Chính sách phù hợp với thực tiễn

Tỉnh Bình Thuận có  11 xã thuần vùng cao và 20 thôn đồng bào DTTS xen ghép thuộc xã miền núi, vùng cao tại các huyện: Bắc Bình, Tuy Phong, Hàm Thuận Nam, Tánh Linh, Đức Linh, Tuy Phong và Hàm Thuận Bắc. Dân số là đồng bào DTTS hơn 100.000 người, chủ yếu là dân tộc Chăm, Raglai, Cơ Ho, Chơ Ro... Những năm qua, đời sống của đồng bào DTTS tỉnh Bình Thuận được nâng lên đáng kể, cơ sở hạ tầng được đầu tư khang trang, bài bản làm thay đổi diện mạo nông thôn, miền núi, khoảng cách giữa các vùng, miền dần được thu hẹp.

Có được những kết quả đó là nhờ sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt Tỉnh ủy, UBND tỉnh, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Trong đó vai trò quan trọng của Ban Dân tộc đã được thể hiện một cách rõ nét. Song cùng với việc tổ chức triển kịp thời và hiệu quả các chính sách dân tộc, tỉnh Bình Thuận đã có một số chủ trương, chính sách dành riêng cho vùng đồng bào DTTS và miền núi, giúp người dân có cuộc sống ổn định, ấm no và phát triển. Một trong những chính sách phù hợp với thực tiễn và phát huy hiệu quả, đó là chính sách đầu tư ứng trước được tỉnh triển khai đến các hộ đồng bào DTTS có đất sản xuất nông nghiệp nhưng không có vốn đầu tư.

Theo Ban Dân tộc tỉnh Bình Thuận, chính sách đầu tư ứng trước và trợ cước vận chuyển giống, vật tư... được triển khai từ năm 2016 đã phát huy hiệu quả, góp phần giúp đồng bào có đủ giống, vật tư nông nghiệp đảm bảo chất lượng để sản xuất. Việc thực hiện bao tiêu sản phẩm với giá cả phù hợp đã giúp người dân yên tâm, hạn chế tình trạng cho vay nặng lãi, thúc đẩy phát triển sản xuất tại vùng đồng bào DTTS.

Toàn tỉnh hiện nay đã xây dựng được 11 cửa hàng ở các xã thuần đồng bào DTTS vùng cao, 13 đại lý ở các thôn dân tộc thiểu số xen ghép nhằm cung ứng kịp thời giống lúa, bắp, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật các loại và chi phí cày đất phục vụ sản xuất của đồng bào, với tổng giá trị trên 16 tỷ đồng/năm. Kết thúc mùa vụ, Trung tâm tổ chức thu mua bắp lai thương phẩm, lúa, mủ cao su, đồng thời thu nợ đầu tư.

Ông Hoàng Văn Điền, người dân ở thôn Dân Hiệp, xã Thuận Hoà, huyện Hàm Thuận Bắc chia sẻ: Nhìn chung, đời sống của bà con trong thôn gặp rất nhiều khó khăn. Khi chưa có chính sách cho ứng trước, mỗi khi vào vụ sản xuất, bà con không có tiền để mua giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật… nên bà con phải đi vay, mượn lãi xuất cao. Gặp vụ mất mùa, sản phẩm làm ra không đủ để trả nợ.

Cũng theo ông Điền, từ khi Trung tâm Dịch vụ miền núi triển khai chính sách cho ứng trước và thu mua lại nông sản của bà con với giá cao, bà con ai cũng vui, yên tâm sản xuất. Theo tôi, đây là một chính sách hay, phù hợp với đời sống thực tế của người dân. “Trong 2 năm trở lại đây, từ nguồn vốn của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, địa phương đã đầu tư hệ thống kênh nội đồng, dẫn nước từ hồ Sông Khán, tưới tiêu cho đồng ruộng nên năng xuất cây trồng cũng được nâng lên, đời sống người dân dần được cải thiện”, ông Điền chia sẻ thêm.

Trao “cần câu” cho người dân

Cùng với việc cho người dân ứng trước theo tiến độ sản xuất và thu mua nông sản, Trung tâm Dịch vụ miền núi còn phối hợp với các đơn vị, công ty tổ chức nhiều lớp tập huấn kỹ thuật trồng, thâm canh cây bắp lai, lúa nước tại vùng có thực hiện đầu tư; hỗ trợ chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, hướng dẫn đồng bào chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi hiệu quả, phù hợp trên từng địa bàn.

Đơn cử như tại xã Hàm Cần, huyện Hàm Thuận Nam là một trong các xã miền núi, vùng cao của tỉnh thực hiện chính sách đầu tư ứng trước cây bắp lai. Đăng ký đầu tư ứng trước, đồng bào được cung ứng giống, vật tư, hỗ trợ kỹ thuật trồng, chăm sóc, tham gia các lớp hội thảo trình diễn giống mới kháng bệnh, cho năng suất cao. Đến mùa thu hoạch bắp lai được bao tiêu sản phẩm với giá thu mua ổn định. 

Các hộ nhận đầu tư ứng trước đều rất phấn khởi khi được tỉnh tạo điều kiện đầu tư phân, giống sản xuất bởi đây là nỗi lo lớn nhất mỗi vụ sản xuất. Đến mùa thu hoạch, bắp làm ra được cửa hàng, đại lý thu mua tại chỗ, giá ổn định, sau khi trừ chi phí đem về khoản thu nhập khá, đời sống đồng bào được cải thiện. Ông Mang Văn Lợi, ở thôn 1, xã Hàm Cần cho biết: Trước đây, việc sản xuất bắp của gia đình tôi gặp nhiều khó khăn do thiếu vốn đầu tư. Từ khi có chính sách đầu tư ứng trước, bài toán kinh phí ban đầu của gia đình đã được giải quyết nên yên tâm sản xuất. Đến mùa thu hoạch, bắp được Trung tâm thu mua với giá cao, sau khi trừ chi phí đầu tư, gia đình tôi cũng có khoảng thu nhập kha khá.

Để hỗ trợ bà con sản xuất hiệu quả, Trung tâm Dịch vụ miền núi phối hợp với các đơn vị trong và ngoài tỉnh tổ chức nhiều lớp tập huấn kỹ thuật trồng, chăm sóc, sử dụng phân bón hiệu quả và cách thức diệt trừ sâu bệnh (nhất là sâu keo mùa thu) phá hoại trên cây bắp lai, lúa nước, thu hút hàng ngàn lượt hộ dân tham dự. Ngoài ra, tổ chức từ 1 đến 2 hội thảo đầu bờ mô hình trình diễn giống bắp lai mới với mục đích từng bước giúp bà con đưa giống mới vào sản xuất, tăng năng suất và hiệu quả kinh tế trong những vụ tiếp theo.

Có thể nói, chính sách đầu tư ứng trước là chính sách đặc thù, mang lại hiệu quả cao, góp phần phát triển kinh tế cho đồng bào DTTS, hiện chỉ có tỉnh Bình Thuận áp dụng. Đây là một trong những minh chứng thể hiện sự quan tâm đặc biệt của tỉnh đối với đồng bào DTTS. Theo ông Nguyễn Minh Tân, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Bình Thuận, chính sách đầu tư ứng trước đã góp phần giúp các hộ DTTS có đủ vật tư, hàng hóa để phát triển sản xuất, hạn chế tình trạng cho vay nặng lãi, ép giá trong vùng đồng bào DTTS. Nó như chiếc “cần câu” để bà con có điều kiện đầu tư sản xuất, nâng cao thu nhập. Nhờ đó, đời sống ngày càng được nâng lên rõ rệt, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo trong vùng đồng bào DTTS của tỉnh.