Năm 18 tuổi, chị Đàm Thị Hoài kết hôn với anh Triệu Văn Nghị là người cùng quê. Hai bên gia đình đều đông con, bố mẹ đôi bên làm nông, kinh tế khó khăn. Khi ra ở riêng, bố mẹ chỉ chia được cho vợ chồng anh chị là ... một sào ruộng.

Cuộc sống của đôi vợ chồng trẻ gặp rất nhiều khó khăn, mọi thứ bấp bênh, không ổn định. Công việc chính của anh Nghị đi làm thợ xây ở trong làng, xã, lúc không có việc ai thuê gì thì làm nấy. Chị Hoài, nhiều đêm thao thức với suy nghĩ phải làm cái gì đó để cuộc sống bớt khó khăn. Và chị thấy ở xã Tràng Phái người dân nuôi được con lợn, muốn bán đều phải gọi thương lái từ ngoài chợ cách đó 10km, vì đường xá xa xôi nên thường bị ép giá. Người trong xã muốn mua thịt lợn ăn cũng phải đi xa quãng đường 10km mới mua được cân thịt về cải thiện đời sống.

Thế là chị Hoài bàn với chồng đi mua lợn của người dân trong vùng rồi đem về nhà thịt để bán. Từ đó, vợ chồng chị Hoài ngày ngày thức dậy từ 2,3 giờ sáng để thịt lợn, trưa nghỉ ngơi, chiều lại đi khắp vùng mua lợn bản. Nhờ đó mà cuộc sống của vợ chồng chị Hoài đỡ vất vả hơn. Năm 2000, chị Hoài quyết định vay 30 triệu đồng của Ngân hàng Chính sách Xã hội để lấy vốn làm ăn, và cũng cất được ngôi nhà mái bằng kiên cố để che mưa, che nắng. Sau đó đến năm 2010, chị đã xây căn nhà lớn nhất xã với giá trị khoảng 3 tỉ đồng.

Chị Hoài chia sẻ: "Khi có ít vốn, mình lại thấy bà con trong xã khi thu hoạch hoa hồi, cũng phải mang đi bán rất xa. Thế là mình lại gom vốn để đứng ra thu mua hoa hồi, rồi tìm nguồn khách hàng tiêu thụ".

Việc thu mua hoa hồi, rồi tìm đầu ra để tiêu thụ cũng khá thuận lợi bởi bà con và khách hàng của chị đều rất tin tưởng chị. Nhờ làm ăn uy tín nên hầu như khách hàng ở xa  không bao giờ phải lên tận nơi để xem hàng bao giờ. Chị Hoài chỉ cần gửi hình ảnh và số lượng hoa hồi qua zalo cho khách hàng, sau đó khách hàng sẽ chuyển tiền trả qua tài khoản.

Cũng trong quá trình kinh doanh, vợ chồng chị Hoài nhận thấy, nhu cầu đi lại của bà con trong xã xuống Hà Nội khá lớn. Bởi vậy, chị lại bàn với chồng đầu tư 2 xe ô tô loại 16 chỗ để phục vụ việc đi lại của bà con ở địa phương. Ngoài ra, gia đình chị còn làm thêm cả dịch vụ nấu cỗ, kinh doanh loa đài, phông bạt để phục vụ nhu cầu cho bà con trong vùng.

Qua cuộc nói chuyện, chúng tôi còn biết thêm thông tin rất thú vị về chị Đàm Thị Hoài. Mặc dù rất bận, nhưng chị Hoài đã nhiều năm làm Bí thư chi bộ kiêm Trưởng thôn Phai Làng. Vừa qua, chị Hoài còn tham gia cuộc thi Hòa giải viên giỏi cấp xã…

Sau nhiều năm kinh doanh, tích góp, gia đình chị đã có 1,6ha ruộng, 4ha rừng hồi đang cho thu hoạch, 2 xe ô tô chở khách, 1 xe ô tô chở hàng và một xe ô tô con sử dụng làm phương tiện đi lại hằng ngày.

Không chỉ làm kinh tế giỏi, chị Hoài còn sẵn sàng giúp đỡ bà con làng xóm khi cần vốn làm ăn. Chị Hoài kể: Có nhà cần thêm tiền mua rừng, nhà mua trâu, nhà con ốm đi viện hỏi vay 5, 10 triệu đồng, thậm chí làm việc lớn vay cả trăm triệu đồng, mình đều cho vay mà không bao giờ lấy lãi của ai đồng nào.

Ông Đàm Văn Phúc, Chủ tịch Hội Nông dân xã Tràng Phái, huyện Văn Quan cho biết: Chị Hoài không chỉ là người vượt khó vươn lên, làm kinh tế giỏi, giúp đỡ cộng đồng, nhiệt tình hoạt động xã hội, mà còn là người có uy tín trong khu dân cư nên ai cũng tôn trọng và quý mến. Nhờ có nhiều thành tích trong phát triển kinh tế và hoạt động công tác xã hội, chị Hoài đã nhận hàng chục giấy khen, bằng khen của các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương. Mới đây nhất, chị vinh dự là nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2023.