Nếu đã từng đến các tỉnh miền núi phía Bắc, chắc hẳn du khách không còn xa lạ với những bản làng của người dân tộc thiểu số. Dù vẫn mang nét hoang sơ, mộc mạc, truyền thống, nhưng nhìn chung cuộc sống của đồng bào đã hiện đại hơn bởi những chiếc bóng đèn, chiếc tivi len lỏi. Tuy nhiên, ở huyện Mộc Châu vẫn có một ngôi làng ba không: không điện, không sóng điện thoại, không internet.

Hang Táu rộng chừng hơn 1 ha, với 20 hộ dân người dân tộc Mông thuộc bản Tà Số 1 sinh sống. Thực chất, các hộ đều đã có những ngôi nhà đầy đủ điện nước ở trên bản, tuy nhiên do quãng đường về bản khá xa, nên nhiều hộ đã lưu lại sinh sống tại Hang Táu để thuận tiện cho việc trồng trọt, chăn nuôi và rất hài lòng với cuộc sống yên bình nơi đây.

Trước khi được Công an huyện Mộc Châu hỗ trợ khoan giếng, người dân nơi đây dùng nguồn nước duy nhất được dẫn về từ trên núi. Có lẽ bởi những lý do này, nên Hang Táu được gọi là “làng nguyên thủy” trên cao nguyên.

Con đường vào làng chỉ hơn 3km, nhưng là thử thách đối với tất cả các tay lái mô-tô cừ khôi, bởi độ cheo leo và hiểm trở. Những con dốc khi lên thì dựng ngược, khi xuống thì hút sâu. Hai bên mặt đường bị xói lở, trơ ra rãnh đá lổn nhổn, cái "sống trâu" gồ ghề trồi lên ở giữa, cảm giác chỉ vừa đủ cho bánh xe lăn.

Một quy tắc bất thành văn là, khi hai xe đi ngược chiều, phần ưu tiên sẽ thuộc về xe đang chở khách, hoặc xe chở khách đang đà lên dốc. Nếu thực sự không vững lái, thì một lời khuyên dành cho du khách, là nên gửi lại xe tại bãi đỗ và yên tâm ngồi sau tay lái của những người đàn ông địa phương, có kỹ năng và kinh nghiệm điều khiển xe máy. Nhưng bù lại, đây là cung đường mãn nhãn, nhất là mùa xuân bởi cảnh sắc thiên nhiên phong phú, bên là núi, bên đồng xanh, đi xuyên qua những thung lũng mận trắng, cải vàng làm nên những mảng màu rực rỡ trên nền xanh bát ngát.

 Làng nguyên thủy Hang Táu nằm trọn trong thung lũng bốn bề là núi, bước qua cổng làng, cảm giác được chạm tới một nơi chốn bình yên đến lạ, gần như biệt lập với cuộc sống bên ngoài.

Mấy chục nóc nhà lặng lẽ bên sườn núi, bao quanh thung lũng rộng hơn 1ha. Những em nhỏ dân tộc Mông áo váy sặc sỡ, hai má hây đỏ, hồn nhiên nô đùa trên bãi cỏ dưới cái nắng hanh hao nhưng không e ngại khi du khách ân cần thăm hỏi. Lợn, gà, dê, bò thủng thẳng quanh những phiến đá nhấp nhô. Gặp khi thời tiết ưu ái, du khách tha hồ chiêm ngưỡng và ghi lại những khung hình tuyệt đẹp, bởi cảnh quan tựa những thước phim với không gian đất trời hòa quyện.

Trước đây, chưa nhiều người biết đến địa danh này, thì cuộc sống của cư dân địa phương chỉ lặng lẽ, ít giao tiếp với bên ngoài và tự cung, tự cấp là chủ yếu. Phía cuối bản có con đường dẫn tới lối leo lên một hang động tự nhiên, nhưng vì không có điện nên hang chưa được đưa vào khai thác, du khách chỉ có thể chụp ảnh ở phía ngoài vòm hang động.

Từ năm 2020, với chủ trương xây dựng bản du lịch cộng đồng Tà Số của UBND huyện Mộc Châu, do dự án Great giai đoạn 1 hỗ trợ, khu vực Hang Táu được biết đến nhiều hơn. Lượng khách tìm đến Hang Táu ngày càng đông, đã hình thành một số dịch vụ đáp ứng nhu cầu tham quan, trải nghiệm của du khách. Người dân làng nguyên thủy được hướng dẫn tham gia làm du lịch bằng dịch vụ cho thuê trang phục, thuê ngựa, bán đồ lưu niệm hay đặc sản địa phương …

Điều đặc biệt rất đáng lưu tâm là, du lịch đã đưa du khách đến nơi này, nhưng Hang Táu vẫn giữ được môi trường gần như “nguyên thủy”; rất hiếm thấy rác du lịch bị để lại trong khu vực thung lũng. Một quán ăn phục vụ du khách nằm ở điểm cuối của khu vực này, có lẽ cũng là để hạn chế tối đa gây ảnh hưởng xấu đến môi trường. Có lẽ cũng là cách riêng để Hang Táu vẫn là điểm đến hấp dẫn du khách, với bản sắc “nguyên thủy” vốn có được gìn giữ bao đời.