Một số điểm mới nổi bật

Thứ nhất, dự thảo Văn kiện bổ sung "các tổ chức xã hội, xã hội nghề nghiệp” cùng với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội là các chủ thể có vai trò là nòng cốt chính trị trong phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tập hợp, phát huy mọi nguồn lực, năng lực sáng tạo của nhân dân và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc.

Thực tế cho thấy, công cuộc đổi mới, dân chủ hóa đời sống xã hội của đất nước ngày càng đi vào chiều sâu thì các tổ chức xã hội, xã hội nghề nghiệp càng có vị thế, vai trò quan trọng trong thực hành dân chủ, giám sát, phản biện xã hội, tăng cường đồng thuận và phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc.

Thứ hai, dự thảo Văn kiện trình Đại hội 14 của Đảng tiếp tục khẳng định và nhấn mạnh khối liên minh giữa giai cấp công nhân, giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo là nền tảng của khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Điều này tiếp tục khẳng định tinh thần Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội và Hiến pháp năm 2013 trong điều kiện mới. Theo đó, cần nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn để: “xác định cơ sở, nội dung cốt lõi, nguyên tắc và các hình thức, biện pháp liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân, đội ngũ trí thức và các tầng lớp nhân dân trong giai đoạn mới”.

Thứ ba, dự thảo đưa ra chủ trương "Xây dựng và triển khai Chiến lược đại đoàn kết toàn dân tộc đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2045". Đây là sự cập nhật, khẳng định chủ trương quan trọng đã đề ra từ Nghị quyết số 43-NQ/TW ngày 24/11/2023, Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 13 về tiếp tục phát huy truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày càng phồn vinh, hạnh phúc.

Thứ tư, nhằm cụ thể hóa và tổ chức thực hiện hiệu quả các chủ trương, định hướng về phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, dự thảo Văn kiện đề ra những nhiệm vụ, đề án, dự án quan trọng, có tính chiến lược trong giai đoạn 2026 - 2030, trong đó phân công trách nhiệm cụ thể, rõ nguồn lực, tiến độ và các điều kiện cần thiết để thực hiện. Ví dụ:

- Xây dựng đề án đào tạo, bồi dưỡng, phát triển đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức người dân tộc thiểu số (giao Bộ Dân tộc và Tôn giáo chủ trì, phối hợp với các tỉnh, thành phố. Thời hạn hoàn thành vào năm 2026, nguồn lực từ ngân sách nhà nước).

- Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030 (giao Bộ Dân tộc và Tôn giáo chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các tỉnh, thành phố; thời hạn hoàn thành 2026-2030; nguồn lực từ ngân sách nhà nước và các nguồn hợp pháp khác).

- Xây dựng, thực thi các chính sách về dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng (giao Đảng uỷ Bộ Dân tộc và Tôn giáo chủ trì, phối hợp với các cơ quan, tổ chức đảng có liên quan; thời hạn hoàn thành: 2026-2030; nguồn lực từ ngân sách nhà nước).

- Ban hành quy định của Ban Bí thư về kết nạp đảng viên là người dân tộc thiểu số (giao Ban Tổ chức Trung ương chủ trì phối hợp với các đơn vị có liên quan; thời hạn hoàn thành là tháng 6/2026; nguồn lực từ ngân sách nhà nước).

Theo tôi, những điểm mới về định hướng và giải pháp, cách làm về phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc được đề ra trong dự thảo Văn kiện là ngắn gọn, súc tích, đúng đắn, sáng tạo, thể hiện cao tính hành động, sự đổi mới mạnh mẽ tư duy và phong cách, phương pháp lãnh đạo của Đảng trong điều kiện mới.

Một số góp ý bổ sung, điều chỉnh

Thứ nhất, dự thảo Văn kiện nên đưa nội dung “xây dựng và triển khai Chiến lược đại đoàn kết toàn dân tộc đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2045” vào Chương trình hành động của Ban Chấp hành Trung ương Đảng thực hiện Nghị quyết Đại hội 14 (theo đó, giao Đảng uỷ Mặt trận Tổ quốc chủ trì, phối hợp các cơ quan trong hệ thống chính trị. Thời gian thực hiện từ 2026 đến 2030, nguồn lực từ ngân sách nhà nước và các nguồn hợp pháp khác). Chưa cần thiết phải ban hành Kết luận về việc đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục phát huy truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày càng phồn vinh, hạnh phúc.

Thứ hai, dự thảo nên bổ sung, điều chỉnh nội dung nghiên cứu, tổng kết các mô hình liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân, đội ngũ trí thức và các tầng lớp nhân dân trong giai đoạn mới vào mục 10 (phát huy mạnh mẽ vai trò chủ thể của nhân dân, dân chủ xã hội chủ nghĩa và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc) của Chương trình hành động của Ban Chấp hành Trung ương Đảng thực hiện Nghị quyết Đại hội 14. Theo đó, nhiệm vụ này được diễn đạt như sau: “Tổ chức các đề án, đề tài nghiên cứu thực tiễn về thực hành dân chủ xã hội chủ nghĩa, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân và các mô hình liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân, đội ngũ trí thức và các tầng lớp nhân dân trong giai đoạn mới”.

Thứ ba, dự thảo nên điều chỉnh, rút ngắn thời gian thực hiện nhiệm vụ: Xây dựng cơ chế, chính sách đột phá cho phát triển các loại hình văn hoá nghệ thuật dân tộc (Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với Bộ Dân tộc và Tôn giáo. Thời hạn hoàn thành là năm 2026-2027 với nguồn lực từ ngân sách nhà nước). Theo tôi, đây cũng là nhiệm vụ rất quan trọng, cần được thực hiện nghiêm túc, bài bản và cần phải hoàn thành trong năm 2026.

Thứ tư, dự thảo Văn kiện nên bổ sung nhiệm vụ: "Xây dựng các chính sách phát triển đội ngũ doanh nhân người dân tộc thiểu số" (giao Bộ Dân tộc và Tôn giáo chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Công thương và các tỉnh, thành phố. Thời hạn hoàn thành là năm 2026, nguồn lực từ ngân sách nhà nước).

Với ý nghĩa là một bộ phận cấu thành hữu cơ của các văn kiện trình Đại hội 14 của Đảng, theo tôi những bổ sung, điều chỉnh trên đây góp phần để dự thảo Văn kiện thực sự bám sát mục tiêu, quan điểm chỉ đạo, định hướng phát triển, nhiệm vụ trọng tâm và các đột phá chiến lược, đồng thời bảo đảm phù hợp với tình hình trong nước, quốc tế và đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững đất nước, bảo vệ Tổ quốc giai đoạn 2026 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045.