Theo đó, toàn tỉnh Đắk Lắk hiện có 215 công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung, tổng mức đầu tư trên 758 tỷ đồng, cung cấp cho hơn 77.300 hộ dân ở các huyện, thị xã, thành phố. Trong đó, 87 công trình đầu tư chưa hoàn chỉnh chỉ phục vụ cấp nước tạm thời; 128 công trình đã được đầu tư hoàn chỉnh nhưng có 52 công trình đã ngưng hoạt động.

Tất cả các công trình cấp nước ngưng hoạt động đều do UBND cấp huyện, cấp xã hoặc các ban chuyên môn của huyện làm chủ đầu tư. Sau khi công trình hoàn thành, được giao về cho cấp xã hoặc cộng đồng quản lý, vận hành.

Qua kiểm tra, đánh giá Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Đắk Lắk xác định: Các công trình ngưng hoạt động, hoạt động cầm chừng do nhiều nguyên nhân. Cụ thể, chủ đầu tư UBND cấp huyện, cấp xã hoặc các ban chuyên môn của huyện chưa nắm vững về chuyên môn ngành nước, dẫn đến những bất cập, tồn tại khi lập dự án gây khó khăn trong công tác quản lý, vận hành; 

Công tác thông tin, truyền thông trước khi đầu tư xây dựng công trình chưa được các chủ đầu tư quan tâm, không thu hút sự tham gia của người dân vùng hưởng lợi nên khi vận hành người dân không sử dụng hoặc rất hạn chế; đa số các công trình được đầu tư có quy mô nhỏ, dưới 100 hộ, để giải quyết tình trạng thiếu nước sinh hoạt khẩn cấp.

Bên cạnh đó, các công trình sau khi hoàn thành được giao lại cho UBND xã hoặc các ban tự quản thôn, buôn quản lý vận hành, không có chuyên môn, nghiệp vụ để vận hành công trình, việc duy tu bảo dưỡng gần như không được thực hiện. Trong khi, kinh phí thu không đủ chi phí chi trả tiền điện nên đã bị cắt điện, hư hỏng xuống cấp nhưng không được sửa chữa kịp thời.

Ngoài ra, tình trạng biến đổi khí hậu, thời tiết cực đoan dẫn đến khô hạn trong các tháng mùa khô diễn ra gay gắt, ngày càng nghiêm trọng, một số công trình bị cạn kiệt nguồn nước, không bảo đảm hoạt động cho các trạm cấp nước.

Sở NN&PTNT Đắk Lắk đề nghị, UBND tỉnh chỉ đạo UBND các huyện và các đơn vị liên quan, rà soát nhu cầu sử dụng nước tại các công trình cấp nước hoạt động kém hiệu quả và ngừng hoạt động. Đồng thời, đề xuất UBND tỉnh cho chủ trương cải tạo, sửa chữa, nâng cấp hoặc tự lồng ghép các nguồn kinh phí để sửa chữa, cải tạo, nâng cấp, kiện toàn lại các tổ chức quản lý vận hành bảo đảm khi công trình đưa vào hoạt động phát huy hiệu quả; lồng ghép các nguồn vốn để đầu tư xây dựng các công trình có quy mô liên thôn, liên xã; hạn chế việc đầu tư xây dựng các công trình có quy mô nhỏ.

Ngoài ra, xem xét cho chủ trương xây dựng đề án “Đầu tư xây dựng và sửa chữa, nâng cấp các công trình cấp nước tập trung nông thôn trên địa bàn tỉnh” theo đề nghị của Sở NN&PTNT tại báo cáo số 71/BC-SNN ngày 19/3/2024 nhằm cụ thể hóa các nhiệm vụ giải pháp, lộ trình thực hiện để bảo đảm mục tiêu về lĩnh vực cấp nước nông thôn trên địa bàn tỉnh.

Trên cơ sở ý kiến đề nghị của Sở NN&PTNT Đắk Lắk, ông Nguyễn Tuấn Hà, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Đắk Lắk cũng lưu ý, Sở NN&PTNT cần xác định cụ thể nơi người dân đang gặp khó khăn về nước sinh hoạt ưu tiên đầu tư, sửa chữa trước; đồng thời cùng với địa phương rà soát lại, đánh giá kỹ lưỡng để phối hợp sửa chữa những công trình nơi người dân đang cần, đang thiếu nước...