Theo báo cáo của Ủy ban Dân tộc cho thấy, năm 2021, Ủy ban Dân tộc được giao nhiệm vụ trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ 07 chương trình, đề án, chính sách dân tộc. Đến nay, đã ban hành 05 đề án, đang tiếp tục xây dựng và hoàn thiện 02 đề án, dự kiến trình trong quý I năm 2022.

Những ngày trước, trong và sau Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, Ủy ban Dân tộc đã tập trung nỗ lực cao nhất cho công tác phòng, chống dịch Covid-19; thực hiện nghiêm các quy định về phòng, chống dịch, tuyệt đối không chủ quan, lơ là, mất cảnh giác; đề cao trách nhiệm người đứng đầu, sẵn sàng ứng phó mọi tình huống, chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ các biện pháp thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19 trong cơ quan Ủy ban Dân tộc. Theo thống kê chưa đầy đủ, đến ngày 19/01/2022 cả nước có 63.202 người DTTS bị nhiễm SARS-CoV-2.

Năm 2021, cả nước có 3.434 xã thuộc vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn 51 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, bao gồm: 1.673 xã khu vực I, 210 xã khu vực II và 1.551 xã khu vực III.

Để triển khai tổ chức thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (theo Nghị quyết số 88/2019/QH14 của Quốc hội), Uỷ ban Dân tộc đã tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ ban hành: Quyết định số 33/2020/QĐ-TTg ban hành tiêu chí phân định vùng đồng bào DTTS và miền núi theo trình độ phát triển giai đoạn 2021-2025; Quyết định số 861/QĐ-TTg ngày 04/6/2021 phê duyệt danh sách xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025; Quyết định số 39/2020/QĐ-TTg ngày 31/12/2020 ban hành tiêu chí xác định các dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù giai đoạn 2021-2025; Quyết định số 1227/QĐ-TTg Ngày 14/7/2021 Phê duyệt danh sách các dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù giai đoạn 2021-2025; Quyết định số 39/2021/QĐ-TTg Quy định nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn ngân sách trung ương và tỷ lệ vốn đối ứng của ngân sách địa phương thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế -xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025.

Chủ trì xây dựng và hoàn thiện Thông tư hướng dẫn thực hiện  Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025 và Thông tư hướng dẫn quy trình giám sát, đánh giá thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030; giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025.

Tham mưu kiện toàn Tổ Công tác về Chương trình mục tiêu quốc gia vùng DTTS và miền núi, thuộc Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025.

Về tình hình vùng DTTS và miền núi trước, trong và sau Tết cơ bản ổn định, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm, các hoạt động tôn giáo đúng pháp luật; đời sống đồng bào các DTTS được đảm bảo, các vấn đề an sinh xã hội tiếp tục được quan tâm thực hiện…

Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài chính xuất cấp không thu tiền hơn 8.800 tấn gạo từ nguồn dự trữ quốc gia cho 10 tỉnh, để hỗ trợ đồng bào vùng đặc biệt khó khăn, vùng thiên tai, mất mùa trong dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần và giáp hạt đầu năm 2022. Ủy ban nhân dân các cấp ở địa phương đã rà soát chặt chẽ, đảm bảo số gạo hỗ trợ đúng đối tượng, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước với chủ trương không để đồng bào bị thiếu đói trong dịp Tết.

Các địa phương vùng DTTS và miền núi kịp thời triển khai các chính sách bảo đảm an sinh và phúc lợi xã hội; tổ chức thăm hỏi, quan tâm, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần đối với hộ DTTS nghèo, hộ DTTS có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn...

Nhìn chung, công tác tổ chức, chăm lo Tết cho đồng bào vùng DTT và miền núi được các ngành, các cấp quan tâm và chuẩn bị chu đáo, đảm bảo không có hộ gia đình nào thiếu đói trong dịp Tết. Đồng bào các dân tộc đón Tết Nhâm Dần trong không khí đoàn kết, vui tươi, lành mạnh, an toàn và tiết kiệm.

Năm 2022, Ủy ban Dân tộc tiếp tục đôn đốc các Vụ, đơn vị và cơ quan công tác dân tộc các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện nhiệm vụ ngay sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022. Tiếp tục triển khai thực hiện tốt các Chỉ thị, Nghị quyết, Kết luận của Đảng, Quốc hội, Chính phủ; các văn bản chỉ đạo, điều hành của Thủ tướng Chính phủ có liên quan đến công tác dân tộc. Tổ chức thực hiện tốt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025, định kỳ báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện Chương trình. Tập trung xây dựng các đề án, chính sách dân tộc trong Chương trình công tác của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ năm 2022 đảm bảo chất lượng và tiến độ. Khẩn trương hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Ủy ban Dân tộc, thay thế Nghị định số 13/2017/NĐ-CP ngày 10/2/2017...

Phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ phương án phân bổ vốn thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 và năm 2022. Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện và ban hành các văn bản hướng dẫn triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030; Chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương tổ chức thực hiện Chương trình đúng tiến độ, hiệu quả.

Tăng cường công tác theo dõi, nắm tình hình trên địa bàn vùng DTTS và miền núi, kịp thời cung cấp thông tin, báo cáo về công tác dân tộc, chính sách dân tộc, đặc biệt là các điểm nóng về an ninh trật tự, tình hình thiên tai, dịch bệnh, môi trường,... giải quyết những vấn đề phát sinh theo thẩm quyền, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ...

Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đánh giá cao những nỗ lực của Ủy ban Dân tộc và cho rằng, Ủy ban Dân tộc đã cùng với Đảng, Nhà nước chăm lo Tết cho đồng bào DTTS; tình hình vùng DTTS ổn định, an ninh trật tự, an toàn xã hội được giữ vững; kinh tế được phục hồi, du lịch có nhiều khởi sắc. Ủy ban Dân tộc đã thể hiện tốt vai trò quản lý nhà nước về công tác dân tộc trong năm qua, nổi bật đã tham tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành nhiều văn bản liên quan đến triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế -xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030. Sớm kiện toàn bộ máy, sắp xếp phân công nhiệm vụ đi vào nền nếp, tạo bước chuyển biến mới.

Khẳng định Đảng, Nhà nước rất quan tâm đến công tác dân tộc, thực hiện chính sách dân tộc, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị: Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội tăng cường phối hợp với Ủy ban Dân tộc hoàn thiện kế hoạch công tác năm 2022. Đồng thời, đánh giá cụ thể hơn về tỷ lệ hộ nghèo, trình độ học vấn, điều kiện kinh tế -xã hội vùng đồng bào DTTS; khả năng tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản; tình trạng di cư tự phát ...

Ủy ban Dân tộc cần bám sát sự chỉ đạo của Đảng, Nhà nước; thực hiện tốt các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ về công tác dân tộc; tiếp tục nghiên cứu xây dựng Luật về lĩnh vực công tác dân tộc; thực hiện tốt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, đảm bảo đời sống của đồng bào DTTS được nâng lên.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội cho biết: Công tác dân tộc, thực hiện chính sách dân tộc là quá trình lâu dài, đòi hỏi sự vào cuộc của các cấp, các ngành, vì vậy Ủy ban Dân tộc cần coi trọng công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cả hệ thống chính trị và người dân; chú trọng nâng cao trình độ học vấn cho đồng bào DTTS, quan tâm đầu tư cho y tế cơ sở; triển khai các giải pháp giải quyết việc làm, đào tạo nghề cho người DTTS; vận động Nhân dân thực hiện tốt các phong trào thi đua, xóa bỏ hủ tục lạc hậu, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh; quan tâm đến đội ngũ cán bộ người DTTS các cấp...

Thay mặt lãnh đạo Ủy ban Dân tộc, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh trân trọng cảm ơn các ý kiến phát biểu chỉ đạo của Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội và cho biết sẽ cụ thể hóa các ý kiến phát biểu chỉ đạo vào kế hoạch năm 2022 và những năm tiếp theo; hoàn thành nhiệm vụ Đảng, Nhà nước giao và hoàn thành các mục tiêu theo Nghị quyết của Quốc hội. Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm của Quốc hội và cá nhân Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội; tăng cường phối hợp với Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

Nhân dịp Năm mới Nhâm Dần 2022, thay mặt Ban Cán sự Đảng, lãnh đạo Ủy ban Dân tộc, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh đã gửi cảm ơn và chúc mừng năm mới tới Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội và các đồng chí lãnh đạo Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội lời chúc mừng An khang, thịnh vượng, nhiều thành công trong năm mới.