Sáng nay, 13/10, Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng, chống thiên tai tổ chức lễ hưởng ứng Ngày quốc tế Giảm nhẹ rủi ro thiên tai và Ngày ASEAN quản lý thiên tai.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành, Trưởng Ban Chỉ đạo và lãnh đạo Văn phòng khu vực Liên Hợp Quốc, Ban Thư ký ASEAN, các đại sứ, đại diện các tổ chức quốc tế, các định chế tài chính, các đối tác giảm nhẹ rủi ro thiên tai; lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương đã tham dự tại khoảng 300 điểm cầu trực tuyến trong và ngoài nước. Trong đó, có hơn 200 điểm cầu gồm lãnh đạo Cơ quan Liên Hợp Quốc về GNRRTT (UNDRR) khu vực châu Á Thái Bình Dương (trụ sở tại Thái Lan), Trung tâm Phòng, chống thiên tai châu Á (ADPC), Trung tâm Giảm nhẹ thiên tai châu Á (ADRC có trụ sở tại Nhật Bản), Trung tâm Thiên tai Thái Bình Dương (PDC - có trụ sở tại Hawaii), lãnh đạo Ban thư ký ASEAN, lãnh đạo cộng đồng văn hóa ASEAN, lãnh đạo Trung tâm điều phối khu vực ASEAN về hỗ trợ nhân đạo trong quản lý thiên tai AHA (ở Jakarta, Indonesia), lãnh đạo của các đối tác quốc tế, tổ chức quốc tế… Đại diện Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn của 63 tỉnh, thành phố dự tại các điểm cầu địa phương.

Hợp tác để cùng nhau vượt qua thách thức

Phát biểu chào mừng lễ hưởng ứng, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho rằng, với chủ đề “Hợp tác để cùng nhau vượt qua thách thức”, sự kiện ngày hôm nay khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong việc đoàn kết, hưởng ứng cùng các quốc gia, các cơ quan Liên Hợp Quốc và ASEAN, các tổ chức quốc tế để thúc đẩy nhận thức toàn cầu về giảm nhẹ rủi ro thiên tai, nâng cao năng lực, ứng phó có hiệu quả hơn nữa với thiên tai, bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản, đời sống của nhân dân, của xã hội trong bối cảnh đại dịch COVID 19.

“Thông qua sự kiện này, chúng tôi xin gửi lời cảm ơn tới cộng đồng quốc tế, các cơ quan, tổ chức và các đối tác phát triển đã luôn sát cánh cùng Chính phủ và nhân dân Việt Nam trong phòng, chống, giảm nhẹ hậu quả thiên tai, đặc biệt là những hỗ trợ quý báu, kịp thời, hiệu quả trong đợt lũ lịch sử tại miền Trung tháng 10/2020”. “Chúng ta cùng tri ân những hi sinh, mất mát của đồng chí, đồng bào, những người đã không quản hiểm nguy để bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản của nhân dân trong thiên tai”, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành bày tỏ.

Việt Nam là một trong những quốc gia chịu tác động nặng nề nhất bởi biến đổi khí hậu, thường xuyên phải chống chịu với nhiều loại thiên tai, nhất là bão, lũ, sạt lở đất, hạn hán, xâm nhập mặn. Suốt hơn 30 năm qua, mỗi năm trung bình thiên tai làm gần 400 người chết và mất tích, thiệt hại về kinh tế khoảng 1-1,5% GDP.

Vì thế, công tác phòng, chống thiên tai luôn được Đảng, Nhà nước, Chính phủ Việt Nam, cấp ủy, chính quyền các địa phương, Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội quan tâm, đặc biệt là sự tham gia tích cực, trách nhiệm, hiệu quả của toàn thể nhân dân.

Trong hợp tác quốc tế, Việt Nam đã chủ động, tích cực tham gia vào các tổ chức, diễn đàn quốc tế liên quan đến phòng tránh và giảm nhẹ thiên tai, như: Tham gia Khung hành động SENDAI toàn cầu về quản lý rủi ro thiên tai, Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu toàn cầu, ký kết Nghị định thư Kyoto của Công ước khung Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu và tham gia các cam kết trong khuôn khổ Nhóm công tác ứng phó khẩn cấp của Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á Thái Bình Dương (APEC). Trong khu vực, Việt Nam được đánh giá là thành viên tích cực, có vai trò chủ động, đóng góp hiệu quả vào những nỗ lực chung của ASEAN trong phòng, chống, giảm nhẹ rủi ro thiên tai.

Bên cạnh những kết quả nổi bật đã đạt được, công tác phòng, chống thiên tai vẫn còn nhiều hạn chế về dự báo, cảnh báo, về nguồn lực, phương tiện, trang thiết bị, cơ sở hạ tầng, về lực lượng, về ứng dụng khoa học kỹ thuật, về khắc phục hậu quả, phục hồi sau thiên tai… Trong khi biến đổi khí hậu, nước biển dâng đã và đang tác động nhanh và mạnh hơn so với dự báo. Đặc biệt, dịch bệnh COVID-19 đặt ra yêu cầu phải ứng phó hiệu quả với rủi ro khi thiên tai và dịch COVID-19 cùng xảy ra.

Vì vậy, theo Phó Thủ tướng Lê Văn Thành, đòi hỏi phải có tầm nhìn mới, định hướng chiến lược, triển khai các giải pháp toàn diện, căn cơ, đồng bộ, huy động các nguồn lực và sự tham gia của toàn xã hội, trong đó có các quốc gia, đối tác và bạn bè quốc tế để công tác phòng, chống thiên tai trong thời gian tới đạt hiệu quả cao nhất.

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nhấn mạnh, Chính phủ Việt Nam khẳng định luôn coi phòng, chống thiên tai là nhiệm vụ hàng đầu, thường xuyên, liên tục của cả hệ thống chính trị nhằm bảo vệ tính mạng, sức khỏe, đời sống và tài sản của nhân dân. Trong đó, tập trung nâng cao năng lực công tác dự báo, cảnh báo thiên tai; đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác chỉ đạo ứng phó với thiên tai từ cấp Trung ương đến cơ sở; từng bước hiện đại hóa lực lượng phòng, chống thiên tai; lồng ghép nội dung, chương trình phòng, chống thiên tai trong các quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của các ngành, các địa phương; ưu tiên bố trí nguồn lực đầu tư, củng cố các công trình, cơ sở hạ tầng phòng, chống thiên tai; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ; huy động hiệu quả nguồn lực xã hội trong giảm nhẹ, khắc phục hậu quả, khôi phục và ổn định sản xuất, đời sống nhân dân sau thiên tai...

Việt Nam đánh giá cao và mong muốn các quốc gia, các tổ chức, bạn bè quốc tế tiếp tục đồng hành, đồng lòng, đồng sức, hỗ trợ Chính phủ, Ban Chỉ đạo và người dân Việt Nam sớm tiếp cận với khoa học công nghệ tiên tiến, hỗ trợ nguồn lực để kịp thời ứng phó, nhanh chóng khắc phục hậu quả thiên tai.

“Chúng tôi cam kết thực hiện đầy đủ các điều ước đã ký kết về hợp tác quốc tế trong phòng, chống thiên tai và tạo mọi điều kiện tốt nhất cho các tổ chức quốc tế khi thực hiện các dự án hỗ trợ kỹ thuật, nâng cao năng lực, cứu trợ, giúp đỡ Việt Nam trong công tác phòng, chống thiên tai. Đồng thời bảo đảm mọi sự hỗ trợ sẽ đều công khai, minh bạch, đúng địa điểm và đối tượng”, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nhấn mạnh. ‘Chúng ta tin tưởng rằng với sự nỗ lực, phối hợp hành động chặt chẽ, hiệu quả, rủi ro thiên tai sẽ được giảm nhẹ; Việt Nam và thế giới sẽ sớm ngăn chặn, đẩy lùi dịch bệnh COVID-19 và phục hồi, phát triển nền kinh tế một cách mạnh mẽ, bền vững”.

Đưa hợp tác quốc tế về giảm nhẹ rủi ro thiên tai lên tầm cao mới

Phát biểu tại buổi lễ, ông Marco Toscano-Rivalta, Giám đốc khu vực, Văn phòng khu vực của Liên Hợp quốc về giảm nhẹ rủi ro thiên tai (UNDRR) cho biết, Việt Nam đang phải đối mặt với những rủi ro ngày càng tăng do biến đổi khí hậu với 70% dân số đang sinh sống ở các vùng ven biển và trũng thấp. Điều này có nghĩa là các thiên tai trong tương lai sẽ gây ra hậu quả và thiệt hại còn lớn hơn nữa. Vì vậy, ông hoan nghênh, đánh giá cao Chính phủ Việt Nam thông qua chiến lược quốc gia về phòng, chống thiên tai. “Không quốc gia nào trên thế giới có thể tự mình giải quyết các rủi ro về khí hậu, sinh học và thiên tai”, ông Marco Toscano-Rivalta nêu rõ. Các quốc gia cần hợp tác với nhau để chia sẻ kiến thức, chuyên môn, kỹ thuật, cung cấp các hỗ trợ tài chính và xây dựng các kế hoạch xuyên biên giới cũng như hoạt động trong các lĩnh vực khác.

“Chúng ta hãy cam kết đưa hợp tác quốc tế lên một tầm cao mới, bởi vì chỉ khi hợp tác cùng nhau, chúng ta mới có thể đạt được tiến bộ, thực sự hướng tới một thế giới an toàn hơn và kiên cường hơn”.

Theo ông Ekkaphab Phanthavong, Phó Tổng Thư ký ASEAN, sự kiện hôm nay không chỉ để thúc đẩy hợp tác mà còn khẳng định thêm các cam kết của Việt Nam trong giảm nhẹ rủi ro thiên tai. “Chúng tôi ghi nhận những nỗ lực của Việt Nam, nhất là trước những thách thức mà chúng ta chưa lường trước được, những tác động của kinh tế xã hội, đặc biệt từ đại dịch COVID-19”. Việt Nam là một thành viên rất chủ động, tích cực, hiệu quả trong khối ASEAN.

“Các hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng gia tăng, cùng với những diễn biến chúng ta không thể lường trước như dịch COVID-19, do đó điều hết sức quan trọng là chúng ta cần chủ động chuẩn bị để đối mặt với những phức tạp đó. ASEAN cam kết cùng với Việt Nam để ứng phó với thiên tai, đóng góp hiệu quả cho khu vực”, ông Ekkaphab Phanthavong nói.

Bà Ann Mawe, Đại sứ Thụy Điển tại Việt Nam cảnh báo về tình trạng nóng lên toàn cầu, các cơn bão thường xuyên hơn, cường độ cao hơn... đã ảnh hưởng đến cộng đồng, "gieo những hạt giống" đói nghèo, dịch bệnh mới, giảm tốc độ phát triển kinh tế và ảnh hưởng đến doanh nghiệp và người dân.

Việt Nam là một trong những nước bị ảnh hưởng lớn nhất bởi biến đổi khí hậu, thiên tai. Bà mong muốn Việt Nam tăng cường những nỗ lực của mình, không chỉ giảm thiểu rủi ro thiên tai, mà còn quan tâm đến những vấn đề về bình đẳng giới trong tác động của thiên tai.

Tại buổi lễ, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành trao tặng Huân chương Độc lập hạng Ba cho Tổng cục Phòng, chống thiên tai và Huân chương Lao động hạng Nhất cho ông Trần Quang Hoài, Phó Trưởng ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai, Tổng Cục Trưởng Tổng cục Phòng, chống thiên tai. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan trao tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho các tổ chức quốc tế đã có những đóng góp quan trọng trong công tác phòng, chống và khắc phục hậu quả thiên tai tại Việt Nam.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã giới thiệu Quỹ Phòng, chống thiên tai Trung ương và tiếp nhận cam kết của tổ chức đóng góp cho Quỹ. Với tôn chỉ “Phi lợi nhuận - Công khai - Minh bạch - Hiệu quả - Đội ngũ chuyên nghiệp”, Quỹ Phòng, chống thiên tai Trung ương sẽ là một hệ thống hiệu quả để tiếp nhận đóng góp từ các cá nhân, các tổ chức trong và ngoài nước nhằm điều phối, chủ động ứng phó, khắc phục hậu quả, hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng do thiên tai trên toàn lãnh thổ Việt Nam.

Cũng tại buổi lễ, đã công bố Đồng chủ tịch của Đối tác giảm nhẹ rủi ro thiên tai, nhiệm kỳ 2021-2023 và tổ chức Đông Tây hội ngộ - East Meet West tham gia Đối tác giảm nhẹ rủi ro thiên tai; công bố giải cuộc thi “Phòng, chống thiên tai, việc không của riêng ai” trên nền tảng truyền thông đa phương tiện.