Đưa bệnh nhân đi cấp cứu bằng cáng ở xã Lũng Táo, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang.

Từ câu chuyện của bác sĩ cắm bản

Hôm gặp chúng tôi, chị Nguyễn Thị Mạnh, Trạm trưởng Trạm Y tế xã Lũng Táo, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang kể lại câu chuyện buồn vui lẫn lộn của thời kỳ đầu về cắm bản giúp dân chữa bệnh.

Năm 2004, chị từ Tuyên Quang lên đây nhận công tác cắm bản. Lúc ấy chị mới 22 tuổi, mọi thứ đều xa lạ, ngỡ ngàng. Ở xã vùng biên lúc đó có 670 hộ dân thì có đến 406 hộ nghèo. Ở đây cái gì cũng thiếu, từ thiếu ăn, thiếu mặc, đến thiếu cả cái chữ… chỉ có duy nhất hủ tục là thừa. Và thầy mo chính là nhân vật có quyền lực trong đời sống của đồng bào. Bởi với đồng bào, thầy mo giúp họ chữa cái bệnh, giúp họ đuổi tà ma… chứ bác sĩ nghe còn lạ tai lắm!

Chị Mạnh kể: “Ngày trước, người dân bị bệnh, mình bảo họ đi khám, họ bảo không cần, tao có thầy cúng rồi!”. Có người mắc bệnh, gia đình mời thầy mo về cúng, cúng rồi mà bệnh không khỏi thì nằm đó chờ chết chứ nhất định không đi khám bác sĩ. Bởi vậy, thời điểm đó, số người dân Lũng Táo bị tử vong tại nhà rất nhiều, mà có khi chết chỉ vì những bệnh rất bình thường như viêm phổi…

Đến hiệu quả của Đề án 1816

Năm 2018, Bộ Y tế đã triển khai Đề án 1816, cử cán bộ chuyên môn luân phiên từ bệnh viện tuyến trên về hỗ trợ các bệnh viện tuyến dưới để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, đào tạo cán bộ tại chỗ và chuyển giao công nghệ, nâng cao tay nghề cho cán bộ y tế tuyến dưới. Đề án 1816 đã phát huy hiệu quả một cách rõ rệt.

Nhờ có những dự án y tế hỗ trợ cho xã nghèo, Trạm Y tế của xã Lũng Táo giờ đã là hai ngôi nhà 2 tầng khang trang. Trạm được trang bị 6 giường bệnh, 8 phòng làm việc. Đội ngũ y bác sĩ có 6 người, trong đó có 1 bác sĩ đa khoa, 1 y sĩ đa khoa, 1 điều dưỡng, 1 nữ tu học và 2 cán bộ đang theo học ở Bệnh viện Đa khoa Thái Nguyên. Lực lượng y tá thôn bản thì có 20 người/16 thôn bản, như vậy mỗi bản trong xã đều có 1 y tá thường trực tại bản. Các y tá này vừa kiêm luôn nhiệm vụ làm cô đỡ thôn bản. Ngoài ra, toàn xã còn có 5 cô đỡ thôn bản. Các cô đỡ này đều là phụ nữ người địa phương đã được đi đào tạo chuyên sản khoa tại các khóa tập huấn kéo dài 18 tháng.

Do đó, công tác khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe cho bà con xã Lũng Táo giờ đây đã được đảm bảo và tốt hơn trước rất nhiều.

Trên đường trở về, chúng tôi vào thăm Bệnh viện Đa khoa Yên Minh-Trung tâm Y tế lớn nhất của 4 huyện miền núi tỉnh Hà Giang là: Đồng Văn, Mèo Vạc, Yên Minh và Quản Bạ. Phó Giám đốc Bệnh viện, bác sĩ Nguyễn Thị Ngoan phấn khởi cho biết, chị và các bác sĩ của Bệnh viện đã thực hiện thành công ca mổ cho một bệnh nhân bị chảy máu dạ dày bằng kỹ thuật mổ nội soi. Đây là kỹ thuật mới và được triển khai ở Bệnh viện từ cuối năm 2011.

Nói về Đề án 1816, theo bác sĩ Lương Đình Chăm, Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Yên Minh, dấu ấn rõ nhất là việc luôn có các đoàn bác sĩ chuyên môn giỏi từ các bệnh viện lớn của tỉnh, Trung ương về trực tiếp khám chữa bệnh cho đồng bào tại Bệnh viện huyện. Ngoài ra, cũng nhờ có Đề án này mà hằng năm, các bác sĩ ở đây còn được đi đào tạo tại các bệnh viện tuyến Trung ương để nâng cao tay nghề, đáp ứng với những công nghệ được triển khai tại Bệnh viện. Từ đó, Bệnh viện cũng luôn đi đầu và chủ động trong việc đào tạo các các bộ y tế tuyến dưới ở các xã bản trong vùng. Nhờ đó mà đội ngũ cán bộ y tế của 15 trạm y tế trong toàn huyện đều được đào tạo nâng cao chuyên môn ngay tại Bệnh viện Đa khoa huyện.

THẢO VY - HOÀNG HÀ