Ông Lý Văn Quyền, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Thài Khao, xã Yên Lâm (Hàm Yên) tuyên truyền Luật Bảo vệ và Phát triển rừng cho người dân trong thôn.

Từ chuyện bắt cướp, đuổi tệ nạn

Thài Khao là thôn xa nhất xã Yên Lâm, giáp với 12 thôn của 3 xã thuộc 2 tỉnh Hà Giang, Yên Bái. Đầu năm 1990, các hộ người Mông, Dao từ Vị Xuyên (Hà Giang) về đây sinh sống, trong đó có gia đình Lý Văn Quyền. Là người duy nhất trong bản biết chữ nên bà con tín nhiệm bầu Lý Văn Quyền làm trưởng thôn. Chuyện học cái chữ của ông Quyền cũng nhọc lắm. Gia đình nghèo khó, là con cả nên ông cùng bố mẹ gánh vác việc nhà. 17 tuổi, Lý Văn Quyền mới bắt đầu học “vỡ lòng”. Biết được cái chữ rồi, ông khao khát học lên cao nữa nhưng cái đói, cái nghèo cứ bó buộc lấy nên đành chịu!

Ngày mới đến Thài Khao là một vùng đất hoang vu, rừng cây um tùm. Cuộc sống bà con bất ổn bởi những toán cướp từ Mường Lai, huyện Lục Yên (Yên Bái) ra sức hoành hành. Chúng ngang nhiên xông vào nhà dân cướp tiền bạc, ngô, lúa, dụng cụ sinh hoạt. Gần chục hộ dân do hoảng sợ nên bỏ về Vị Xuyên sinh sống, Trưởng thôn Lý Văn Quyền trong lòng cũng bất an lắm, thế nhưng tự nhủ phải vững dạ thì bà con mới an tâm được.

Cuộc họp thôn diễn ra và ý tưởng “hạ sơn” bắt đầu từ đó. Bà con sống tách biệt trên các ngọn đồi nên bọn cướp dễ bề hoành hành, nếu xuống chân núi sinh sống quây quần thành làng bản thì mới bảo vệ nhau được. Bà con thấy lời giải thích của trưởng thôn có lý, tất thảy đều đồng lòng xuống núi. Những căn nhà sàn mọc lên san sát, đàn bà lo toan việc nhà, còn đàn ông thay nhau túc trực phòng khi có kẻ xấu đến. Nhận thấy địa bàn hoạt động khó khăn, những tên cướp chuyển hướng hoạt động. Ông Lý Văn Quyền cho biết, một thời gian sau, lực lượng Công an huyện cắm chốt vây bắt được toán cướp gồm 24 tên. Tất cả đều bị pháp luật trừng trị, riêng tên cầm đầu là Ma Văn Thinh bị xử 17 năm tù. Bản làng Thài Khao bình yên từ đó.

Không chỉ chăm lo bảo vệ bình yên xóm làng, Lý Văn Quyền còn là trưởng thôn dẫn đầu trong việc bài bỏ tệ cờ bạc. Thôn giáp ranh nên nhiều đối tượng từ địa bàn khác thường đến rủ rê tụ tập đánh bạc. Có người thắng vài ba triệu đồng mỗi ván là chuyện bình thường, còn người thua thì cạn túi dẫn đến nợ nần chồng chất. Chuyện ông Phàn Kim Hòa phải bán cả 3 con trâu, chuyện ông Bàn Văn Tài bị đánh khi không có tiền trả nợ... bà con cứ nháo nhác hết cả lên!

Trưởng thôn Lý Văn Quyền nặng lòng lắm, phải dẹp tệ cờ bạc ngay thôi. Ông gặp gỡ riêng từng con bạc để khuyên răn to nhỏ, thế nhưng nhiều kẻ vẫn cố tình lén lút tụ tập. Ông Quyền thành lập ngay một đội quân bao gồm công an viên, phó trưởng thôn, lực lượng dân quân... làm nhiệm vụ giải tán các sới bạc. Đội quân hoạt động ngày đêm, hễ nghe thông tin ở đâu có tổ chức đánh bạc là ập đến lập biên bản và giải đến trụ sở UBND xã. Việc làm quyết liệt của vị trưởng thôn khiến nhiều con bạc nao núng và từ bỏ.

Ông Phàn Kim Hòa, người đã từng là “con bạc’’ chia sẻ: “Ban đầu chỉ đánh chơi thôi nhưng nó ngấm vào máu mình nhanh thế. Mấy lần bị trưởng thôn dẫn giải ra ngoài trụ sở xã được cán bộ giải thích cặn kẽ, tôi từ bỏ rồi”. Vậy là chuyện bài bạc ở Thài Khao lùi vào dĩ vãng. Anh Vũ Văn Nam, Trưởng Công an xã Yên Lâm cho biết, tình hình an ninh trật tự trên địa bàn thôn Thài Khao luôn ổn định. Thôn không còn tình trạng cờ bạc, uống rượu say gây rối an ninh trật tự. Bà con đoàn kết chăm lo phát triển kinh tế.

Trong cuộc sống đời thường, ông Lý Văn Quyền, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Thài Khao, xã Yên Lâm (Hàm Yên) luôn gần gũi, chia sẻ với bà con trong thôn.

Đến chuyện trồng rừng

Năm 1998, Trưởng thôn Lý Văn Quyền được kết nạp Đảng và là người đảng viên đầu tiên của bản. Ông phải lặn lội chặng đường hơn 30 cây số để tham gia sinh hoạt với Chi bộ thôn Nắc Con, Ngòi Sen rồi Quảng Tân. Đường dài gập ghềnh khó đi nhưng chẳng bao giờ ông bỏ sinh hoạt chi bộ. Bởi với ông, được đứng trong hàng ngũ của Đảng là niềm vinh dự thiêng liêng. Mấy cụ già trong làng tấm tắc khen và động viên con cháu noi gương ông Quyền để bản mình có thêm nhiều đảng viên như thế!

Chuyện phát triển đảng được trưởng thôn chú trọng, bởi có tổ chức đảng lãnh đạo thì các phong trào, hoạt động mới phát triển mạnh được. Vậy là, ông tích cực phối hợp các đoàn thể thôn tổ chức sôi nổi các phong trào để thu hút các đoàn viên, hội viên tham gia, qua đó phát hiện quần chúng ưu tú giới thiệu cho Đảng. Đến năm 2006, Thài Khao thành lập được Chi bộ với 3 đảng viên. Trưởng thôn Lý Văn Quyền lại gánh thêm trọng trách mới là Bí thư Chi bộ thôn Thài Khao.

Ông luôn gương mẫu trở thành cán bộ tiêu biểu được tham gia nhiều cuộc họp, hội nghị của xã, của huyện. Ông bảo, quả thực được đi ra ngoài thì mới học hỏi bao điều từ chuyện chăn nuôi, chuyện trồng rừng, trồng cam. Nhìn mấy hộ dân ở các xã khấm khá nhờ biết cải tạo đất trồng cây ăn quả ông thích thú lắm! Vậy là nay đã tìm ra hướng thoát nghèo cho người dân Thài Khao rồi! Nghĩ là làm, ông Lý Văn Quyền vận động người dân bắt tay vào việc phát dọn thực bì thu mua cây giống để trồng rừng.

Nhận được hỗ trợ tích cực của chính quyền địa phương về vốn vay và đất sản xuất, bản thân ông tiên phong trồng 20ha cây keo và 600 gốc cam. Nhờ chịu khó học hỏi, chuyển giao đúng tiến bộ khoa học-kỹ thuật nên vườn rừng xanh tốt, đem lại nguồn thu không nhỏ cho gia đình (200 triệu đồng/năm). Tin theo lời Trưởng thôn, nhiều hộ dân hăng hái cải tạo đồi tạp để phát triển kinh tế. Cả thôn có 75 hộ thì hầu như hộ nào cũng trồng rừng. Hộ anh Lý Văn Anh trồng gần 20ha cây keo và 700 gốc cam, hộ anh Lý Văn Cường trồng 8ha rừng và hơn 1.000 gốc cam, Bàn Thanh Sơn có 300 gốc cam, Lý Văn Thông có 500 gốc cam...

Nguồn thu nhập từ rừng mang lại cho nhiều hộ sự khấm khá rõ nét. Hộ chị Bàn Thị Hà, mỗi năm thu nhập gần 400 triệu đồng. Có vốn, chị mua thêm 10 con trâu, dựng căn nhà sàn bằng gỗ đánh véc ni sáng bóng.

Toàn thôn Thài Khao có gần 1.800ha rừng trồng đã được phủ kín. Màu xanh ngút ngàn cây rừng mang lại ấm no cho bản làng nơi đây. Thế nhưng, ông Quyền vẫn không nguôi trăn trở.

Suốt mấy chục năm qua Thài Khao vẫn chưa có điện lưới lẫn sóng điện thoại. Ông bảo, có điện lưới kéo về thì người dân được xem ti vi, cơ giới hóa nông nghiệp thuận lợi hơn nhiều. Hy vọng những khát vọng chính đáng ấy sẽ sớm trở thành hiện thực để mảnh đất Thài Khao vươn xa như chính tâm nguyện của người Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Lý Văn Quyền.

PHÓNG SỰ: GIANG LAM