng. Chiến lược phát triển giáo dục Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020 với nhiều mục tiêu phù hợp với vùng dân tộc thiểu số và miền núi đã thu được kết quả tốt đẹp sau 10 năm thực hiện. Phổ cập giáo dục vùng dân tộc thiểu số và miền núi triển khai theo cấp học Mầm non, tiểu học, trung học cơ sở hàng năm được tăng lên, trên cơ sở củng cố vững chắc và phát triển kết quả phổ cập đã đạt được, tiến đến hoàn thành phổ cập giáo dục mức độ 2, mức độ 3, nâng cao chất lượng và phân luồng học sinh; củng cố và phát triển giáo dục chuyên biệt, đặc thù vùng dân tộc thiểu số miền núi, góp phần quan trọng vào công cuộc xóa đó, giảm nghèo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Tôi vui mừng được biết, thành tích học tập của học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số xuất sắc, tiêu biểu năm 2020 tăng hơn năm trước cả về số lượng và chất lượng, cùng với những thành tích xuất sắc mà ngành giáo dục đào tạo cả nước đạt được trong thời gian qua. Học sinh, sinh viên, thanh niên dân tộc thiểu số đạt giải Nhất, Nhì trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp quốc gia; các cuộc thi nghệ thuật toàn quốc ngày càng nhiều hơn và chất lượng ngày một cao hơn. Số học sinh dân tộc thiểu số trúng tuyển vào đại học với số điểm 29 điểm trở lên đã không còn là cá biệt.

Đặc biệt, trong 16 dân tộc thiểu số ít người thì có 15 dân tộc có học sinh, sinh viên, thanh niên được tuyên dương; 5 thành phần dân tộc có dân số dưới 1.000 người đều có mặt trong Lễ Tuyên dương hôm nay, Ngày càng xuất hiện nhiều hơn những gương mặt thanh niên dân tộc thiểu số tiêu biểu trong lao động sản xuất, xây dựng nông thôn mới, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, đi đầu trong bảo vệ an ninh Tổ quốc.

Hôm nay, 122 trên tổng số 145 em học sinh, sinh viên, thanh niên dân tộc thiểu số xuất sắc, tiêu biểu được lựa chọn tuyên dương, đại diện cho hàng triệu học sinh, sinh viên, thanh niên dân tộc thiểu số đã hội tụ tại Thủ đô ngàn năm văn hiến – trái tim của cả nước. Các em thực sự là những bông hoa tươi thắm, là niềm tự hào của gia đình, dòng họ, dân tộc và bản làng, địa phương mình. Thành tích học tập, nghiên cứu khoa học, lao động, sản xuất của các em thực sự góp phần làm bừng sáng bản làng, tạo khí thế mới trong các chương trình giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, giữ gìn an ninh, trật tự, đóng góp ngày càng nhiều cho xã hội.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, tôi nhiệt liệt biểu dương và chúc mừng các em học sinh, sinh viên, thanh niên dân tộc thiểu số xuất sắc có mặt trong Lễ Tuyên dương hôm nay, trân trọng cảm ơn tinh thần trách nhiệm, “tất cả vì học sinh thân yêu” của các thầy cô giáo, các cấp chính quyền, đoàn thể và các bậc phụ huynh, đã động viên, chăm lo cho các em trong suốt quá trình học tập để đạt được thành tích rất đáng tự hào.

Tôi biểu dương Ủy ban Dân tộc, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã phối hợp tổ chức hoạt động thường niên này; đặc biệt Ủy ban Dân tộc đã chủ trì, phối hợp với các ban, bộ, ngành đã kịp thời tham mưu cho Chính phủ ban hành và triển khai thực hiện nhiều chính sách dân tộc, trong đó có chính sách phát triển giáo dục, đào tạo.

Thưa quý vị đại biểu và các em thân mến!

Vùng dân tộc thiểu số và miền núi có vị trí đặc biệt quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh và bảo vệ môi trường của đất nước. Đảng và Nhà nước luôn chăm lo đặc biệt cho đồng bào, cho vùng dân tộc thiểu số và miền núi và đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, toàn diện trên tất cả các lĩnh vực. Tuy nhiên, do xuất phát điểm thấp, có nhiều khó khăn, bị ảnh hưởng nhiều của thiên tai, bão lũ, bị ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, vùng đồng bào dân tộc thiểu số vẫn còn gặp nhiều khó khăn. 

Thời gian tới, để khắc phục những tồn tại, hạn chế, nhất là thúc đẩy phát triển giáo dục đào tạo ở vùng dân tộc thiểu số và miền núi, tôi đề nghị các cấp, các ngành, đặc biệt là Bộ Giáo dục và Đào tạo, Ủy ban Dân tộc tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:

Một là , Ủy ban Dân tộc tiếp tục nêu cao trách nhiệm là đơn vị chủ trì làm đầu mối, phối hợp với các ban, bộ, ngành Trung ương hướng dẫn, tổ chức triển khai thực hiện tốt các đề án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 đã được Quốc hội phê duyệt, thông qua tại Nghị quyết 88/2014/QH14 và Nghị quyết 120/2020/QH14, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết 12/2020 để triển khai thực hiện; trong đó có dự án thành phần “phát triển giáo dục đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực vùng dân tộc thiểu số, miền núi”.

Hai là, thực hiện tốt chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ: Nâng cao chất lượng công tác giáo dục và đào tạo. Giữ vững và phát huy thành quả xoá mù chữ, phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi, phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở. Củng cố, phát triển phù hợp mạng lưới, quy mô các trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú; hỗ trợ việc ăn, ở cho học sinh, sinh viên vùng địa bàn đặc biệt khó khăn. Đổi mới phương thức và chính sách cử tuyển, bồi dưỡng dự bị đại học, đào tạo nghề, giải quyết việc làm và hỗ trợ khởi nghiệp đối với thanh niên dân tộc thiểu số sau khi tốt nghiệp đại học, cao đẳng và được đào tạo nghề, đặc biệt là học sinh, sinh viên, thanh niên có thành tích xuất sắc trên các lĩnh vực; có cơ chế chăm lo đời sống cho đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục công tác ở địa bàn đặc biệt khó khăn... 

Ba là, các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể các cấp tiếp tục quan tâm, chăm lo về vật chất và tinh thần, nêu cao tinh thần trách nhiệm xã hội của các tổ chức, doanh nghiệp, các nhà hảo tâm chung tay cùng nhà trường, gia đình hỗ trợ, tạo điều kiện tốt nhất khuyến khích thanh niên dân tộc thiểu số học tập nghiên cứu, rèn luyện, tu dưỡng đạo đức và phát huy khả năng của mình trong mọi hoàn cảnh, để trở thành những công dân tốt, những người lao động giỏi, những cán bộ người dân tộc thiểu số ngày một trưởng thành cùng với học sinh, sinh viên, thanh niên cả nước đóng góp nhiều hơn vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Thưa quý vị đại biểu và các em thân mến!

Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu của chúng ta đã căn dặn “Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”. Thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm chăm lo, phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo, trong đó đặc biệt chú trọng đến giáo dục đào tạo vùng dân tộc thiểu số, miền núi; coi đây là một chính sách quan trọng trong xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc và là một yêu cầu của phát triển bền vững đất nước. Trong mỗi thời kỳ phát triển của đất nước, thế hệ trẻ cả nước nói chung, thế hệ trẻ dân tộc thiểu số nói riêng luôn được tạo những điều kiện thuận lợi nhất để phát triển cả về thể lực, trí lực và tâm lực.

Các em học sinh, sinh viên, thanh niên dân tộc thiểu số xuất sắc, tiêu biểu được tuyên dương trong các kỳ trước và hôm nay là những tấm gương điển hình, tạo động lực, niềm tin, khát vọng vươn lên cho học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số trong cả nước. Các em hãy tự tin, đoàn kết, tiếp tục phấn đấu, không ngừng vươn lên, phát huy năng lực sáng tạo, chuẩn bị tốt tâm thế, lập thân, lập nghiệp, trở thành những công dân có ích, cống hiến ngày càng nhiều cho quê hương đất nước.

Tôi tin tưởng rằng, phát huy truyền thống hiếu học của dân tộc Việt Nam nói chung và đồng bào DTTS nói riêng, với sự nỗ lực của thầy, cô giáo và của các em, vùng dân tộc thiểu số và miền núi sẽ ngày càng có thêm nhiều học sinh, sinh viên, thanh niên xuất sắc, góp phần làm giàu thêm nguyên khí quốc gia làm rạng danh quê hương, đất nước.

Nhân dịp này, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, tôi kính chúc các thầy giáo, cô giáo, cán bộ, công chức, viên chức người lao động làm công tác dân tộc chuyên trách, các em học sinh, sinh viên trong cả nước nói chung và vùng dân tộc thiểu số và miền núi nói riêng đạt nhiều thành tích hơn nữa trên con đường đến ước mơ chân chính của mỗi người.

Chúc các đồng chí, quý vị đại biểu, khách quý, các thầy cô giáo, các vị phụ huynh và các em học sinh sức khỏe, hạnh phúc và thành công.

Xin trân trọng cảm ơn!