Tạo sự đồng thuận, tin tưởng từ cơ sở

Triển khai thực hiện Chương trình MTQG 1719, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Tuyên Quang luôn quan tâm công tác lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện Chương trình, trong đó đặc biệt coi trọng công tác đánh giá, kiểm tra, giám sát. Tháng 10/2022, UBND tỉnh ra ban hành kế hoạch 194/KH-UBND về tổ chức kiểm tra, giám sát, đánh giá thực hiện Chương trình MTQG 1719. Tuyên Quang đã thành lập được 159 Ban Giám sát đầu tư  cộng đồng với 825 thành viên. Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng đã giám sát việc thực hiện nhiều công trình, góp phần tạo sự đồng thuận, tăng cường tin tưởng của Nhân dân với quản lý nguồn vốn đầu tư và chất lượng thi công

Điển hình như tại thôn Nà Cọn, xã Thổ Bình, Lâm Bình, năm 2023, được đầu tư hơn 1,2 tỷ đồng từ Dự án 4 của Chương trình để đầu tư nâng cấp tuyến đường vào vùng sản xuất hàng hoá. Tuyến đường dài hơn 800m sẽ được mở rộng, do vậy sẽ đi vào đất và công trình của 25 hộ dân, một số hộ không đồng ý hiến đất nên dự án chậm triển khai. Nhờ vai trò của tổ giám sát cộng đồng thôn, MTTQ các đoàn thể thôn đã đến từng hộ tuyên truyền về chính sách hỗ trợ của Chương trình MTQG đến người dân.

Ông Ma Công Bằng, Trưởng thôn Nà Cọn cho biết: Từ sự vận động, tuyên truyền của Ban Giám sát cộng đồng các hộ đã đồng thuận hiến đất, có nhiều hộ phá bỏ cả công trình tường rào để tạo thuận lợi cho việc thi công tuyến đường. Quá trình thi công, người dân cùng thực hiện chức năng giám sát, vừa góp phần đảm bảo tiến độ, vừa đảm bảo chất lượng công trình, phục vụ cộng đồng về lâu dài.

Theo ông Ma Quang Hiếu, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Tuyên Quang, công tác kiểm tra, giám sát của cơ sở thông qua Ban Giám sát đầu tư cộng đồng cấp xã. Đây là hoạt động giám sát của chính nhân dân - người hưởng thụ từ Chương trình nên phát huy được tối đa quyền dân chủ trong theo dõi, kiểm tra, giám sát việc chấp hành các quy định về quản lý đầu tư của cơ quan, đơn vị liên quan trong quá trình đầu tư; phát hiện, kiến nghị với các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xử lý các vi phạm về đầu tư.

Còn đối với tỉnh Bắc Giang, các Ban Giám sát đầu tư cộng đồng trên địa bàn tỉnh Bắc Giang ngày càng có vai trò quan trọng trong phát huy dân chủ cơ sở nói chung và trong thực hiện Chương trình MTQG 1719. Theo thống kê, toàn tỉnh Bắc Giang có 533 Ban Ban giám sát đầu tư cộng đồng, với 3.233 thành viên, các thành viên đều là những người có uy tín, hiểu biết về chính sách, pháp luật, đáp ứng đủ các điều kiện tham gia theo quy định.

Theo đó, từ năm 2021 đến hết 6 tháng đầu năm 2023, Ban giám sát đầu tư cộng đồng đã giám sát được 2.151 dự án, công trình, phát hiện 09 dự án vi phạm, kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền xem xét, xử lý.

Góp phần nâng cao hiệu quả vốn đầu tư

Theo ông Hà Việt Quân, Chánh Văn phòng Điều phối Chương trình MTQG 1719, để đảm bảo tính dân chủ, công khai, minh bạch và hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ Chương trình MTQG 1719, Ủy ban Dân tộc đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn chi tiết, đôn đốc các địa phương triển khai thực hiện hệ thống giám sát, đánh giá theo quy định tại Thông tư số 01/2022/TT-UBDT. 

Ủy ban Dân tộc cũng đã phối hợp với Uỷ ban MTTQ Việt Nam chỉ đạo UBMTTQ các tỉnh, thành phố thực hiện Chương trình MTQG 1719, ban hành Kế hoạch giám sát việc triển khai thực hiện Chương trình. Qua đó, các ở các địa phương đã thành lập các tổ giám sát cộng đồng tại xã, thôn, bản đã góp phần thực hiện các dự án minh bạch, hiệu quả.

Minh chứng như, tại thôn Làng Thượng, xã Khuôn Lùng, huyện Xín Mần, Hà Giang được đầu tư xây dựng công trình nhà thể thao đa năng, có tổng mức đầu tư trên 1,5 tỷ đồng do xã Khuôn Lùng làm chủ đầu tư. Dưới sự giám sát của Ban giám sát đầu tư cộng đồng, việc thi công đúng theo thiết kế, đảm bảo chất lượng cũng như tiến độ thực hiện.

Ông Hoàng Thái Lâm, Bí thư Chi bộ, Trưởng Ban giám sát đầu tư cộng đồng cho biết: Ban Giám sát đầu tư cộng đồng thôn Làng Thượng có các thành phần: Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn, Trưởng ban công tác mặt trận và các Chi hội trưởng đoàn thể của thôn. Từ khi thành lập, Ban giám sát đầu tư cộng đồng đã thực hiện việc giám sát thi công công trình, sử dụng nguyên vật liệu xây dựng và tiến độ thực hiện dự án của nhà thầu, qua đó góp phần đẩy nhanh tiến độ, chất lượng công trình.

Theo Chủ tịch UBND huyện Xín Mần Phạm Duy Hiền: Phần lớn, các dự án hạ tầng theo cơ chế đặc thù, với những dự án dưới 5 tỷ đồng đều được giao cho xã làm chủ đầu tư. Do vậy, huyện đã chỉ đạo các xã thành lập các Ban giám sát đầu tư cộng đồng để giám sát, thi công đảm bảo tính dân chủ, công khai minh bạch và hiệu quả nguồn vốn đầu tư của nhà nước đối với hạ tầng nông thôn.

Các công trình đường bê tông nông thôn, nhà văn hóa, nhà thể thao đa năng, công trình giáo dục, an sinh xã hội khi được triển khai tại các xã, đều có Ban Giám sát cộng đồng trực tiếp giám sát thi công, kiểm tra, kiểm soát nguyên vật liệu đầu vào, tiến độ triển khai dự án của nhà thầu, để giúp chính quyền xã kiểm soát chặt chẽ dự án đầu tư ngay chính tại thôn, bản mình.

Việc thực hiện tốt nhiệm vụ giám sát đầu tư cộng đồng từ Chương trình MTQG 1719, đã góp phần thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới, qua đó đảm bảo tính công khai, minh bạch trong quá trình đầu tư; cũng như công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí để nâng cao hiệu quả đầu tư từ ngân sách Nhà nước.