Học viện Quốc phòng tiền thân là Học viện quân sự Cao cấp được thành lập ngày 21/02/1976. Ngày 03/01/1977, Học viện tổ chức Lễ khai giảng khóa học đầu tiên và được chọn là Ngày truyền thống của Học viện Quốc phòng.

Về tổ chức, biên chế của Học viện gồm: Ban Giám đốc, 6 cơ quan, 10 khoa giáo viên và 04 hệ quản lý học viên; tổng quân số: 492, trong đó sĩ quan: 319 (giảng viên: 165, cán bộ quản lý: 154); quân nhân chuyên nghiệp: 137; hạ sĩ quan-chiến sĩ: 36.

Hiện nay, Học viện có tổng quân số: 1.006 đồng chí. Trong đó sĩ quan: 295; quân nhân chuyên nghiệp: 217; hạ sĩ quan-chiến sĩ: 90; riêng học viên là 309 đồng chí, trong đó học viên quốc tế: 95 đồng chí. Về học hàm, học vị: 22 Phó Giáo sư, 98 Tiến sĩ, 137 Thạc sĩ, 13 đồng chí qua chiến đấu và phục vụ chiến đấu.

Trải qua 48 năm xây dựng, trưởng thành và phát triển, Học viện luôn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, góp phần quan trọng trong sự nghiệp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cao cấp của Đảng, Nhà nước, lực lượng vũ trang; nghiên cứu phát triển khoa học nghệ thuật quân sự; thực hiện công tác đối ngoại quốc phòng, đóng góp tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Công tác huấn luyện đào tạo: Năm học 2024 - 2025, Học viện đang tổ chức đào tạo 9 khóa học với 309 đồng chí. Các đồng chí học viên đều là cán bộ cao cấp của Đảng, Nhà nước, Quân đội nhân dân Việt Nam; sỹ quan cao cấp của Quân đội nhân dân Cách mạng Lào và Quân đội Hoàng gia Campuchia, năm nay Học viện tiếp tục mở lớp đào tạo quan chức quốc phòng quốc tế khóa 6 với 18 học viên của 12 quốc gia ; đào tạo Tiến sĩ khóa 1 cho học viên của quân đội Hoàng gia Campuchia.

Phát biểu ý kiến, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ xúc động kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 35 năm Ngày Hội quốc phòng toàn dân, tôi rất vui mừng tới thăm Học viện Quốc phòng - trung tâm huấn luyện, đào tạo, nghiên cứu khoa học nghệ thuật quân sự và hợp tác quốc tế về đào tạo hàng đầu của Quân đội và Quốc gia.

Thay mặt lãnh đạo Chính phủ, Thủ tướng gửi tới các các đồng chí lãnh đạo bộ, ngành Trung ương; các tướng lĩnh, sĩ quan cao cấp, cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên, chiến sĩ và các bạn học viên quốc tế của Học viện Quốc phòng lời chào trân trọng, lời thăm hỏi chân tình và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Trong 80 năm qua, dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, được sự thương yêu, đùm bọc của Nhân dân, sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế, Quân đội nhân dân Việt Nam đã lập nhiều chiến công hiển hách, những thắng lợi vĩ đại, xây đắp nên truyền thống hào hùng, sự nghiệp vẻ vang, làm rạng rỡ lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc, xứng đáng là quân đội anh hùng của dân tộc Việt Nam anh hùng như lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Quân đội ta trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”.

Thủ tướng khẳng định, hiện nay, đất nước đã tạo ra thế và lực, tự tin, tự lực, tự cường vững bước tiến lên. Sự trưởng thành của Quân đội nhân dân đều gắn với sự trưởng thành, hùng cường của dân tộc ta, gắn chặt với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của nhân dân ta. Quân đội là lực lượng nòng cốt trong bảo vệ vững chắc chủ quyền đất nước. Mỗi người lính đều tự hào về lịch sử hào hùng của Quân đội nhân dân Việt Nam. Đây cũng là điểm tựa tinh thần để vươn lên.

Thủ tướng nêu rõ, những năm gần đây, để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Quân đội nhân dân Việt Nam đang tập trung xây dựng tinh, gọn, mạnh; cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Quân đội ta thực sự là “Đội quân chiến đấu”, “Đội quân công tác”, “Đội quân lao động sản xuất”, luôn là lực lượng tiên phong, gương mẫu, đi đầu trong khó khăn, gian khổ, đóng góp quan trọng trong thành tựu xây dựng và phát triển đất nước; nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.

Phát huy truyền thống anh hùng của Quân đội và với vai trò là một trung tâm giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế hàng đầu của Quân đội và quốc gia, Học viện Quốc phòng đã có nhiều đóng góp vào những thành tựu chung của Quân đội, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trải qua 48 năm xây dựng, trưởng thành, luôn nghiêm túc quán triệt, triển khai có hiệu quả các chủ trương, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, của Quân uỷ Trung ương, Bộ Quốc phòng, Học viện Quốc phòng đã đạt được nhiều thành tích, kết quả quan trọng, thể hiện rõ bản lĩnh, trách nhiệm, tinh thần dám nghĩ, dám làm, đổi mới sáng tạo, quyết liệt của Đảng ủy, Ban Giám đốc và ý chí, quyết tâm, trách nhiệm, sự nỗ lực rất cao của toàn thể cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên, chiến sĩ Học viện Quốc phòng.

Thay mặt lãnh đạo Chính phủ, Thủ tướng nhiệt liệt chúc mừng, biểu dương những thành tích và sự nỗ lực phấn đấu của cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên, chiến sĩ của Học viện Quốc phòng những năm qua.

Thủ tướng nêu rõ, năm 2025 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng của đất nước, kỷ niệm 95 năm thành lập Đảng, 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, 80 năm thành lập Nước và nhiệm vụ đặt ra là rất nặng nề, chúng ta vừa phải “tăng tốc, bứt phá”, phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội của cả nhiệm kỳ 2021-2025; vừa phải thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy; tổ chức thành công Đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Trong khi đó, tình hình thế giới và khu vực được dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; khó khăn, thách thức và thời cơ, thuận lợi đan xen những khó khăn, thách thức nhiều hơn; về tổng thể là hòa bình, nhưng cục bộ vẫn có chiến tranh - Tổng thể là hòa hoãn, nhưng cục bộ vẫn căng thẳng - Tổng thể là ổn định, nhưng cục bộ vẫn có xung đột,… đặt ra cho Việt Nam bài toán khó, đặt ra cho sứ mệnh của Đảng, Tổ quốc và Quân đội rất nặng nề.

Thủ tướng nêu rõ, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đứng trước nhiều khó khăn, thách thức và đặt ra nhiệm vụ nặng nề cho Quân đội, trong đó có Học viện của chúng ta. Để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, đóng góp nhiều hơn cho Quân đội, đất nước, Thủ tướng đề nghị Học viện lưu ý một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

Theo dõi, nghiên cứu và nắm chắc, “đúng và trúng”, kịp thời, hiệu quả tình hình quốc tế và khu vực; đánh giá đúng đối tượng-đối tác, từ đó làm tốt công tác tham mưu chiến lược cho Đảng, Nhà nước trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, không để Đảng, Nhà nước bị bất ngờ về chiến lược.

Phát huy truyền thống của Học viện, tham gia các chủ trương lớn của Đảng, ví dụ như tổng kết Nghị quyết 18-NQ/TW, xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng, tinh, gọn, mạnh; tổ chức Đại hội Đảng các cấp, Đại hội Đảng toàn quân, tiến tới Đại hội lần thứ XIV của Đảng; thông qua đó tiếp tục làm tốt công tác xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức Đảng, đảng viên qua mỗi kỳ Đại hội.

Quán triệt, triển khai nghiêm túc, hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về quân sự, quốc phòng, an ninh.

Làm tốt công tác tham mưu chiến lược; chú trọng công tác tổng kết, nghiên cứu, hoàn thiện lý luận, khoa học, nghệ thuật về quân sự, quốc phòng. Nâng cao chất lượng nghiên cứu, dự báo tình hình, để có chủ trương, giải pháp chiến lược phát triển đất nước, song phải giữ vững độc lập, tự chủ. Đồng thời, đẩy mạnh nghiên cứu, đề xuất các giải pháp phát triển kinh tế-xã hội gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh và đối ngoại.

Tiếp tục nâng cao chất lượng huấn luyện, đào tạo, góp phần tích cực vào xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ của Đảng, Nhà nước, lực lượng vũ trang, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Đẩy mạnh chuyển đổi số, đẩy nhanh tiến độ hiện đại hóa, ứng dụng khoa học công nghệ. Cập nhật những tác động của khoa học công nghệ đến lĩnh vực quân sự, quốc phòng, an ninh để nghiên cứu tổ chức xây dựng quân đội tinh nhuệ và hiện đại; xây dựng Học viện số, xanh, sạch, đẹp, vệ sinh môi trường; xây dựng cơ sở dữ liệu của Học viện, từ đó mới có trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn trên tinh thần có kế thừa, phát huy các cơ sở dữ liệu khác của đất nước, lực lượng vũ trang, quân đội; chia sẻ cơ sở dữ liệu với các đơn vị trong lực lượng vũ trang.

Triển khai hiệu quả đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước, đẩy mạnh đối ngoại, hợp tác quốc phòng thực chất, hiệu quả; góp phần thúc đẩy quan hệ quân sự, quốc phòng với các nước lớn, đối tác chiến lược, các nước ASEAN và bạn bè truyền thống. Thực hiện tốt nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quân sự cao cấp cho Lào, Campuchia và các nước. Hợp tác quốc tế về đào tạo có ý nghĩa quan trọng, góp phần để các quốc gia hiểu biết lẫn nhau, trao đổi và cùng nhau giải quyết những vấn đề cùng quan tâm.

Tập trung đầu tư phát triển Học viện xứng tầm là trung tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cao cấp; nghiên cứu, phát triển khoa học và hợp tác quốc tế hàng đầu, cái nôi đào tạo nhân tài của Quân đội, quốc gia. Xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên vững vàng về chính trị, tư tưởng; giỏi về chuyên môn nghiệp vụ; có tư duy chiến lược; có trí tuệ và năng lực thực tiễn đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Xây dựng các cấp ủy, tổ chức Đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên vững mạnh, tiêu biểu; xây dựng Đảng bộ đoàn kết thống nhất, có năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu cao gắn với xây dựng Học viện chính quy, tiên tiến và mẫu mực.

Thủ tướng khẳng định Đảng, Nhà nước, Chính phủ luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tạo thuận lợi để Học viện Quốc phòng trở thành trung tâm huấn luyện - đào tạo, nghiên cứu khoa học quốc phòng, quân sự hiện đại ngang tầm với các nước trong khu vực và trên thế giới; có kế hoạch đưa ngôn ngữ tiếng Anh vào làm ngôn ngữ thứ hai của Học viện. Thủ tướng giao nhiệm vụ, mục tiêu phát triển Học viện Quốc phòng: Đến năm 2030 là học viện mang tầm khu vực, đến năm 2045 là học viện mang tầm thế giới./.