Thiền định- Liều thuốc lành giải tỏa áp lực 

Đều đặn mỗi tối, chị Bùi Thị Hiền, phường Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh dành khoảng 20 phút để ngồi thiền trong một căn phòng nhỏ. Không nhang khói, không nghi lễ cầu kỳ, xung quanh chị chỉ là hơi thở và sự tĩnh tâm.

“Tôi từng có giai đoạn căng thẳng kéo dài, mất ngủ, công việc bế tắc. Khi bắt đầu thiền, tôi chỉ nghĩ đơn giản là thử cho biết. Nhưng càng thực hành, tôi càng thấy tâm mình an hơn, nhìn mọi việc nhẹ đi”, chị Hiền chia sẻ.

Câu chuyện của chị Hiền không phải cá biệt. Tại các không gian tu học, đặc biệt là ở Khu di tích danh thắng Yên Tử, số lượng người tìm đến thiền ngày một tăng, trong đó có không ít người trẻ, người làm việc trong môi trường áp lực cao.

Trao đổi với phóng viên báo VietNamNet, Thượng tọa Thích Đạo Hiển, Ủy viên Hội đồng Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Phó trưởng Ban kiêm Chánh Thư ký Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh cho biết: “Thiền không giúp con người trốn chạy hiện thực, mà giúp họ đối diện với chính mình một cách tỉnh táo. Khi tâm an, cách giải quyết vấn đề cũng trở nên nhẹ nhàng hơn. Người Quảng Ninh hôm nay tìm đến thiền là tìm sự vững vàng từ bên trong”.

Phật pháp bước ra từ khuôn khổ nghi lễ

Không chỉ có thiền cá nhân, nhiều ngôi chùa trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh như chùa Yên Tử, chùa Cái Bầu đã tổ chức các khóa tu gia đình, khóa tu mùa hè... thu hút hằng trăm Phật tử và người dân tham gia.

Điểm chung của các khóa tu này, là tinh thần thực hành Phật pháp gắn với đời sống: Biết lắng nghe, biết yêu thương, biết nhìn lại bản thân trước khi trách người khác. Với nhiều gia đình trẻ, đây không chỉ là chuyến đi tâm linh mà là cơ hội để xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh cho con trẻ, trong bối cảnh công nghệ số và mạng xã hội tác động ngày càng mạnh.

“Lớp trẻ bây giờ cần không gian để tĩnh lại, để hiểu cảm xúc của chính mình. Tu học không ép buộc mà hướng dẫn các con sống chậm, sống tử tế”, một phụ huynh tham gia khóa tu tại chùa Cái Bầu chia sẻ.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Văn Anh, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử và Văn hóa, Trường Đại học Khoa họa Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, sức sống của Phật giáo Trúc Lâm trong đời sống hôm nay nằm ở khả năng đồng hành cùng con người hiện đại. Di sản Trúc Lâm không chỉ là kinh sách hay nghi lễ mà còn là những tư tưởng về cách sống, cách giữ tâm an giữa biến động.

“Nhiều vấn đề của con người hôm nay như stress, khủng hoảng tinh thần, áp lực công việc đã được Phật giáo Trúc Lâm nhìn nhận từ rất sớm. Chính vì vậy, tinh thần của Trúc Lâm vẫn còn nguyên giá trị, giúp con người hiện đại tìm lại sự cân bằng và hướng thiện”, Tiến sĩ Nguyễn Văn Anh nhấn mạnh.

Ăn chay, sống xanh: Từ giáo lý đến hành động

Cùng với thiền và tu học, phong trào ăn chay, sống xanh cũng đang lan tỏa mạnh mẽ tại Quảng Ninh. Nhiều người lựa chọn ăn chay không hẳn vì tín ngưỡng mà bởi lợi ích cho sức khỏe, môi trường và một lối sống thiện lành.

Tại nhiều khu vực trung tâm của tỉnh Quảng Ninh, các quán ăn chay luôn đông khách vào ngày rằm, mùng một, thậm chí cả những ngày thường. Ăn chay giờ đây không còn bó hẹp trong không gian chùa chiền, mà trở thành một phần của lối sống hiện đại.

Ở chùa Cái Bầu, thuộc Đặc khu Vân Đồn, tinh thần “sống hài hòa với muôn loài” được cụ thể hóa bằng những việc làm rất đời thường, như: Tự trồng rau hữu cơ, hạn chế rác thải nhựa, tiết kiệm điện nước. Các bạn trẻ tham gia khóa tu mùa hè được hướng dẫn phân loại rác, bảo vệ rừng, sử dụng năng lượng tiết kiệm...

Phật giáo trong cách tiếp cận này không còn là triết lý trừu tượng mà là những hành động nhỏ, bền bỉ, hướng đến sự phát triển hài hòa giữa con người và thiên nhiên.

Phật giáo trên không gian số

Một điểm đáng chú ý khác là sự hiện diện ngày càng rõ của Phật giáo trên không gian mạng. Những video ngắn, podcast, bài chia sẻ về thiền, chánh niệm, sống tỉnh thức do các bạn trẻ Quảng Ninh thực hiện đang thu hút lượt xem lớn.

Em Bùi Thanh Tuấn, sinh viên Trường Đại học Hạ Long cho biết: “Khi gặp khủng hoảng tâm lý, em tình cờ nghe pháp thoại trên mạng và tập thiền theo hướng dẫn. Điều quan trọng nhất, là em học được cách chấp nhận chính mình, không quá khắc nghiệt với bản thân”.

Nhờ mạng xã hội, Phật giáo trở nên gần gũi hơn, không nặng tính giáo điều mà đi thẳng vào nhu cầu rất thực của con người hiện đại giúp giảm căng thẳng, chữa lành tinh thần và sống có ý nghĩa.

Trong dòng chảy phát triển nhanh và mạnh của Quảng Ninh, Phật giáo đồng hành cùng con người trong từng hơi thở, từng nếp sống, từng lựa chọn nhỏ mỗi ngày. Khi đạo Phật đi vào đời bằng sự tỉnh thức và nhân văn, con người tìm thấy điểm tựa để sống tử tế và hài hòa hơn giữa thế giới biến động. Từ những an yên rất riêng ấy, nhiều người đã chọn bước tiếp bằng cách gieo hạt từ bi giữa đời thường.