Phối hợp chặt chẽ với các địa phương

Là tỉnh có năng lực khai thác thuỷ sản lớn nhất cả nước, Kiến Giang có sản lượng khai thác thủy sản từ 570 ngàn - 580 ngàn tấn/năm; giải quyết sinh kế cho gần 50 ngàn ngư dân lao động trực tiếp trên biển và khoảng 200 ngàn lao động gián tiếp. Tàu cá của ngư dân Kiên Giang không chỉ hoạt động ở vùng biển Tây, mà còn vươn khơi ra cả biển Đông đánh bắt, cập cảng Bà Rịa-Vũng Tàu, Nam Định để lên hàng và tiếp nhiên liệu. Điều này đã gây khó khăn cho công tác quản lý đội tàu, nhất là chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo, không theo quy định (IUU) và xử lý tàu cá có dấu hiệu vi phạm.

Ông Lê Hữu Toàn, Giám đốc Sở NN-PTNT Kiên Giang cho biết, tính đến giữa tháng 12/2023, toàn tỉnh có 8.209 tàu cá đã đăng ký, trong đó tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 mét trở lên là 3.631 tàu. Tổng số tàu đã được cấp phép là 7.841/8.209 tàu và còn hạn giấy phép là 7.073/8.209, đạt 86,2%. 100% tàu cá Kiên Giang thực hiện đánh dấu tàu cá khi làm thủ tục đăng ký, đăng kiểm, cấp phép.

Đến nay đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình 3.607/3.631 tàu và được tổ chức giám sát hành trình tàu cá 24/7, còn lại 24 tàu nằm bờ không đi khai thác nên chủ chưa lắp đặt. Kết quả các chỉ tiêu đều tăng cao so với cùng kỳ năm 2022 và cao hơn bình quân chung của cả nước.

Để tăng cường chống khai thác IUU, UBND tỉnh Kiên Giang đã ban hành 6 Kế hoạch triển khai thực hiện chống khai thác IUU và 2 Quyết định về kiện toàn Ban Chỉ đạo về IUU tỉnh và thành lập Đoàn kiểm tra các sở, ngành, địa phương. Ban Chỉ đạo về IUU tỉnh đã ban hành cũng đã ban hành các quyết định và kế hoạch hành động. Trong đó, có kế hoạch thăm hỏi chủ tàu có tàu cá bị nước ngoài bắt giữ và làm việc với UBND các huyện, thành phố, các sở, ngành đơn vị có liên quan. Kế hoạch tổ chức đợt cao điểm kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác thủy sản trên biển.

Tổ chức Đoàn công tác Ban Chỉ đạo về IUU tỉnh làm việc với Ban Chỉ đạo về IUU các tỉnh Bạc Liêu, Bà Rịa-Vũng Tàu, Sóc Trăng, Nam Định và Cà Mau về việc ký kết quy chế phối hợp trong công tác chống khai thác IUU, quản lý và kiểm soát hoạt động tàu cá, xác nhận và chứng nhận nguyên liệu nguồn gốc thủy sản khai thác. Triển khai kế hoạch hành động chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu đến tháng 4 năm 2024 trên địa bàn tỉnh Kiên Giang.

Tàu cá nằm phơi trên bờ cũng phải gắn chíp

Thiết bị giám sát hành trình và nhật ký khai thác là công cụ quan trọng giúp ngành chức năng quản lý hoạt động tàu cá, xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác. Nhằm đảm bảo thiết bị giám sát hành trình tàu cá hoạt động 24/24, không bị gián đoạn, tỉnh Kiên Giang đã triển khai hỗ trợ cước phí thuê bao dịch vụ vệ tinh giám sát hành trình tàu cá 2 đợt cho các chủ tàu cá, với số tiền hơn 2,6 tỷ đồng. Hiện đang tiếp tục xem xét, phê duyệt danh sách hỗ trợ cho 12 tháng tiếp theo.

Cùng với đó, là tăng cường các giải pháp quản lý đội tàu và theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tàu cá. Trong năm 2023, Tổ thanh tra, kiểm tra nghề cá tại cảng cá đã kiểm tra 2.954 lượt tàu cập cảng, rời cảng, trong đó tàu trên 24 m là 710 lượt, tàu dưới 24 m là 2.244 lượt. Kết hợp với các tỉnh ven biển quản lý và kiểm soát hoạt động tàu cá, xác nhận và chứng nhận nguyên liệu nguồn gốc thủy sản khai thác. Đến hết tháng 11/2023, đã cấp 116 giấy xác nhận nguyên liệu với khối lượng 2.097 tấn, cấp 177 giấy chứng nhận nguồn gốc khai thác thủy sản với khối lượng 1.729 tấn để chế biến xuất khẩu.

Về thực thi pháp luật thủy sản và xử lý tàu cá vi phạm, thời gian qua lực lượng chức năng ngành nông nghiệp, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển 4, Kiểm ngư vùng 5 đã xử phạt 145 thiết bị giám sát hành trình với tổng số tiền hơn 21 tỷ đồng. Tính đến cuối tháng 11/2023, đã cập nhật vào cơ sở dữ liệu quốc gia 931 vụ với số tiền hơn 49 tỷ đồng, trong đó năm 2022 có 276 vụ và năm 2023 là 655 vụ.

Hiện nay, hầu hết các tàu đều chấp hành tốt khai báo khi rời cảng và cập cảng theo quy định; ghi, nộp nhật ký khai thác thủy sản; mở thiết bị giám sát hành trình từ khi đi vươn khơi đến khi cập bến. Đặc biệt, các tàu không đánh bắt các loài hải sản nguy cấp, quý hiếm như cá nạn, cá mập, nhám, rùa biển… Điều này thể hiện qua theo dõi tại các văn phòng đại diện Thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá và giám sát Ban quản lý cảng cá không phát hiện đối tượng thủy sản nguy cấp, quý hiếm được bốc dễ đưa lên cảng./.