Theo Quyết định số 3238/QĐ-BVHTTDL, ngày 09/9/2025 Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công nhận hang Ngườm Sâu là Di tích quốc gia.

Hang Ngườm Sâu nằm ở thôn Làng Giang, xã Bằng Mạc ở độ cao khoảng 390m so với mực nước biển. Qua các đợt khảo sát, các nhà khoa học đã phát hiện nhiều hiện vật khảo cổ có giá trị, phản ánh đời sống sinh động của cư dân tiền sử trên địa bàn. Di tích này trước đó đã được xếp hạng cấp tỉnh theo Quyết định số 2284/QĐ-UBND ngày 21/12/2024 của Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn.

Ngườm Sâu là một trong những hang đá nằm trong dãy núi đá vôi có đặc trưng Karst điển hình của Việt Nam. Qua đánh giá sơ bộ, các chuyên gia nhận định, di chỉ khảo cổ hang Ngườm Sâu không chỉ hàm chứa giá trị về khảo cổ học, mà còn mang ý nghĩa quan trọng đối với nghiên cứu cổ sinh, địa tầng, cổ địa chất, thể hiện qua việc phát hiện nhiều hóa thạch trên trần hang.

Vì vậy, đây được xem là di chỉ khảo cổ “hiếm gặp”, không chỉ của Lạng Sơn mà còn trong khu vực phía Bắc Việt Nam. Hang Ngườm Sâu đã được các nhà khoa học nghiên cứu và khẳng định là di tích cổ sinh chứa hóa thạch động vật thuộc giai đoạn Pleistocene muộn, tiếp nối là văn hóa Bắc Sơn. Trải qua 3 cuộc thám sát, các chuyên gia đã thu thập được nhiều hiện vật gắn liền với lịch sử cư trú của cư dân văn hóa Bắc Sơn.

Những phát hiện này minh chứng cho một giai đoạn hình thành và phát triển của loài người thời kỳ Bắc Sơn, đồng thời khẳng định Chi Lăng nói riêng và Lạng Sơn nói chung từng là nơi cư trú của người cổ ở Việt Nam.

Ông Phùng Văn Nghĩa - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Bằng Mạc, tỉnh Lạng Sơn, cho biết: Việc Hang Ngườm Sâu được công nhận là Di tích Quốc gia là niềm vinh dự, tự hào của Đảng bộ và Nhân dân địa phương. Trong không khí Ngày hội Đại đoàn kết, đây cũng là dịp để chúng ta phát huy truyền thống đoàn kết, gắn bảo tồn di sản với phát triển du lịch, xây dựng đời sống văn hóa và phát triển quê hương ngày càng giàu đẹp.