Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng NTM gồm 19 tiêu chí, trong đó lĩnh vực văn hóa có 2 tiêu chí: tiêu chí thứ 6 (về cơ sở vật chất văn hóa) và tiêu chí 16 (về văn hóa), vừa thể hiện yêu cầu đạt chuẩn về cơ sở hạ tầng, các thiết chế văn hoá, thể thao vừa đặt ra yêu cầu đạt chuẩn các nội dung mềm - giá trị cốt lõi của văn hoá.

Theo Báo cáo Tổng kết 10 năm thực hiện tiêu chí văn hóa thuộc Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng NTM, việc thực hiện 2 tiêu chí văn hóa trong xây dựng NTM đã góp phần bảo tồn và phát triển di sản văn hóa, tích cực xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, tổ chức lễ hội; rút ngắn khoảng cách chênh lệch mức hưởng thụ văn hóa của đồng bào vùng nông thôn với thành thị. 

Tính đến tháng 8/2019, cả nước có 7.035/8.982 (đạt 78,3%) Trung tâm Văn hóa-Thể thao xã trong đó có 5.030/7.035 (đạt 71,4%) Trung tâm Văn hóa-Thể thao đạt chuẩn theo quy định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Đối với hoạt động thể dục thể thao, hiện có khoảng trên 70% xã đã dành quỹ đất cho thể dục thể thao.

Phong trào xây dựng làng, thôn, bản văn hóa được các địa phương tiến hành chặt chẽ từ khảo sát thực tế, xây dựng quy ước, hương ước và tổ chức thực hiện…Tính đến nay, đã có 82,3% làng, thôn, ấp, bản, tổ dân phố văn hóa được công nhận.

Tại Hội nghị, các đại biểu tham dự đã có những tham luận chia sẻ về những thuận lợi, khó khăn, cách làm hay trong thực hiện hai tiêu chí văn hóa trong Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng NTM. Theo chia sẻ của đại biểu tỉnh Lào Cai, hiện nay tỉnh đang triển khai việc gắn phát triển du lịch với cộng động dựa trên lợi thế tự nhiên như trồng hoa phong lan, du lịch sinh thái; phát triển du lịch gắn với làng nghề thủ công truyền thống như thổ cẩm… Từ đó vừa tạo được sản phẩm du lịch đặc trưng vừa giúp người dân nhận thức được ý thức bảo tồn văn hóa dân tộc.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy khẳng định vị trí, vai trò của văn hóa trong xây dựng NTM. Thứ trưởng nhấn mạnh việc thực hiện tiêu chí trong xây dựng NTM đã nâng cao ý thức trách nhiệm của các cấp chính quyền đối; nâng cao chất lượng của hệ thống thiết chế văn hóa; xây dựng lối sống văn hóa trong đời sống của người dân; bảo tồn được phong tục tập quán đẹp của đồng bào các dân tộc...

Thứ trưởng cho biết, những ý kiến của của các đại biểu sẽ được tổng hợp sớm hoàn thiện báo cáo gửi về Văn phòng điều phối NTM Trung ương.

Cũng tại Hội nghị, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tặng Bằng khen cho những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong việc tổ chức, thực hiện, hiêu tiêu chí văn hóa trong bộ tiêu chí quốc gia xây dựng NTM.

Nhân dịp này, các đại biểu tham dự Hội nghị đã tham quan mô hình xây dựng đời sống văn hóa trong xây dựng NTM tại xã Thi Sơn, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam.