Điều đáng lo ngại là họ không hề quan tâm đến giá cả đầu ra, sản lượng dưa trong nước như thế nào, mà tất cả đều trông đợi mong manh vào giờ chót “may nhờ, rủi chịu”.

Trồng dưa hấu đang tiềm ẩn nhiều rủi ro mất mùa.

Cũng như hàng trăm người dân khác ở tỉnh Bình Định lên xã Xuân Phước, huyện miền núi Đồng Xuân (Phú Yên) thuê đất trồng dưa hấu xuất bán sang Trung Quốc, vụ đông-xuân vừa qua, ông Hồ Thanh Huệ trồng 1,5ha dưa hấu, đạt sản lượng 32 tấn. Với giá dưa 7.000 đồng/kg tại cửa khẩu Tân Thanh, trừ chi phí, ông Huệ lãi ròng 200 triệu đồng. Giá dưa tại cửa khẩu 7.200 đồng/kg, nhưng thương lái bớt còn 7.000 đồng. “Giá dưa xuất sang Trung Quốc rất bấp bênh, lúc lên lúc hạ vì thương lái ép giá”, Tuy nhiên, mới đây tôi đi lên Xuân Phước thuê đất trồng dưa xanh được hơn ba tuần tuổi, ông Huệ cho hay.

Không chỉ ông Huệ, mà rất nhiều nông dân khác sau khi trúng vụ dưa hấu đông-xuân năm 2018, vội vã trồng dưa xanh siêu ngọt, tiêu thụ trong nước. Có người thuê hơn 1ha đất trồng mía mới được người dân địa phương phá bỏ để trồng dưa, nuôi hy vọng trúng lớn nếu tiếp tục được giá.

Ông Hồ Văn Minh cũng ở huyện Tây Sơn (Bình Định) lên Xuân Phước tiếp tục trồng dưa vụ này thừa nhận: “Làm dưa là may rủi như đánh bạc vậy, không biết đâu mà lần”.

Trung bình 1ha dưa hấu nông dân đầu tư hết 150 triệu đồng. Nếu dưa chỉ cần đạt sản lượng trung bình 30 tấn/ha, bán với giá từ 5.000-7.000 đồng/kg, người trồng có lãi ít nhất từ 50 triệu đồng trở lên. Còn giá xuống ở mức từ 2.000-2.500 đồng/kg như năm 2017, người trồng thua lỗ nặng.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Phú Yên, vụ dưa hấu đông-xuân năm 2017, toàn tỉnh có hơn 1.500ha, tập trung chủ yếu ở ba huyện miền núi Đồng Xuân, Sông Hinh, Sơn Hòa. Mặc dù, năng suất dưa bình quân đạt 40 tấn/ha, nhưng người trồng vẫn không có lãi, thậm chí thua lỗ nặng do tổng sản lượng quá lớn, giá dưa thấp, thị trường Trung Quốc mua bán bấp bênh.

Cũng chính vì vậy mà vụ dưa đông-xuân năm 2018, diện tích dưa hấu ở Phú Yên giảm chỉ còn hơn 500ha. Điều đáng lo lắng là, vừa được giá dưa, nông dân lại đổ xô trồng tự phát vụ kế tiếp, dẫn đến nhiều rủi ro như năm 2017 vì dưa hiện nay đang rớt giá, người trồng dưa ở Quảng Nam đang chờ giải cứu. Và điệp khúc “được mùa, mất giá”, “được giá, mất mùa” lại tiếp tục hiện hữu.

KẾ TRÌNH