Trong nhiều năm qua, UBTW MTTQ Việt Nam đã tích cực phối hợp với Chính phủ trong việc thực hiện mục tiêu giảm nghèo thông qua Quỹ “Vì người nghèo” và các chương trình an sinh xã hội. Vậy bà có thể đánh giá kết quả nổi bật của chương trình là gì?

 Bà Trương Thị Ngọc Ánh: Giảm nghèo và các chương trình an sinh xã hội là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước và được Mặt trận các cấp thực hiện hiệu quả nhiều năm qua, cụ thể là thông qua Quỹ "Vì người nghèo" từ Trung ương đến địa phương.

Hai năm trở lại đây, việc triển khai Quỹ “Vì người nghèo” diễn ra trong bối cảnh đặc biệt khi cả nước chịu ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, để thể hiện trách nhiệm của MTTQ Việt Nam trong việc đồng hành cùng Chính phủ và các bộ, ngành hỗ trợ cho các hộ nghèo, người nghèo có điều kiện khắc phục hoàn cảnh để vươn lên thoát nghèo, chúng tôi vẫn tiếp tục các hoạt động của Ban Vận động Quỹ “Vì người nghèo” Trung ương để vận động các nguồn lực cho công tác hỗ trợ người nghèo. Với điều kiện khó khăn của nền kinh tế khi bị ảnh hưởng của Covid-19, nhưng sự chung tay của toàn xã hội cho công tác chăm lo, hỗ trợ người nghèo vẫn nhận được sự quan tâm, sự ủng hộ rất tích cực của các tập đoàn, các doanh nghiệp; đặc biệt các cá nhân trong đó có người Việt Nam ở nước ngoài trong 3 năm vừa qua.

Điển hình là nguồn lực của MTTQ Việt Nam huy động các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp ủng hộ Quỹ “Vì người nghèo” và thực hiện an sinh xã hội được trên 19.313 tỷ đồng. Trong đó, Quỹ “Vì người nghèo” Trung ương tiếp nhận trên 171,135 tỷ đồng; Quỹ “Vì người nghèo” địa phương tiếp nhận trên: 3.694 tỷ đồng; đồng thời vận động các doanh nghiệp, cá nhân ủng hộ chương trình an sinh xã hội trực tiếp các địa phương trên 15.448 tỷ đồng. Điều đó cho thấy sự chung tay, sự chia sẻ của các tập đoàn, các doanh nghiệp, các tổ chức và người Việt Nam ở nước ngoài đã cùng với MTTQ hỗ trợ cho người nghèo, từ đó thể hiện truyền thống tương thân, tương ái của dân tộc Việt Nam.

Chúng tôi thấy hiệu quả cao nhất của chương trình chăm lo cho người nghèo và Quỹ “Vì người nghèo”, đó là việc chúng tôi kết nối được tấm lòng của những tổ chức, cá nhân có mong muốn hỗ trợ cho người nghèo chứ không dừng lại số tiền và kinh phí mà chúng tôi vận động được, và đó cũng là sự kết nối những tấm lòng, những sự sẻ chia của doanh nghiệp, của cá nhân, của kiều bào ở nước ngoài đối với các hộ gia đình khó khăn, đối với các vùng khó khăn. Đặc biệt là với những địa phương thường xuyên bị hứng chịu của bão lũ trong những năm vừa qua.

Đây là giai đoạn hết sức đặc biệt. Vậy trong giai đoạn này, từ nguồn lực vận động được, Ủy ban MTTQ Việt Nam đã tổ chức hỗ trợ người dân và những hộ nghèo như thế nào?.

 Bà Trương Thị Ngọc Ánh: Nội dung hỗ trợ cho người nghèo của MTTQ Việt Nam tập trung vào một số nội dung: Thứ nhất, hỗ trợ làm nhà cho các hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn chưa có mái ấm, chưa có nơi ở ổn định. Trong 3 năm vừa qua, Quỹ “Vì người nghèo” các cấp đã hỗ trợ được trên 102.00 căn nhà cho các hộ nghèo. Ngoài ra, chúng tôi còn hỗ trợ cho các gia đình khó khăn để đảm bảo cho con em của họ được đến trường. Đặc biệt, trong 3 năm vừa qua cũng có gần 600.000 em của các gia đình khó khăn được hỗ trợ các điều kiện vay kinh phí trang trải học phí, được trang bị sách vở để các em được đến trường. Có một nội dung mà 3 năm qua chúng tôi đang làm và được đánh giá rất hiệu quả đó là hỗ trợ trực tiếp cho các hộ gia đình khó khăn để họ có điều kiện làm ăn, phát triển sản xuất; phát huy được sức lao động, nội lực để họ vươn lên, đáp ứng được mục tiêu thoát nghèo bền vững. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng phối hợp với Ngân hàng chính sách xã hội hàng năm để tạo điều kiện cho hộ nghèo vay không lãi suất, có vốn sản xuất kinh doanh.

Thứ hai, xây dựng các dự án để hướng dẫn các mô hình thoát nghèo bền vững. Hiện nay, UBTW MTTQ Việt Nam đã triển khai được 61 mô hình ở 35 tỉnh, thành phố. Mỗi một mô hình sẽ hướng dẫn từ 20 cho đến 40 - 50 hộ gia đình cách thức làm ăn. Mỗi nhóm ở cộng đồng tham gia dự án gồm những hộ gia đình làm ăn khá giả, những hộ gia đình vừa thoát nghèo, đặc biệt phần đông là các hộ gia đình nghèo, khó khăn để những hộ gia đình làm ăn khá giả hướng dẫn cách thức làm ăn cho các hộ gia đình khó khăn. Còn những hộ gia đình vừa thoát nghèo, khi tham gia sẽ có điều kiện tiếp tục thoát nghèo bền vững. 61 mô hình này với vốn ban đầu là 22 tỷ đồng được hỗ trợ từ kinh phí trong chương trình Mục tiêu Quốc gia giảm nghèo hàng năm. Có những mô hình đã đến chu kỳ thứ 3. Đã có gia đình khi mà nhận được sự giúp đỡ thì từ một hộ gia đình khó khăn đến nay họ đã có trong tay tài sản là 3 con bò cái sinh sản. Điều đó cho thấy hỗ trợ cho họ cách thức làm ăn, tạo điều kiện để họ làm ăn mới là căn cơ, cốt lõi của chương trình giảm nghèo. Chúng tôi sẽ cố gắng thực hiện hình thức này trong thời gian tới.

Năm nay, để triển khai luôn mục tiêu này chúng tôi cũng sẽ đăng tải luôn số tài khoản của Ngân hàng Chính sách xã hội để các tổ chức, cá nhân khi hỗ trợ Quỹ Vì người nghèo có thể gửi vào tài khoản của Ngân hàng Chính sách xã hội. Chúng tôi sẽ theo dõi nguồn ủng hộ đó để thực hiện cho vay đối với các hộ nghèo trên địa bàn cả nước.

Sau 2 năm gián đoạn thì năm nay chương trình “Cả nước chung tay vì người nghèo” được tổ chức với chủ đề “Hành trình của hy vọng”. Chủ đề này có ý nghĩa như thế nào, thừa bà?.

Bà Trương Thị Ngọc Ánh: Chủ đề của chương trình truyền hình trực tiếp “Cả nước chung tay vì người nghèo” năm nay mang tên “Hành trình của hy vọng”, hành trình của sự lắng nghe, sự giúp đỡ, sự chia sẻ yêu thương, tự lực vươn lên. Những phóng sự và tiết mục trong chương trình được thực hiện và dàn dựng theo ý tưởng về một hành trình gieo những niềm hi vọng tượng trưng cho sự nỗ lực vươn lên, sự chung tay giúp đỡ để cùng nhau hướng về một tương lai với cuộc sống tốt đẹp hơn.

Từ đó chúng tôi muốn chuyển một thông điệp đến Nhân dân cả nước đó là sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước bằng những chủ trương, chính sách để huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị cùng thực hiện các mục tiêu hỗ trợ cho người nghèo vươn lên thoát nghèo. Chúng tôi cũng hy vọng với một chủ trương, định hướng đúng đắn như vậy thì sự chung tay của toàn xã hội sẽ được lan tỏa và nhân rộng.

Với “Hành trình của hy vọng”, chúng tôi mong muốn người nghèo có cơ hội để vươn lên thoát nghèo, làm chủ chính cuộc sống của mình, để không ai bị bỏ lại phía sau.

 Thưa bà, qua chương trình “Cả nước chung tay vì người nghèo”, UBTW MTTQ Việt Nam có kỳ vọng gì để các đơn vị, doanh nghiệp có thêm nguồn lực cho Quỹ “Vì người nghèo” và triển khai các chương trình an sinh xã hội?

Bà Trương Thị Ngọc Ánh: Qua 2 năm đất nước chịu ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19, các tập đoàn, các doanh nghiệp trong cả nước đang trong quá trình phục hồi, phát triển sản xuất kinh doanh cho nên chúng tôi cũng không đặt ra mục tiêu năm nay phải đạt được con số là bao nhiêu cho Quỹ “Vì người nghèo” và bao nhiêu kinh phí cho chương trình an sinh xã hội. Nhưng chúng tôi kỳ vọng, năm nay Thủ tướng Chính phủ đã cho những ý kiến cụ thể, đồng hành cùng UBTW MTTQ Việt Nam trong việc tổ chức chương trình thì sự lan tỏa của chương trình này đến với cộng đồng doanh nghiệp sẽ mạnh mẽ hơn.

Các doanh nghiệp sẽ vượt qua được những khó khăn, tiếp tục thể hiện sự chia sẻ, tinh thần tương thân, tương ái của dân tộc. Đặc biệt, việc này cũng thể hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp để tham gia, để chương trình “Cả nước chung tay vì người nghèo” ngày càng được đông đảo doanh nghiệp hưởng ứng nhiều hơn nữa.

Sau khi phát đi thông báo chính thức tài khoản tiếp nhận ủng hộ, tính đến 15h00 chiều ngày 17/10, đã có gần 150 cơ quan, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân và kiều bào ta ở nước ngoài đăng ký ủng hộ Quỹ “Vì người nghèo” Trung ương và các chương trình an sinh, xã hội. Hy vọng, con số này sẽ tiếp tục tăng lên.

Trân trọng cảm ơn bà!