Ngược suối nguồn Lê Nin, chúng tôi về lại khu di tích lịch sử Pác Bó trong một ngày cận kề Tết Nguyên đán. Giữa núi rừng xanh bạt ngạt, thấp thoáng những căn nhà tầng ngói đỏ, minh chứng cho cuộc sống sung túc, đủ đầy của đồng bào DTTS nơi đây.

Điều cảm nhận rõ nhất, khi trò chuyện với bất kỳ một người dân nào nơi đây, đều gợi cho chúng ta những kỷ niệm về quá khứ hào hùng từ miền quê cách mạng.

Đặc biệt, những kỷ niệm với vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc như một báu vật về tinh thần, là động lực, là niềm tự hào để các thế hệ tiếp bước truyền thống cách mạng bảo vệ quê hương, phát triển kinh tế xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Đồng bào các dân tộc ở Pác Bó luôn có ý thức giữ gìn văn hóa truyền thống(Trong ảnh là một tiết mục biểu diễn hát then của đồng bào Tày-Nùng).

Bà Tuyến cho hay, năm 2001, được sự giúp đỡ, hỗ trợ vốn từ các tổ chức, gia đình bà đã mạnh dạn đầu tư khu nhà lưu trú cho khách thăm quan mỗi khi có dịp về thăm Pác Bó.

Để duy trì bảo tồn văn hóa truyền thống dân tộc, bà Tuyến còn thành lập ra đội văn nghệ, gồm 30 người là dân tộc Nùng, thường xuyên tập luyện các tiết mục truyền thống như hát then, đàn tính, nấu các món đặc trưng phục vụ du khách về với Pác Bó. Từ mô hình kinh tế này, mỗi năm gia đình bà thu nhập hơn 100 triệu đồng, đồng thời tạo công ăn việc làm thường xuyên cho 5-7 lao động.

Du khách thăm bàn đá tại khu di tích lịch sử Pác Bó, nơi Bác Hồ từng ngồi làm việc.

Còn tại bản Hom 1, thấm nhuần giá trị thành quả cách mạng, người dân luôn chấp hành chủ trương đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, để xây dựng cuộc sống mới.

Tập tễnh trên đôi nạng gỗ, nhưng thương binh Triệu Văn Khính vẫn trồng lên những đồi cây ăn quả sum suê trái.

Chia sẻ với chúng tôi, anh Khính vui vẻ cho biết: Năm 2014, khi được xã tuyên truyền về Đề án ứng dụng khoa học và công nghệ trồng một số giống cây ăn quả năng suất, chất lượng cao trên địa bàn xã Trường Hà, anh đã vận động gia đình đi tiên phong.

Trên vùng đất Lục Khu quanh năm nắng hạn này, trước đây người dân chỉ có thể trồng ngô, trồng sắn, nay nhờ các phương pháp tưới nhỏ giọt anh đã có thể trồng cây ăn quả. Sau 5 năm cần mẫn trên vùng thừa đá hộc thiếu đất thịt này, gia đình anh đã phát triển vườn đồi hơn 1,5ha gồm ổi, táo và chuối.

Cùng với trồng trọt anh cũng phát triển đàn lợn với hơn 100 con và hơn 2000 con gà. Thu nhập hằng năm lên tới hàng trăm triệu đồng.

Chia sẻ về thành quả xây dựng NTM, ông Đàm Văn Trường, Chủ tịch UBND xã Trường Hà cho biết, Hà Quảng không phải là vùng đất có lợi thế về tài nguyên thiên nhiên, nhưng lại là mảnh đất giàu truyền thống cách mạng. Đây cũng là lợi thế để chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động người dân thay đổi mảnh đất nghèo.

Giai đoạn 2015-2017, hưởng ứng phong trào xây dựng NTM, với tổng nguồn vốn xây dựng NTM là 34,8 tỷ đồng, người dân Hà Trường đã đóng góp lên tới 31,7 tỷ đồng và gần 1000 ngày công. Nhiều hộ gia đình trong xã đã hiến hàng nghìn mét đất để làm đường, xây dựng nhà văn hóa như: gia đình bà Nông Thị Hiếu ở Bản Hom, Đàm Văn Đoàn ở thôn Hoàng Hai…

Với nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước và nhân dân cùng làm, đến nay xã Trường Hà đã cải tạo và nâng cấp đường Hoong I-Nặm Lìn tổng chiều dài hơn 4km, kinh phí 8 tỷ đồng; xây dựng cầu Na Slẳng, xóm Hoong I, trị giá gần 2,5 tỷ.

Nhiều công trình thủy lợi được tu sửa và xây mới như: tuyến mương Sộc Lủng, Nà Lẹc, Nà Lẹng…; các trường tiểu học và trung học cơ sở, trạm y tế được đầu tư toàn diện đạt chuẩn quốc gia.

Xã đã thực hiện 7 mô hình phát triển sản xuất với tổng kinh phí đạt 5,2 tỷ, trong đó, 2 mô hình trồng cây ăn quả diện tích 15ha với 200 hộ tham gia; 178 hộ tham gia mô hình nuôi gia cầm với tổng số 15 nghìn con gà, vịt.

Từ những mô hình sản xuất, chăn nuôi hiệu quả, từng bước “phá băng” tư duy sản xuất cũ của đồng bào. Qua đó, có rất nhiều hộ sản xuất nhỏ lẻ, tự phát đã đầu tư xây dựng các trang trại, hình thành vùng sản xuất hàng hóa mang lại thu nhập cao.

Nhờ phát huy nội lực của bà con các DTTS, cùng sự quan tâm của các cấp chính quyền, năm 2015 Trường Hà là xã đầu tiên của tỉnh Cao Bằng về đích NTM.

Tuy nhiên, điều mà chính quyền Trường Hà trăn trở hiện nay là, dù Trường Hà dù đã về đích NTM mới năm 2015, nhưng trong 2016, 2017, khi thay đổi mục tiêu đánh giá về hộ nghèo và thu nhập xã lại phải nợ 2 tiêu chí này.

Bởi tỷ lệ hộ nghèo của xã hiện nay vẫn còn trên 22% (năm 2016); thu nhập bình quân đầu người năm 2017 chỉ đạt 20 triệu đồng/người/năm.

Chủ tịch xã Đàm Văn Trường trải lòng, mặc dù đã có nhiều nỗ lực song vấn đề xây dựng NTM đòi hỏi sự lâu dài, bền vững, vì vậy chúng tôi mong rằng, cùng với sự nỗ lực phát huy nội lực của vùng quê cách mạng, người dân địa phương sẽ nhận được sự quan tâm nhiều hơn nữa của các cấp, ngành trong việc nghiên cứu, hướng dẫn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi thành hàng hóa có giá trị kinh kế cao. Trong đó, có những giải pháp hỗ trợ thực hiện dự án chuỗi liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ các sản phẩm đặc sản, tạo ra sinh kế bền vững cho người dân.

HIẾU ANH