Kết quả này,  nhờ vào việc cấp ủy chính quyền các cấp và Nhân dân đã linh hoạt lồng ghép các chương trình, dự án từ chính sách dân tộc của Nhà nước dành cho vùng  đồng bào DTTS và miền núi; sự đồng lòng linh hoạt trong việc huy động, lồng ghép các nguồn lực để xây dựng các mô hình kinh tế phù hợp, chất lượng đối với từng địa bàn.

Khơi dậy ý chí thoát nghèo

Trước đây, nhà Lữ Văn Minh tại bản Đồng Minh, xã Châu Hạnh, huyện Quỳ Châu rất nghèo. Cuộc sống chạy ăn từng bữa với 5 nhân khẩu, đất sản xuất ít, kỹ thuật chăn nuôi không có, kinh tế phụ thuộc vào những chuyến đi rừng… Nhưng nay, nhà Minh đã thoát nghèo rồi.

Dấu mốc đánh dấu việc thoát nghèo, là Minh được hỗ trợ một con bò sinh sản từ nguồn vốn Chương trình 30a của Chính phủ vào năm 2017. Được cán bộ địa phương động viên, khích lệ, hướng dẫn cách làm ăn, gia đình anh tận dụng nguồn thức ăn sẵn có, chăm sóc con bò rất tốt. 

"Nhờ chăm nuôi tốt, từ một con bò mẹ đến nay đã đẻ ra hai chú bò con, kinh tế gia đình ngày càng cải thiện. Cùng với làm nương rẫy, chăn nuôi bò, gia đình còn trồng các loại cây ăn quả, cây hoa màu khác để nâng cao đời sống kinh tế gia đình. Đầu năm 2019, gia đình anh đã thoát nghèo", anh Lữ Văn Minh chia sẻ

Từ năm 2017 đến nay, tại xã Châu Hạnh, mỗi năm có trên 30 hộ gia đình được hưởng lợi từ chương trình hỗ trợ bò sinh sản, từ đó, hàng trăm hộ gia đình đã vươn lên thoát nghèo bền vững. Để đảm bảo cho công tác hỗ trợ bò sinh sản, giúp người dân địa phương thoát nghèo phát huy hiệu quả cao, chính quyền địa phương đặc biệt chú trọng công tác khảo sát, lựa chọn đúng đối tượng để hỗ trợ; thường xuyên bám sát, tư vấn kĩ thuật, hỗ trợ các gia đình trong quá trình chăn nuôi. 

Theo ông Lê Hải Lý, Phó Chủ tịch UBND huyện Quỳ Châu, địa phương là huyện miền núi có tỷ lệ hộ nghèo chiếm 42% dân số toàn huyện. Đây là thách thức lớn, nên công tác xóa đói giảm nghèo là nhiệm vụ trọng tâm được cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp của Huyện tập trung. 

Ông Lý cho hay: Được hỗ trợ về vốn, giống, chuyển giao khoa học kỹ thuật chăn nuôi, phong trào xây dựng các mô hình kinh tế đã được Nhân dân đầu tư nhân rộng. Huyện cũng đã căn cứ trên thế mạnh các vùng đất, hỗ trợ giống, kỹ thuật cho người dân; kết hợp vận động, tuyên truyền để khơi dậy ý chí vươn lên thoát nghèo của Nhân dân.

Cuộc sống phụ thuộc vào những thứ sẵn có ở rừng nên cuộc sống của gia đình ông Vi Văn Phương ở bản Na, xã Hữu Kiệm, huyện Kỳ Sơn luôn thiếu trước hụt sau. Năm 2014, hộ ông Phương được vay 25 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách huyện. Với số vốn này, ông đầu tư 2 con bò cùng một số gà và lợn giống, khoanh bao diện tích vườn rừng để trồng cỏ voi phục vụ chăn nuôi. Sau 3 năm đầu tư, gia đình ông Vương không chỉ thoát nghèo mà mô hình chăn nuôi bò, lợn giống của ông đã trở thành điểm sáng để người dân trong bản học tập làm theo.

Nhiều hộ dân ở xã Hữu Kiệm (Kỳ Sơn) nhờ vay vốn ưu đãi phát triển kinh tế nên đã xây dựng được những mô hình trang trại mang lại hiệu quả kinh tế, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo của xã. Ông Lô Đình Thụ, Chủ tịch UBND xã Hữu Lập, huyện Kỳ Sơn thông tin: Nhờ các chính sách hỗ trợ của Đảng và Nhà nước đã khơi dậy và tiếp sức để nhiều hộ gia đình thoát nghèo vươn lên làm giàu thông qua việc phát triển các mô hình kinh tế. Điều dễ nhận thấy là, ý thức của người dân trong phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới được nâng lên rõ rệt.

Hỗ trợ hộ nghèo phát triển sản xuất, là giải pháp quan trọng nhất trong mục tiêu giảm nghèo bền vững ở các huyện miền núi Nghệ An. Với phương châm “cho cần câu hơn xâu cá”, bà Vi Thị Quyên, Phó Chủ tịch UBND huyện Kỳ Sơn cho biết, hiện nay huyện Kỳ Sơn đang triển khai 17 dự án, 2 chương trình hỗ trợ cho trên 13.000 lượt hộ nghèo. Với chính sách hỗ trợ phù hợp, tỷ lệ hộ nghèo đã giảm từ 65% năm 2016 xuống còn 46% năm 2020. Trong nhiệm kỳ này, Đảng bộ huyện Kỳ Sơn phấn đấu đến năm 2025 tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 29 - 32%, từng bước sớm thoát khỏi huyện nghèo và phát triển bền vững.

Phát huy sức mạnh tổng hợp

Công tác giảm nghèo, là nội dung quan trọng trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội của các địa phương. Bằng cách lồng ghép các cơ chế, chính sách, chính quyền và Nhân dân các địa phương khu vực miền tây Nghệ An không ngừng nỗ lực để công cuộc xóa đói giảm nghèo đạt hiệu quả thiết thực nhất. 

Hiệu quả từ các chính sách giảm nghèo là, ngoài khơi dậy sức mạnh nội lực huy động nguồn lao động tại chỗ, nâng cao ý thức xóa đói nghèo trong đồng bào, thì công cuộc xóa đói, giảm nghèo đã huy động được sức mạnh tổng hợp từ cộng đồng xã hội đối với người nghèo.

Hàng năm, thông qua chương trình quỹ hỗ trợ vì người nghèo, đã có hàng chục tỷ đồng được huy động từ các doanh nghiệp  chung tay cùng chính quyền các cấp để hỗ trợ người nghèo hiệu quả.

Trong giai đoạn 2012 - 2022, các cơ quan, đơn vị, các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm đã giúp đỡ, ủng hộ các xã nghèo miền Tây, với số tiền 310 tỷ đồng, góp phần đưa tỷ lệ hộ nghèo các huyện miền Tây giảm từ 24,04% đầu năm 2016 xuống còn gần 8,18% cuối năm 2021 (theo chuẩn nghèo giai đoạn 2016 - 2020); các huyện nghèo 30a giảm bình quân 5,97%/năm.

Tuy nhiên, thách thức lớn của Nghệ An là, vẫn đang còn 76 xã và 38 thôn, bản đặc biệt khó khăn vùng đồng bào DTTS và miền núi. Đến cuối năm 2021, tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh còn 2,74%; tỷ lệ hộ cận nghèo là 5,09%, cao hơn mức bình quân cả nước. 

Theo đánh giá, kết quả giảm nghèo chưa thật sự bền vững, nguy cơ tái nghèo còn cao. Hộ nghèo, hộ cận nghèo tập trung nhiều ở vùng đồng bào DTTS và miền núi. Nguồn lực đầu tư cho công tác giảm nghèo chưa đáp ứng được nhu cầu thực tiễn; chưa khơi dậy được tiềm năng, thế mạnh và phát huy được nội lực của toàn dân.

Tại Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX đã thông qua Nghị quyết: Nhiệm kỳ 2020 - 2025, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm mỗi năm khoảng 1 - 1,5%, trong đó vùng miền núi từ 2 - 3%. Để thực hiện các mục tiêu đề ra, tỉnh đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành và Nhân dân, xác định rõ mục đích ý nghĩa đối với công tác giảm nghèo; phát huy tinh thần chia sẻ, tương thân, tương ái cũng như nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động vận động ủng hộ giúp đỡ các xã nghèo.

 Cùng với đó là tiếp tục hoàn thiện chính sách giảm nghèo; đồng thời triển khai hiệu quả các Chương trình Mục tiêu Quốc gia, trong đó đặc biệt chú trọng Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội dùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 đang triển khai. 

Trong quá trình thực hiện các chương trình giảm nghèo, tỉnh chú trọng giảm chương trình hỗ trợ trực tiếp, cho không; ban hành các chính sách hỗ trợ có điều kiện sẽ làm chuyển biến nhận thức và hành động của người dân; khơi dậy ý chí, khát vọng vươn lên của người dân để xây dựng cuộc sống ấm no, góp phần đưa Nghệ An phát triển nhanh và bền vững./.