Xây dựng nếp sống mới bằng hương ước

Nhà của già làng Ia Nueng - Hmrik được xây khá hiện đại. Ngôi nhà ở vị trí có thể nhìn ra khu nhà rông văn hóa, có lớp mẫu giáo của làng bên cạnh. Trò chuyện với chúng tôi tại bộ bàn ghế xi măng đúc sẵn đặt trước hiên nhà, già kể rất nhiều về các phong tục, tập quán, bản sắc văn hóa đẹp đang được bà con giữ gìn bằng những quy định trong hương ước do các già làng, các tổ chức ở làng cùng bàn bạc xây dựng nên.

Già nói, với người Gia Rai, giọt nước là không gian sinh hoạt chung của buôn làng. Việc làm ô nhiễm nguồn nước sẽ phải chịu những hình phạt rất nặng theo luật tục truyền thống. Trong hương ước của làng Ia Nueng thì quy ước này được đưa vào để dân làng nghiêm chỉnh chấp hành. Nhờ đó, khu vực giọt nước của làng luôn được giữ gìn sạch sẽ, đảm bảo vệ sinh.

Theo già Hmrik, hương ước được xây dựng dựa trên cơ sở luật tục. Bản hương ước của làng Ia Nueng gồm 10 điều quy định các nội dung như: phát triển kinh tế; bảo vệ công trình công cộng; văn hóa - xã hội; bảo vệ và phát triển rừng…

Làng Ia Nueng có 255 hộ với gần 100% là đồng bào Gia Rai, hơn 95% đồng bào theo đạo Tin lành. Với vai trò là già làng và Người có uy tín, già Hmrik đã gần gũi động viên bà con theo đạo chấp hành các quy định pháp luật của Nhà nước về tín ngưỡng tôn giáo, sống “Tốt đời - Đẹp đạo”, nhắc nhở bà con cảnh giác với âm mưu của kẻ xấu. Đồng thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của bà con để kịp thời có giải pháp tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện các cuộc vận động và phong trào thi đua yêu nước...; kịp thời hòa giải những bức xúc, hay những khó khăn của các gia đình

Bên cạnh đó, già còn được chính quyền địa phương mời tham gia cùng ban ngành của thành phố và xã phát động phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” ở các làng trên địa bàn xã, góp phần giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân ở cơ sở trong giai đoạn mới.

Nói về già Kmrik, ông Thiên,Trưởng Ban công tác mặt trận làng Ia Nueng không ngớt lời nhận xét, ông Hmrik rất tích cực trong các phong trào hoạt động của địa phương. Đặc biệt, trong xây dựng NTM, ông cùng cán bộ trong làng đã bỏ nhiều công sức để kết nối, vận động người dân góp công lao động, cùng với nguồn vật liệu do Nhà nước hỗ trợ để thi công nhiều con đường bê tông nông thôn, làm cổng làng, làm hàng rào và sân bê tông nhà sinh hoạt cộng đồng...

 Nhờ vậy từ năm 2017 đến nay, làng đã hoàn thành làm được hơn 10km đường giao thông nội bộ, bằng nhựa cấp phối và bê tông xi măng, bộ mặt của làng ngày càng khang trang, sạch đẹp. Đặc biệt, làng Ia Nueng đã được UBND thành phố quyết định công nhận làng nông thôn mới, làng văn hoá kiểu mẫu của TP. Pleiku.

Góp sức gìn giữ phát huy văn hoá dân tộc

Không chỉ phát huy tốt vai trò của mình trong công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, già Hmrik còn là người rất am hiểu bản sắc văn hóa dân tộc, nhiều phong tục, tập quán đẹp của bà con, và luôn trăn trở, tìm cách gìn giữ cho thế hệ sau.

Để thu hút ngày càng nhiều du khách du lịch đến với xã, tham quan Biển Hồ, già Hmrik đã đến từng nhà, vận động bà con trong làng tham gia dệt thổ cẩm, truyền dạy cho lớp trẻ đánh chiêng. Qua đó, không chỉ phục vụ cho những lễ, hội của làng mà còn gắn với phát triển du lịch, phục vụ du khách khi có nhu cầu tham quan, mua sắm.

Bên vườn tượng gỗ Ba Na, Gia Rai được đặt tại Nhà sinh hoạt cộng đồng, già Hmrik còn thường kể cho các con cháu nghe về ý nghĩa và nghệ thuật tạc tượng gỗ dân gian. Những giá trị nghệ thuật, văn hóa của loại hình di sản văn hóa phi vật thể độc đáo của dân tộc mình. Đồng thời, chung tay gìn giữ, góp phần giáo dục nâng cao ý thức giữ gìn, phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc của lớp trẻ học nghề truyền thống.

Chị R’Com H’Myữ, Chủ tịch UBMTTQVN xã Biển Hồ, TP. Pleiku cho biết, bao năm qua, nhờ có già Hmrik mà các phong trào, các cuộc vận động do Mặt trận Tổ quốc phát động như cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm trong đồng bào DTTS để từng bước vươn lên thoát nghèo bền vững”.... được bà con hưởng ứng tích cực.

 "Già Hmrik đã phối hợp chặt chẽ với Ban công tác mặt trận ở khu dân cư vận động dân làng chung tay xây dựng nông thôn mới,  xoá bỏ những phong tục tập quán sản xuất lạc hậu, gìn giữ, bảo tồn văn hoá dân tộc; xây dựng làng văn hóa và gia đình văn hóa", chị R’Com H’Myữ cho biết thêm.