Xã Chí Cà đang thực hiện triển khai nhân giống, bảo tồn cây hồng không hạt của địa phương với tổng diện tích 34ha, trong đó có 4 ha đang vào vụ thu hoạch tập trung chủ yếu ở thôn Chí Cà Hạ.

Là người đầu tiên đưa cây hồng không hạt về trồng tại thôn Chí Cà Hạ, anh Vương Văn Kinh chia sẻ: Gia đình trồng cây hồng này từ năm 1995, trước đây chỉ trồng thử nghiệm, sau đó cây phát triển tốt và phù hợp với điều kiện tự nhiên và thổ nhưỡng ở đây. Sau nhiều năm, cây hồng không hạt cho nhiều quả và mang lại thu nhập cho gia đình. Từ đó, gia đình anh đã nhân rộng, trồng thêm xung quanh vườn nhà. Các gia đình khác cũng bắt đầu lấy giống cây hồng không hạt để về trồng.

Nói đến quả hồng xã Chí Cà, người tiêu dùng biết về chất lượng mỗi khi có dịp lên chợ phiên ở huyện Xín Mần và thưởng thức những quả hồng nơi đây. Thường thì quả hồng không hạt xã Chí Cà sẽ có hình dạng tròn, to bằng cái chén dùng để uống nước trà và có màu vàng óng khi thu hoạch. Quả hồng khi ăn có vị ngọt dịu, giòn và được trồng tự nhiên, quá trình chăm sóc và thu hoạch không sử dụng bất cứ chất bảo quản nào nên được nhiều người ưa chuộng.

Theo người dân, năm nay do gặp điều kiện thời tiết bất lợi trong thời gian tạo quả nên năng suất giảm hơn so với những năm trước. Tuy nhiên, thực tế tại các vườn hồng ở thôn Chí Cà Hạ có nhiều cây hồng vẫn sai trĩu quả và dự kiến sẽ cho thêm thu nhập.

Anh Nông Thanh Tùng, thôn Chí Cà Hạ cho biết: Gia đình anh có 7 cây hồng. Mỗi vụ cũng cho thu nhập hơn 10 triệu đồng. Cứ gần đến mùa thu hoạch, các thương lái đến đặt và mua luôn cả vườn. Tuy giá bán sỉ tại vườn sẽ thấp hơn bán lẻ ở chợ phiên nhưng bù lại không mất thời gian và kinh phí vận chuyển. Năm nay, quả có mẫu mã cũng tương đối đẹp, giá bán sẽ không dao động nhiều so với năm trước. Hồng không hạt xã Chí Cà đang bước vào đầu vụ, giá bán từ 20 – 25 nghìn đồng/kg (quả đã được ngâm nước), còn quả hồng tươi chưa ngâm có giá bán từ 10 – 12 nghìn đồng/kg.

Anh Vương Văn Thưởng, Trưởng thôn Chí Cà Hạ thông tin: Cuối tháng 9, đầu tháng 10 hằng năm là thời điểm cây hồng không hạt bước đầu vào mùa thu hoạch. Hiện tại, một số hộ dân đang bán lẻ ở các chợ phiên. Vào chính vụ, thôn nhộn nhịp hơn với việc thu hái và nhiều thương lái đến tận vườn để mua, vận chuyển đi bán khắp nơi. Đến nay, trong thôn nhà nào cũng trồng hồng và số lượng cây hồng không hạt cho thu hoạch cũng tương đương nhau trung bình từ 10 – 15 cây/hộ. 

"Riêng nhà tôi có gần 20 cây, những năm trở lại đây nơi tiêu thụ quả hồng chủ yếu ở chợ trung tâm huyện Xín Mần và tiêu thụ ở các tỉnh khác như Hà Nội, Hải Phòng… Nhiều khách hàng ở các tỉnh xa khi ăn hồng xã Chí Cà thấy ngon nên cứ đến mùa thu hoạch thì họ lại đặt mua về ăn hoặc làm quà biếu", anh Thưởng cho hay.

Theo kinh nghiệm của bà con nông dân trồng hồng không hạt ở xã Chí Cà, để có được quả hồng ngâm ngon, giòn thì việc thu hái và ngâm nước là hết sức quan trọng. Quả hồng sau khi được hái từ trên cây xuống đảm bảo không được trầy xước nếu không khi ngâm sẽ bị hỏng. Quả hồng tươi sẽ được ngâm vào nước ấm tỷ lệ phù hợp, sau 2 ngày thay nước một lần, ngâm từ 3 – 5 ngày mới ăn được. Khi thay nước cần phải rửa sạch sẽ những chất bám trên quả để lúc ăn sẽ thơm và giòn hơn.

Trao đổi với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, Chủ tịch UBND xã Chí Cà, Lù Văn Tinh cho biết: Hiện tại, xã Chí Cà đang tích cực phối hợp với cơ quan chuyên môn của huyện xây dựng sản phẩm OCOP của địa phương. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, liên kết đầu ra sản phẩm, mở rộng diện tích, từng bước đưa cây hồng không hạt trở thành cây trồng chủ lực của xã, nâng cao thu nhập cho người dân.