Trong căn nhà gỗ xiêu vẹo, không có một đồ vật gì có giá trị, cuộc sống gia đình bà Mùa Thị Là vẫn trôi qua trong những năm tháng thiếu ánh sáng của điện. Cái nghèo, cái khó vẫn đeo đẳng họ mãi mà chưa tìm được lối đi. “Chúng tôi mong mỏi từng ngày được sử dụng điện lưới quốc gia để cuộc sống đỡ vất vả hơn”, bà Mùa Thị Là bộc bạch. 

Tại xóm Lũng Chàm, xã Khánh Xuân (Cao Bằng), là 1 trong 4 xóm vùng sâu, vùng xa nhất huyện Bảo Lạc vẫn thuộc diện “ba không”: Không đường, không điện, không nước sạch. Người dân xóm Lũng Chàm hiện sống tại 8 điểm nhóm, rải rác trên các đỉnh núi. Với điều kiện địa hình, thời tiết, khí hậu khắc nghiệt, bà con đành học cách sống chung với những khó khăn. Để có điện thắp sáng, một số hộ đã vay mượn để tìm mua máy phát điện chạy bằng năng lượng mặt trời, nhưng cũng ít khi sử dụng được, bởi ở trên cao, quanh năm mây mù, không đủ ánh sáng mặt trời để máy phát điện hoạt động. 

Những địa phương ở Quảng Nam, Yên Bái, Cao Bằng chỉ là những ví dụ điển hình về cái khó, cái khổ của đồng bào DTTS khi chưa có điện lưới quốc gia. Mong mỏi có điện vẫn đang là khát khao cháy bỏng của người dân miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS. 

Vẫn là câu chuyện thiếu tiền

Nhằm giải quyết những khó khăn, bức thiết về nhu cầu sử dụng điện cho người dân, ngày 8/11/2013, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình cấp điện nông thôn, miền núi, hải đảo giai đoạn 2013 - 2020 tại Quyết định số 2081/QĐ-TTg được thực hiện trên địa bàn nông thôn toàn quốc, trọng tâm là địa bàn khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc ít người, vùng có điều kiện KT-XH ĐBKK.

Ngày 26/8/2016, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 73/NQ-CP phê duyệt chủ trương đầu tư các chương trình mục tiêu giai đoạn 2016 - 2020, trong đó có chương trình cấp điện nông thôn, miền núi, hải đảo. Chương trình được đầu tư cấp điện cho 17 xã trắng chưa có điện, 9.890 thôn, buôn, bản chưa có điện.... 

Tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV, trả lời Đại biểu Quốc hội về việc các dự án đưa điện về nông thôn và miền núi không đạt mục tiêu, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh đã thừa nhận, do nguồn vốn huy động gặp khó khăn nên không hoàn thành mục tiêu đến năm 2020 hầu hết các hộ được sử dụng điện. Về giải pháp, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, Bộ Công Thương đã có văn bản đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định đề xuất chủ trương đầu tư theo Luật Đầu tư công sử dụng vốn vay ưu đãi của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) và Ngân hàng Thế giới (WB). Sau khi có biện pháp giảm trần nợ công, Bộ Công Thương sẽ xem xét sử dụng nguồn vay từ các tổ chức quốc tế để làm các dự án quan trọng này.

Để phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân, điện cần phải đi trước một bước. Và chừng nào giải quyết được khó khăn, bức thiết này thì người dân mới có cơ hội phát triển vươn lên.

Ðưa điện lưới quốc gia về các làng đặc biệt khó khăn: Hiện thực hóa ước mơ của người dân