Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27
CHUYÊN TRANG
CÁC CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA
CHƯƠNG TRÌNH 1719 * NÔNG THÔN MỚI * GIẢM NGHÈO BỀN VỮNG

Công bố quyết định công nhận Bảo vật quốc gia cửa võng đình Thổ Hà

Lam Anh (T/h) - 10:39, 25/03/2022

24/3, huyện Việt Yên (tỉnh Bắc Giang) tổ chức lễ công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận cửa võng đình Thổ Hà là Bảo vật quốc gia. Bảo vật quốc gia cửa võng đình Thổ Hà là hiện vật gốc, độc bản với những mảng trang trí chạm khắc vẫn còn nguyên vẹn, dù đã có tuổi đời hơn 300 năm lịch sử.

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, ông Thân Văn Thuần trao Quyết định công nhận cửa võng đình Thổ Hà là bảo vật quốc gia cho cán bộ, nhân dân thôn Thổ Hà, ảnh: Báo Bắc Giang.
Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, ông Thân Văn Thuần trao Quyết định công nhận cửa võng đình Thổ Hà là bảo vật quốc gia cho cán bộ, nhân dân thôn Thổ Hà, ảnh: Báo Bắc Giang.

Đình làng Thổ Hà, xã Vân Hà, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang là công trình có nghệ thuật kiến trúc tiêu biểu, đẹp và bề thế, có quy mô lớn, được xây dựng vào năm Ất Sửu (1685) dưới thời vua Lê Hy Tông. Công trình này là không gian văn hóa, tâm linh của người Việt với nét kiến trúc đặc trưng của thời Lê Trung Hưng.

Trong đình còn lưu giữ nhiều hiện vật có giá trị lịch sử về nghệ thuật điêu khắc được thể hiện qua nhiều chủ đề đa dạng và đặc sắc. Trong đó đặc biệt phải kể đến bức cửa võng được tạo tác vào năm Chính Hòa thứ 13 (1692).

Bức cửa võng đình Thổ Hà tiêu biểu cho nghệ thuật chạm khắc gỗ ở thế kỷ XVII với chất liệu gỗ sơn son thếp vàng và gốm sành. Tác phẩm này minh chứng cho tài năng, sự khéo léo của các nghệ nhân đương thời và cũng là nơi ghi dấu ấn rõ nét nhất của kỹ thuật làm gốm cổ truyền của làng Thổ Hà.

Cửa võng đình Thổ Hà (Ảnh: Báo Bắc Giang)
Cửa võng đình Thổ Hà (Ảnh: Báo Bắc Giang)

Về mặt kỹ thuật chạm khắc, cửa võng đình Thổ Hà có sự kết hợp của chạm nổi, chạm lộng, chạm thủng, tạo thành nhiều lớp, nhiều không gian ngay trên một khối gỗ. Các nghệ nhân dân gian xưa gửi gắm vào từng mảng trang trí, tạo nên một tác phẩm nghệ thuật hoành tráng nhưng vô cùng tinh tế. Ngày 31/12/2020, cửa võng đình Thổ Hà đã được công nhận là bảo vật quốc gia.

Cửa võng đình Thổ Hà là hiện vật gốc, độc bản, là một trong những bức cửa võng có tính thẩm mỹ cao nhất hiện nay. Trải qua hơn 300 năm lịch sử nhưng những mảng trang trí chạm khắc vẫn còn nguyên vẹn, được chính quyền và Nhân dân địa phương coi như một báu vật và luôn trân trọng bảo vệ, giữ gìn.

Đình Thổ Hà gắn liền với vị Thành hoàng làng là Thái Thượng Lão Quân. Theo Thần tích của làng, ông là người phương Bắc, sống vào thời An Dương Vương, họ Lý, tên Đam (còn gọi là Lão Đam, Lão Tử). Ông có công giết giặc Xích Tỵ quỷ, có công mở trường, dạy học ở làng. Ông được Vua phong là Thượng đẳng thần và Thành hoàng Thái thượng, cho phép làng Thổ Hà lập miếu phụng thờ. Do vậy dân làng đã tôn ông lên làm Thành hoàng, phù trợ cho cuộc sống của dân làng bình an, hạnh phúc.

Đình Thổ Hà là một trong số ít những ngôi đình có ghi niên đại rõ ràng trên thành phần kiến trúc. Theo các văn bia và trên một số cấu kiện của kiến trúc có ghi thì đình Thổ Hà được khởi dựng vào năm 1685. Đình được khởi dựng vào đời Lê Hy Tông trên khu đất rộng 3.000m2 có nhiều cây cổ thụ xung quanh.