Tạo ra sản phẩm du lịch đặc thù

Mới đây, cùng Đoàn công tác Ủy ban Dân tộc về huyện Bắc Sơn, chúng tôi đã có những trải nghiệm đầy thú vị tại Làng Văn hóa Du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn (xã Bắc Quỳnh). Từ Quốc lộ 1B rẽ vào chừng hơn 2 cây số, chúng tôi đi qua làng nghề làm ngói âm dương truyền thống đã tồn tại hàng trăm năm.Hầu hết các ngôi nhà sàn người Tày tại đây đều được lợp bằng ngói âm dương, tạo nên sự độc đáo, khác biệt.

Men theo con đường bê tông sạch sẽ tìm về homestay của gia đình ông Dương Công Chích, nhiều thành viên trong đoàn ồ lên, khi nhìn thấy dưới con mương bên cạnh đường có rất nhiều ốc. Vẻ đẹp mộc mạc, bình dị của ngôi làng hài hòa cùng hàng trăm ngọn núi lô nhô khiến mọi người mê đắm.

Gia đình ông Dương Công Chích là một trong 5 hộ đầu tiên làm homestay tại Bắc Sơn. Ông Chích cho biết, năm 2010, khi có chủ trương đầu tư để Quỳnh Sơn trở thành điểm du lịch cộng đồng của tỉnh, gia đình ông đã mạnh dạn nâng cấp ngôi nhà sàn đang ở để đón khách du lịch.

Bên cạnh đó, ông và các thành viên trong gia đình đã đi học các lớp tập huấn về du lịch do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức như: học cách tiếp đón khách, cách nấu ăn, trải ga giường, giữ gìn vệ sinh… Ngoài gia, gia đình ông còn được hỗ trợ quạt, chăn ga và một số phương tiện khác để đáp ứng được yêu cầu đón khách.

Ông Chích phấn khởi chia sẻ, việc kinh doanh dịch vụ du lịch giúp gia đình ông có việc làm ổn định và cho nguồn thu nhập khá. Đặc biệt, những năm 2016 đến 2019, mỗi năm gia đình ông thu hơn 200 triệu đồng, có những tháng thu từ 30-40 triệu đồng. Ngoài ra, còn tạo việc làm cho bà con hàng xóm xung quanh, giúp tiêu thụ nông sản cho người dân trong vùng…

Tương tự, gia đình ông Dương Công Chài bắt đầu đón khách từ năm 2010. Theo ông Chài, vào những năm 2015 đến 2019, gia đình ông đón trên 1.000 lượt khách, cho thu nhập từ dịch vụ nghỉ khoảng 80 - 90 triệu đồng, nếu tính cả dịch vụ ăn uống thì cho thu nhập khoảng 200 triệu đồng/năm.

Ông Chài tự hào chia sẻ rằng, Làng văn hóa du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn có 446 hộ, 99% là người dân tộc Tày. Gần 100% người dân vẫn sống trong nhà sàn truyền thống và tất cả đều quay về hướng Tây Nam. Người dân trong làng luôn có ý thức bảo vệ môi trường sống, mỗi hộ nộp 50 ngàn 1 tháng để thu gom, xử lý rác thải tập trung; canh tác lúa nước phủ kín ruộng đồng để tạo thành hình ảnh đẹp cho làng…

Bản sắc văn hóa được phát huy

Khi đến với Quỳnh Sơn, ngoài thưởng thức phong cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp, du khách còn được đắm mình trong di sản Then- đàn tính độc đáo của người Tày. Xã Bắc Quỳnh có một đội văn nghệ biểu diễn các tiết mục dân tộc để phục vụ khách du lịch.

Anh Dương Công Trọng, thành viên trong nhóm biểu diễn cho biết, xã có quy định, mỗi một buổi diễn chỉ được thu 1 triệu đồng, gồm 6 - 7 bài hát và 1 bài múa trầu của người Tày, bao gồm MC và các loại nhạc cụ đi kèm. Các gia chủ có khách du lịch sẽ niềm nở đón đội văn nghệ đến với gia đình và cung cấp điện, ánh sáng cần thiết cho buổi biểu diễn. Đặc biệt, các chương trình văn nghệ, loa đài sẽ dừng sau 22h để đảm bảo yên tĩnh cho cả khách du lịch và người dân lân cận.

Ngoài ra, Bắc Sơn còn thực hiện rất tốt khâu xúc tiến và quảng bá du lịch như: duy trì, tổ chức Lễ hội: “Quýt vàng Bắc Sơn” và giới thiệu sản phẩm nông nghiệp - văn hóa - du lịch huyện Bắc Sơn; Lễ hội Ná Nhèm…; thực hiện công tác tuyên truyền thông qua các phương tiện truyền thông, truyền hình địa phương, trang Thông tin điện tử, trang fanpage, facebook... về các sản phẩm du lịch, các điểm du lịch, các hoạt động du lịch trên địa bàn; phát miễn phí bản đồ du lịch, tập gấp hướng dẫn về du lịch Bắc Sơn…

Nhờ đó mà khách du lịch đến với Quỳnh Sơn nói riêng và Bắc Sơn nói chung tăng cao. Năm 2015, có 13.500 lượt khách đến Bắc Sơn thì đến năm 2019 đã tăng lên 130.000 lượt.

Bà Đỗ Thanh Loan, Trưởng phòng Văn hóa thông tin huyện Bắc Sơn cho biết, để nâng cao hiệu quả trong hoạt động du lịch, trong thời gian tới, Bắc Sơn sẽ tiếp tục đầu tư phát triển du lịch cộng đồng tại xã Bắc Quỳnh gắn với bảo tồn các giá trị văn hóa của dân tộc Tày; dàn dựng trích đoạn múa rối, múa tiên, múa tán đàn trong không gian Đình Chùa; tổ chức xô diễn hát Then, hát ví, múa rối, múa tiên, múa tán đàn và lửa trại vào cuối tuần tại sân vận động trên địa bàn thôn Đon Riệc 2 xã Bắc Quỳnh; xây dựng tour thăm quan rừng nghiến nguyên sinh tại thôn Đông Đằng, xã Bắc Quỳnh; xây dựng tuyến leo núi, ngắm cảnh trên đỉnh Nà Lay…

Mục tiêu đến năm 2025, nâng tổng số hộ có đủ điều kiện kinh doanh lưu trú lên 13 hộ và đón khoảng 50.000 lượt khách du lịch.