Báo cáo tại phiên họp, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Chánh Văn phòng Hội đồng bầu cử quốc gia Bùi Văn Cường cho biết, dưới sự lãnh đạo sâu sát của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, sự lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện quyết liệt, khoa học, kịp thời, chuyên nghiệp, sáng tạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng bầu cử quốc gia, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các cấp, các ngành, các tổ chức phụ trách bầu cử từ Trung ương đến địa phương, đến thời điểm này, cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 đã thành công rất tốt đẹp. Cuộc bầu cử diễn ra dân chủ, đúng pháp luật, bình đẳng, bảo đảm an toàn, tiết kiệm và thực sự là Ngày hội lớn của toàn dân.

Một số kết quả nổi bật được Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Chánh Văn phòng Hội đồng bầu cử quốc gia Bùi Văn Cường nêu rõ: Tỷ lệ cử tri đi bầu cử đạt 99.60%; cao hơn 0,25% so với nhiệm kỳ trước; Các cơ cấu kết hợp như tỷ lệ đại biểu là phụ nữ, trẻ tuổi, đại biểu là người dân tộc thiểu số, đại biểu tái cử đều đạt hoặc vượt so với chỉ tiêu đặt ra. Đặc biệt, lần đầu tiên trong các nhiệm kỳ Quốc hội, tỷ lệ đại biểu Quốc hội trúng cử là người dân tộc thiểu số đạt 17,84% - cao nhất từ trước đến nay; tỷ lệ đại biểu Quốc hội trúng cử là phụ nữ cũng đạt trên 30% - cao nhất từ Quốc hội khóa VI trở lại đây; Trình độ chuyên môn của những người trúng cử đại biểu Quốc hội khóa XV cũng cao hơn so với nhiệm kỳ trước (tỷ lệ trên đại học đạt 78,56%, cao hơn 16% so với khóa XIV);…

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Chánh Văn phòng Hội đồng bầu cử quốc gia Bùi Văn Cường nhấn mạnh, cuộc bầu cử diễn ra trong điều kiện dịch bệnh Covid-19 bùng phát đợt thứ tư, với nhiều diễn biến phức tạp nhưng đã được tổ chức an toàn, tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội được bảo đảm; số lượng đơn thư khiếu nại, tố cáo giảm nhiều so với các kỳ bầu cử trước; không có các tình huống bất thường xảy ra ngay cả tại một số địa phương đang gặp rất nhiều khó khăn do dịch bệnh.

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Chánh Văn phòng Hội đồng bầu cử quốc gia Bùi Văn Cường khẳng định cuộc bầu cử đã phát huy được tinh thần dân chủ, công khai, minh bạch trong từng bước triển khai công tác bầu cử, từ dự kiến cơ cấu, thành phần, số lượng cho đến công tác hiệp thương, lấy ý kiến cử tri, lựa chọn, giới thiệu người ứng cử đáp ứng tiêu chuẩn, chất lượng, việc tổ chức vận động bầu cử cũng như việc bỏ phiếu, kiểm phiếu. Với kết quả bầu được 499 đại biểu Quốc hội, cơ bản bầu đủ đại biểu HĐND cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã, khẳng định công tác nhân sự được chuẩn bị kỹ lưỡng, dân chủ, đúng quy định của pháp luật.

Một cuộc bầu cử với quy mô lớn như vậy được tổ chức thành công trong bối cảnh đại dịch Covid-19 càng khẳng định niềm tin vững chắc của Nhân dân với chế độ xã hội chủ nghĩa, với Đảng và Nhà nước ta trong việc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân. Có được kết quả này chính là do sự đồng tâm, hiệp lực, sự đoàn kết, ủng hộ của toàn dân, ý thức và trách nhiệm cao trong thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân. Đại đoàn kết toàn dân tộc chính là cội nguồn sức mạnh nội sinh của dân tộc Việt Nam - bài học kinh nghiệm quý báu này đã được đúc rút qua lịch sử dân tộc và tiếp tục phát huy, tỏa sáng trong cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Chánh Văn phòng Hội đồng bầu cử quốc gia Bùi Văn Cường cũng chỉ ra một số hạn chế, liên quan đến việc rà soát danh sách cử tri, phát thẻ cử tri; ở một vài nơi, tỷ lệ người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND là phụ nữ, người dân tộc thiểu số chưa đạt so với quy định; cơ cấu đại biểu trúng cử có nơi chưa đạt, vẫn có nơi bầu chưa đủ số lượng đại biểu HĐND cấp xã; một số khu vực bầu cử còn để xảy ra nhầm lẫn trong việc đóng dấu phiếu bầu, sai sót về in phiếu bầu,… Tuy nhiên, các sai sót, khiếm khuyết nói trên chỉ mang tính cá biệt, không phổ biến và phần lớn đều đã được các cơ quan, tổ chức phụ trách bầu cử khắc phục, xử lý kịp thời theo thẩm quyền. Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Chánh Văn phòng Hội đồng bầu cử quốc gia Bùi Văn Cường cũng chỉ rõ 08 bài học kinh nghiệm trong tổ chức, chỉ đạo cuộc bầu cử.

Về một số công việc cần tiếp tục triển khai trong thời gian tới, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Chánh Văn phòng Hội đồng bầu cử quốc gia Bùi Văn Cường nhấn mạnh: Tiếp tục chỉ đạo công tác thông tin, tuyên truyền rộng rãi, sâu sắc về kết quả và những thành công, ý nghĩa của cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 – 2026; Xem xét, giải quyết khiếu nại về kết quả bầu cử đại biểu Quốc hội; Họp Hội đồng bầu cử quốc gia để xem xét, xác nhận tư cách đại biểu Quốc hội đối với người trúng cử (dự kiến 12/7/2021); cấp giấy chứng nhận đại biểu Quốc hội khóa XV cho những người trúng cử; Tổ chức Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác bầu cử (dự kiến 15/7/2021);…

Thảo luận tại phiên họp, đa số ý kiến phát biểu đều đồng tình và đánh giá cao với những nội dung cơ bản được nêu tại Báo cáo Kết quả cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026. Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Hà Ngọc Chiến, đề nghị làm rõ và bổ sung thêm nội dung về hoạt động bồi dưỡng kỹ năng cho các ứng cử viên tham gia ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND. Chủ tịch Hội đồng Dân tộc nhấn mạnh, hoạt động này đã góp phần quan trọng hỗ trợ và nâng cao các kỹ năng cần thiết cho ứng viên trong quá trình tham gia ứng cử đại biểu Quốc hội. Đồng thời, đề nghị, phân tích rõ nét về kết quả trúng cử là người dân tộc thiểu số đạt tỷ lệ cao nhất từ trước đến nay, trong đó có 02 dân tộc ít người lần đầu tiên có ứng viên trúng cử đại biểu Quốc hội.

Cho ý kiến vào một số nội dung cụ thể của Báo cáo tổng kết, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh đề nghị làm rõ và có sự so sánh với nghị viện các nước trên thế giới về kết quả tỷ lệ đại biểu là nữ tại khóa XV. Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội cho biết, với kết quả bầu cử lần này, tỷ lệ đại biểu nữ đã có sự thay đổi và bước tiến vượt bậc (So sánh với thế giới, nếu trước đây chúng ta đứng thứ 71 thế giới, thứ 9 Châu Á, thì hiện nay chúng ta đứng thứ 51 thế giới và thứ 4 ở Châu Á). Đồng thời, đề nghị Hội đồng bầu cử quốc gia kịp thời có hình thức khen thưởng đối với những địa phương đã thực hiện tốt mục tiêu tỷ lệ đề ra và xem xét nhắc nhở những địa phương chưa hoàn thành chỉ tiêu.

Một số ý kiến thành viên Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, Báo cáo tổng kết cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 cũng cần rà soát, tô đậm thêm những kết quả "lần đầu tiên" đạt được của cuộc Bầu cử đạt được như: Tỷ lệ đạt biểu nữ; ứng dụng công nghệ trong bầu cử; ghi nhận đóng góp của các lực lượng (y tế, công an) trong quá trình tổ chức bầu cử; tiếp xúc cử tri thông qua hình thức trực tuyến;….

Kết luận nội dung thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu, Hội đồng bầu cử quốc gia nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ các ý kiến phát biểu; tiếp tục hoàn thiện Báo cáo tổng kết cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026. Trong đó, lưu ý đánh giá, rà soát, bổ sung làm nổi bật, tô đậm hơn nữa những kết quả “lần đầu tiên” đạt được trong quá trình tổ chức bầu cử; có sự phân tích, so sánh với nghị viện các nước về tỷ lệ nữ đại biểu đạt được tại cuộc bầu cử Quốc hội khóa XV; bổ sung về ý nghĩa của hoạt động tăng cường bồi dưỡng kỹ năng cho các ứng cử viên đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND; phân tích rõ hiệu quả của ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức bầu cử (tổ chức tiếp xúc cử tri bằng hình thức trực tuyến;…); ghi nhận đóng góp của các lực lượng (y tế, công an; lực lượng cơ sở) trong tổ chức thành công cuộc bầu cử; đánh giá hiệu quả của công tác truyền thông trong tuyên truyền về bầu cử;…

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ một lần nữa khẳng định, qua báo cáo của Hội đồng bầu cử quốc gia và ý kiến phát biểu tại phiên họp, cho thấy cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 đã diễn ra dân chủ, bình đẳng, đúng pháp luật, bảo đảm an toàn, tiết kiệm và thành công rất tốt đẹp. Đây thực sự là Ngày hội toàn dân, là sự kiện chính trị trọng đại của đất nước; là nhiệm vụ trọng tâm của toàn Đảng toàn dân được chuẩn bị kỹ lưỡng, công phu, diễn ra trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 bùng phát đợt thứ tư, với nhiều diễn biến phức tạp nhưng đã được tổ chức an toàn, tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội được bảo đảm. Kết quả này, đã được dư luận trong nước cũng như bạn bè quốc tế ghi nhận và đánh giá cao.

Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng bầu cử quốc gia, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cảm ơn sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Bộ Chính trị, Ban Bí thư; sự phối hợp của Chủ tịch nước; Chính phủ; Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; các cấp, các ngành, các tổ chức phụ trách bầu cử từ Trung ương đến địa phương, cùng cử tri và Nhân dân cả nước đã phát huy cao độ tinh thần yêu nước, đoàn kết vượt qua thách thức làm nên thành công tốt đẹp của cuộc bầu cử. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, thành công của cuộc bầu cử cũng là bước đầu trong thành công của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV./.