Nguyên nhân dẫn đến tình trạng hạ canxi máu

Cơ thể không được cung cấp đầy đủ canxi: Khi bạn không cung cấp canxi đầy đủ cho cơ thể thì rất dễ dẫn đến tình trạng tụt canxi trong máu. Đặc biệt một số trường hợp như trẻ em đang trong giai đoạn phát triển nhanh, phụ nữ trong thời kỳ mang thai và cho con bú thì việc bổ sung canxi lại càng trở nên cần thiết. Những trường hợp này nếu không được cung cấp đầy đủ cũng rất dễ dẫn đến tụt canxi.

Thiếu vitamin D: Vitamin D là nhóm vitamin giúp cơ thể hấp thụ canxi một cách tốt nhất. Trong trường hợp thiếu vitamin D thì khả năng hấp thụ canxi của cơ thể sẽ giảm và từ đó lượng canxi trong máu cũng sẽ có nguy cơ giảm theo. Những người dễ bị thiếu vitamin D là những người ít bổ sung các thực phẩm chứa nhiều vitamin D và ít hoặc thậm chí không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời - Đây chính là yếu tố quan trọng gây ra tình trạng thiếu vitamin D dẫn đến thiếu canxi.

Suy tuyến cận giáp: Đối với những người mắc bệnh về tuyến giáp, đặc biệt là bệnh suy tuyến cận giáp, nội tiết tố PTH trong cơ thể họ thường bị giảm và đồng thời khiến cho lượng canxi trong máu cũng suy giảm. Chính vì thế những bệnh nhân này cần chú ý nhiều hơn đến việc bổ sung canxi cho cơ thể.

Các bệnh lý tại thận: Bệnh nhân suy thận cũng có thể bị hạ canxi, nguyên nhân do giảm bài tiết photpho hoặc các tế bào thận bị tổn thương làm giảm quá trình tổng hợp 1,25OH2D3. Ngoài ra hội chứng nhiễm toan ống lượn xa hoặc hội chứng Fanconi khiến lượng canxi quan thận giảm.

Hạ protein trong máu: Tình trạng hạ canxi máu lâm sàng hay còn gọi là giả hạ canxi máu. Lượng canxi gắn với xác protein giảm đi nhưng lượng canxi ion hóa không thay đổi.

Viêm tụy cấp: Khi bị viêm tụy cấp, các tổ chức tụy sẽ giải phóng ra nhiều sản phẩm khiến mỡ bị phân hủy, tạo ra các chelat với canxi dẫn đến tính trạng hạ canxi trong máu.

Bên cạnh đó, một số trường hợp khác cũng có thể bị hạ canxi trong máu đó là người có khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng kém, người vừa trải qua phẫu thuật, Người nghiện rượu, thuốc lá nặng, người bị nhiễm trùng huyết, tăng tiết calcitonin hay tăng phospho máu,...

Triệu chứng

Với người lớn: Trong cơ thể người, canxi tham gia vào quá trình co cơ, đặc biệt là cơ tim, các cơ trơn ở phế quản phổi. Vì vậy, khi bị cơn hạ canxi máu sẽ có biểu hiện co thắt các cơ: Người bệnh đột ngột thấy tê đầu chi, lưỡi; thở nhanh, kích thích hoảng hốt, chuột rút các bắp chân; co cứng không chủ động các đầu chi khiến cho bàn tay co quắp, mỗi cơn có thể kéo dài từ vài phút đến hàng giờ.

Trong nhiều trường hợp, khi cơn hạ canxi máu xảy ra khiến cho bệnh nhân hoảng sợ, kích thích thở nhanh càng làm cho tình trạng nặng hơn. Các cơ trơn cũng có thể bị co thắt gây nên triệu chứng đau bụng, nôn mửa và nguy hiểm nhất là co thắt thanh môn khiến cho bệnh nhân bị suy hô hấp và loạn nhịp tim nếu lượng canxi máu xuống quá thấp, có thể nguy hiểm đến tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời.

Với trẻ em, trẻ sơ sinh sẽ quấy khóc, không chịu bú hay ăn. Trẻ khó thở, thở mạnh hơn, nhịp tim nhanh,ít chơi đùa vận động, co rút cơ, nặng hơn là co giật, động kinh hoặc dễ bị giật mình, hay ngủ gà, tóc rụng thành hình vành khăn ở sau gáy. Khi bệnh nhân có những triệu chứng này cần đưa ngay đến các cơ sở y tế để khám kịp thời.

Cách phòng, trị bệnh hạ canxi máu

Hạ canxi máu khi còn nhẹ thường không có các triệu chứng rõ ràng. Các triệu chứng biểu hiện ra bên ngoài khi đã tiến triển nặng, điều này cũng gây khó khăn cho quá trình phòng bệnh và điều trị.

Ở người bình thường, mức độ canxi trong máu thuộc khoảng giá trị 8,8 - 10,4 mg/dL. Hạ canxi trong máu được định nghĩa chính xác như sau: Nồng độ huyết thanh toàn phần nhỏ hơn 8,8 mg/dL trong điều kiện protein huyết tương bình thường, nồng độ ion canxi hóa nhỏ hơn 4,7 mg/dL.

Mức độ ổn định của canxi phụ thuộc và 3 yếu tố sau: Lượng canxi mà cơ thể nạp vào mỗi ngày thông qua việc ăn hoặc uống những thực phẩm có chứa canxi; Mức độ ruột hấp thụ canxi; Sự bài tiết canxi tại thận.

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, ở người trưởng thành nên nạp vào cơ thể 1000mg canxi mỗi ngày. Trong đó một lượng khoảng 200 - 400 mg sẽ được ruột hấp thụ, khoảng 200mg bài tiết qua thận, 200mg được đào thải qua các dịch tiêu hóa, phần còn lại sẽ được thải ra ngoài cùng với phân.

Xương dự trữ khoảng 99% lượng canxi trong cơ thể, 1% canxi tự do còn lại đóng vai trò như hệ đệm, có thể điều chỉnh nồng độ canxi trong máu lúc cần thiết bằng cách trao đổi với dịch ngoại bào.

Khi có dấu hiệu hạ canxi máu việc chẩn đoán chủ yếu dựa vào biểu hiện lâm sàng và làm xét nghiệm. Khi lượng canxi máu giảm, nếu bệnh nhân được bổ sung canxi kịp thời, đầy đủ thì triệu chứng bệnh sẽ hết nhanh.

Ngoài ra, để hạ canxi máu bạn có thể phòng tránh bằng cách thực hiện đủ các biện pháp sau: Bổ sung các thực phẩm giàu canxi và vitamin D vào trong chế độ ăn uống, có thể sử dụng thực phẩm chức năng hoặc viên uống bổ sung canxi, vitamin D. Tuy nhiên trước khi sử dụng bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ. Nên bổ sung thêm một vài thực phẩm giàu canxi và vitamin D như: phô mai, hạnh nhân, các loại hạt, đậu, sữa chua, tôm, cá hồi, hàu, cá ngừ đóng hộp...

Nên tăng cường vận động để cải thiện sức khỏe xương chẳng hạn như bơi lội, đi xe đạp, tập yoga và thậm chí chỉ cần đi bộ 30 phút mỗi ngày bạn cũng có thể nhận được những lợi ích sức khỏe rất tốt.

Tắm nắng trước 9h sáng và sau 15h chiều để bổ sung vitamin D (cần tham khảo ý kiến bác sĩ đối với trường hợp có vấn đề về da, ung thư da…)

Không hút thuốc, không uống rượu bia hay sử dụng chất kích thích bởi canxi sẽ bị đào thải ra ngoài.